Türk Tarımında Hayvansal Üretim Etkinliği: 2000 Yılı Sonrası Araştırmaların Genel Değerlendirmesi

Amaç Bu çalışmada Türk Tarımda hayvansal üretimde bulunan işletmelerin teknik etkinliklerinin hesaplandığı 2000 yılı sonrasında yapılan araştırmaların genel bir değerlendirilmesinin yapılması hedeflenmiştir. Tasarım/Metodoloji/Yaklaşım Türk tarımında hayvansal üretim alanında yapılan etkinlik araştırmalarından 2000 yılı sonrasında gerçekleştirilen 31 çalışma ele alınmıştır. Bu çalışmalardan elde edilen veriler ve bu verilerden türetilen yeni kazanımlar meta analiz yöntemiyle değerlendirilmiştir. Bulgular Çalışmalarda ele alınan işletmelerin ortalama etkinlik skorları Veri Zarflama Analizi yöntemi için ölçeğe göre sabit getiri modelinde 0,72, ölçeğe göre değişken getiri modelinde 0,80, ölçek etkinliği 0,87 olarak, Stokastik Sınır Analizi yöntemi için ise 0,76 olarak belirlenmiştir. Genel olarak etkinlik ortalaması ise 0,78 dir. Ayrıca bölgelere ait skorlar TR2 (0,65), TR3 (0,79), TR5 (0,99), TR6 (0,58), TR8 (0,83) ve TRA (0,88) olarak hesaplanmıştır. Özgünlük/Değer Araştırma daha önce hayvansal üretim işletmelerinde gerçekleştirilen çalışmaların ele alındığı başka bir çalışma olmaması nedeni ile diğer çalışmalardan ayrılmaktadır.

Animal Production Efficiency in Turkish Agriculture: A General Evaluation of Researches After 2000

Purpose : In this study, it is aimed to make a general evaluation of the researches made after 2000, in which the technical efficiency of the farms engaged in animal production in Turkish Agriculture was calculated. Design/Methodology/Approach: Among the efficiency researches in the field of animal production in Turkish agriculture, 31 studies carried out after 2000 were discussed. The data obtained from these studies and the new achievements derived from these data were evaluated with the meta-analysis method. Findings: The average efficiency scores of the farms discussed in the studies were determined as 0.72 in the constant returns to scale model, 0.80 in the variable returns to scale model, 0.87 in scale efficiency and 0.76 in the Stochastic Frontier Analysis method for the Data Envelopment Analysis method . In general, the efficiency average is 0.78. In addition, the scores for the regions were calculated as TR2 (0.65), TR3 (0.79), TR5 (0.99), TR6 (0.58), TR8 (0.83) and TRA (0.88). Originality/Value: The research differs from other studies in that there is no other study that deals with the studies carried out in animal production farms before.

