Çinko Uygulamasının Van Yöresinde Yetiştirilen Buğday Çeşit ve Hatlarının Çinko Beslenmesi ve Verim Üzerine Etkisi

Bu çalışmada Van yöresinde yetiştirilen 6 farklı buğday çeşidi Kırgız 95, Karacabey 97, Palandöken 97, Doğukent 1, Kutluk 94, Çukurova 86 ile 4 farklı buğday hattının Tir 2, Tir 6, Tir 7, Tir 9 Zn uygulamasına 2 kg Zn/da göstermiş olduğu tepki belirlenmek istemiştir. Çinkonun etkisini değerlendirmek için, bitkinin yeşil aksam ve tane Zn içeriği ile verim sonuçları incelenmiştir. Elde edilen bulgulara göre, Zn uygulamasına bağlı olarak bütün çeşit ve hatların yeşil aksam ve tane Zn içerikleri ile verim miktarları artmış fakat elde edilen artışlar çeşit ve hatlara göre farklılık göstermiştir

Anahtar Kelimeler:

bitki gelişimi, buğday, Zn gübrelemesi

Effect of Zinc Application on Zinc Nutrition and Yield of Wheat Varieties and Lines Grown in Van Region

This study was conducted to investigate the responses of wheat genotypes and lines to Zn application 2 kg Zn/da . For this purpose 6 genotypes Kırgız 95, Karacabey 97, Palandöken 97, Doğukent 1, Kutluk 94, Çukurova 86 and 4 wheat lines were used. To evaluate the effect of Zn on wheat leaf and grain Zn concentrations and also yield were examined. Results showed that leaf and grain Zn concentrations and yield increased with Zn application, but this increases showed differences with genotypes and lines

Keywords:

plant growth, wheat, Zn fertilization,

PDF

___

Aydeniz, A., 1985. Toprak Amenajmanı. A.Ü. Ziraat Fak. Yay. No: 928. Ders Kitabı No: 263. Ankara.
Çakmak, İ., İ, Yılmaz., M. Kalaycı., H. Ekiz., B, Torun., B, Erenoğlu and H.J. Braun, 1996. Zinc deficiency as critical problem in wheat production in Central Anatolia. Plant and Soil, 180: 165- 172.
Ekiz, H., L, Öztürk., S.A, Bağcı., L, Gültekin., A. Yılrnaz ve İ, Çakmak, 1997. Çinko noksanlığının buğdayın kuraklık toleransı üzerine etkileri. I. Ulusal Çinko Kongresi. 12-16 Mayıs 1997, Eskişehir.
Erdal, İ., İ, Çakmak., M, Kalayci., C, Helaloğlu ve F, Hatipoglu, 1997. GAP ve Orta Anadolu Bölgelerinde yetiştirilen buğday çeşitlerinde çinko uygulamasının fitin asiti/çinko oranına etkisi. I. Ulusal Çinko Kongresi. 12-16 Mayıs 1997, Eskişehir.
Erdal, İ. 1998. Orta Anadolu Bölgesinde farklı çinko uygulamalarının tahıl türleri ve buğday çeşitlernde tanede çinko ve fitin asidi konsantrasyonuna etkisi. Ankara Üniv., F.B.E. Toprak Anabilim Dalı (Doktora Tezi).
Eyüpoğlu, F., N, Kurucu ve S, Talaz, 1998. Türkiye Topraklarının Bitkiye Yarayışlı Bazı Mikro Elementler (Demir, Bakır, Çinko, Mangan) Bakımından Genel Durumu.T.C. Başbakanlık Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Toprak Gübre Araştırma Enstitüsü. Ankara. 1998.
Graham, R.D. and Rengel, Z. 1993. Genotipic variation in Zinc uptake and utilization by plants, pp; 107-118: Zinc in Soils and Plants , Kluwer Acedemic Publishers, Dortrecth, The Netherlands.
Helaloğlu, C., B, Torun., İ, Tolay ve İ, Çakmak, 1997. Harran ovası sulu koşullarında değişik buğday genotiplerinin çinko gübrelemesine reaksiyonları ve çinko yetersizliğine dayanıklı genotiplerin seçimi. I. Ulusal Çinko Kongresi. 12-16 Mayıs 1997, Eskişehir.
Marx, E.S., J, Hart and Stevens, R.G. Soil Test Interpretation Guide. Oregon State University Extension Service.
Rengel, Z and R.D. Graham, 1995. Wheat genotypes differ in zinc efficiency when grown in the chelate buffered nutrient solution. I. Growth . Plant and Soil 176, 307- 316.
Silinpaa, M., 1982. Micronutrient and the Nutrient Status of Soils. a Global Study. FAO Soils Bulletin. 48. Rome. Food and Agriculture Organization of the United Nations.
Taban, S., M, Alpaslan., A, Güneş., M, Aktaş., İ, Erdal., H, Eyüboğlu ve İ, Baran, 1997. Değişik şekillerde uygulanan çinkonun buğday bitkisinde verim ve çinkonun biyolojik yarayışlılığı üzerine etkisi. I. Ulusal Çinko Kongresi. 12-16 Mayıs, Eskişehir.
Ülker, M., F, Sönmez., N, Yılmaz., H, Ege., B, Bürün ve R, Apak, R. 1999. Tir Buğdayında Tane Verimi ile Bazı Verim Öğeleri Arasındaki İlişkiler. Turkish Journal of Agriculture and Forestry,23(1): 45-52.
Viets, F.G and W.L, Lindsay, 1973. Testing Soil For Zinc, Copper, Manganese and Iron. Soil Testing and Analysis. (Ed) L. W. Walsh, J.D. Peaton. Soil Sci. Am. Inc. Madison. USA .