___

  • Aigner, D.J., Lovell, C.A.K., Schmidt, P. 1977. Formulation and Estimation of Stochastic Frontier Production Function Models, Journal of Econometrics, 6:21-37.
  • Aktürk, D., Tatlidil, F., Konyali, A. 2009. Effizienz der Mitgliedschaft von Milchbetrieben in einer regionalen Rinderzuchtorganisation in der Türkei, Berichte über Landwirtschaft, 87(3): 534-542.
  • Alemdar, T., Bahadir, B., Ören, M. N. 2010. Cost And Return Analysis and Technical Efficiency of Small Scale Milk Production: A Case Study for Cukurova Region, Turkey, Journal of Animal and Veterinary Advances, 9(4): 844-847.
  • Armağan, G., Nizam, S. 2010. Productivity and Efficiency Scores of Dairy Farms: The Case of Turkey, Quality and Quantity, 46: 351–358.
  • Aşkan, E., Dağdemir, V., Bilgiç, A. 2016. Tra1 Bölgesinde Süt Üretim Düzeyinde Rol Oynayan Faktörlerin Stokastik Sınır Modeli ve Kesir Logit/Probit Modelleri Yardımı İle Belirlenmesi, XII. Tarım Ekonomisi Kongresi, 25-27 Mayıs 2016, Isparta, 223-232.
  • Ayrıçay, Y., Özçalıcı, M. 2014. 1997-2012 Yılları Arasında Türkiye’de Veri Zarflama Analizi ile İlgili Yayınlanan Akademik Çalışmalar, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(1):246-279.
  • Banker, R.D., Charnes, A., Cooper, W.W. 1984. Some Models for Estimating Technical and Scale Inefficiencies in Data Envelopment Analysis, Management Science, 30(9):1078- 1092.
  • Bektaş, S., Seki, İ. 2016. Süt Üretim Kooperatiflerinde Etkinlik ve Verimlilik: Biga Örneği, ÇOMÜ Uluslararasi Sosyal Bilimler Dergisi 1(1): 1-18.
  • Binici, T., Demircan, V., Zulauf, C. R. 2006. Assessing Production Efficiency of Dairy Farms in Burdur Province, Turkey, Journal of Agriculture and Rural Development in the Tropics and Subtropics, 107(1): 1-10.
  • Candemir, M., Koyubenbe, N. 2005. Efficiency Analysis of Dairy Farms in the Province Ceyhan, V., Hazneci, K. 2010. Economic Efficiency of Cattle-Fattening Farms in Amasya Province, Turkey, Journal of Animal and Veterinary Advances, 9(1): 60-69.
  • Charnes, A., Cooper, W.W., Rhodes, E.L. 1978. Measuring the Efficiency of Decision Making Units, EJOR, 2:429-444.
  • Dağistan, E., Koç, B., Gül, M., Parlakay, O., Akpinar, M. G. 2009. İdentifying Technical Efficiency of Dairy Cattle Management in Rural Areas Through a Non-Parametric Method: A Case Study for the East Mediterranean in Turkey, Journal of Animal and Veterinary Advances, 8(5): 863-865.
  • Dalgiç, A., Demircan, V., Örmeci Kart, M. Ç. 2018, Technical Efficiency of Sheep Farming in Turkey: A Case Study of İsparta Province, Economic Engineering in Agriculture and Rural Development, 18(3): 65-72.
  • Demir, P., Derbentli, Ö., Sakarya, E. 2012. Kars İlinde Bulunan Mandiralarin Etkinliğinin Veri Zarflama Analizi İle Ölçülmesi, Kafkas Univ. Vet. Fak. Dergisi, 18(2): 169-176.
  • Demircan, V., Binici, T., Zulauf, C. R. 2010. Assessing pure technical efficiency of dairy farms in Turkey, Agric. Econ.–Czech, 56(3): 141-148.
  • Doğan, N., Kaygisiz, F., Altinel, A. 2017. Technical and Economic Efficiency of Laying Hen Farms in Konya, Turkey, Brazilian Journal of Poultry Science, 20(2): 263-272.
  • Gözener, B., 2013. TR83 Bölgesinde Siğir Yetiştiriciliğine Yer Veren İşletmelerin Ekonomik Analizi ve Teknik Etkinlik, Doktora Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
  • Gül, M., Demircan, V., Yilmaz, H., Yilmaz, H. 2016. Technical Efficiency of Goat Farming in Turkey: A Case Study of İsparta Province, Revista Brasileira de Zootecnia, 45(6): 328-335.
  • Gül, M., Yilmaz, H., Parlakay, O., Akkoyun, S., Bilgili, M. E., Vurarak, Y., Hizli, H., Kiliçalp, N. 2018. Technical Efficiency of Dairy Cattle Farms in East Mediterranean Region of Turkey, Economic Engineering in Agriculture and Rural Development, 18(2): 213- 226..
  • Güler, D., Saner, G. 2020. Süt Siğirciliği İşletmelerinde Etkinlik Ölçümü: İzmir ve Manisa Örneği, Yüzüncü Yil Üniversitesi Tarim Bilimleri Dergisi, 30(2): 386-397.
  • Günden, C., Şahin, A., Miran, B., Yildirim, İ. 2010. Technical, Allocative and Economic Efficiencies of Turkish Dairy Farms: An Application of Data Envelopment Analysis, Journal of Applied Animal Research, 37: 213-216.
  • Gündüz, O., 2011. Süt Sığırcılığında Teknik Etkinlik: Stokastik Etkinlik Sınırı Yaklaşımı, HR.Ü.Z.F. Dergisi, 15(1): 11-20.
  • Hazneci, E., Ceyhan, V. 2015. Measuring the Productive Efficiency and Identifying the Inefficiency Determinants of Dairy Farms in Amasya Province, Turkey, 4(1): 100-107.
  • Hazneci, K., 2007. Amasya İli Suluova İlçesinde Siğir Besiciliği Yapan İşletmelerin Etkinlik Analizi. Yüksek Lisans Tezi, OnDokuz Mayis Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
  • Koyubenbe, N., Candemir, M., 2006. Küçük Menderes Havzasinda Ödemiş, Tire, Bayindir ve Torbali İlçelerindeki Süt Siğirciliği İşletmelerinin Teknik Etkinliklerinin Karşilaştirilmasi, Hayvansal Üretim, 47(2): 9-20.
  • Koyubenbe, N., Özden, A. 2011. Süt Sığırcılığı İşletmelerinde Parametrik Etkinlik Ölçümü: İzmir İli Örnegi, ADÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 8(2): 23-27.
  • Kumbar., N. 2015. Trakya Bölgesinde Büyükbaş Hayvancilik İşletmelerinin Etkinlik Analizi, Doktora Tezi, Namik Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.
  • Külekçi, M., 2013. Süt Sığırcılığı İşletmelerinde Etkinlik Analizi: Erzurum İli Örneği, Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg., 44(2): 103-109.
  • Meeusen, W., Van den Broeck, J. 1977. Efficiency Estimation from Cobb-Douglas Production Functions With Composed Error, International Economic Review, 18:435-444.
  • Nizam, S., Armağan, G. 2006. Aydin İlinde Pazara Yönelik Süt Siğirciliği İşletmelerinin Verimliliklerinin Belirlenmesi, ADÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 3(2): 53 – 60.
  • Özden, A. 2014. Türkiye Tarımını Konu Alan Etkinlik ve Verimlilik Çalışmalarının İncelenmesi, Türkiye XI. Tarım Ekonomisi Kongresi, 3-5 Eylül 2014, Samsun, 1129- 1135.
  • Özden, A. 2017. Türk Tarımında Bitkisel Üretim Etkinliği: 2000 Yılı Sonrası Araştırmaların Genel Değerlendirmesi, Tarım Ekonomisi Dergisi, 23(1): 101-110.
  • Özden, A., 2016. Veri Zarflama Analizi ile Süt Siğirciliği İşletmelerinin Performans Düzeylerinin Belirlenmesi, Tarim Ekonomisi Dergisi, 22(1), 49-55.
  • Özden, A., Armağan, G. 2014. Efficiency Analysis on Cattle Fattening in Turkey, Vet. Med. Zoot., 67(89): 88-93.
  • Terin, M., Külekçi, M., Yildirim, İ. 2016. Measuring Technical, Allocative and Economic Efficiencies of Dairy Farms in Western Turkey, İndian Journal of Animal Research, 51(1): 165-169.
  • Uzmay, A., Koyubenbe, N., Armağan, A. 2009. Measurement of Efficiency Using Data Envelopment Analysis (DEA) and Social Factors Affecting the Technical Efficiency in Dairy Cattle Farms within the Province of İzmir, Turkey, Journal of Animal and Veterinary Advances, 8(6): 110-115.
  • Yılmaz, H., Gelaw, F., Speelman, S. 2020. Analysis Of Technical Efficiency in Milk Production: A Cross-Sectional Study on Turkish Dairy Farming, Brazilian Journal of Animal Science, 49: 1-10.