Bazı nohut (Cicer arietinum L.) köy çeşitlerinde bitkisel ve tarımsal özelliklerin belirlenmesi

Bu araştırma, Diyarbakır yöresinden toplanan yerel nohut çeşitlerinin önemli bitkisel ve tarımsal özelliklerini belirlemek amacıyla, 1999 ve 2000 yıllarında ilkbahar yetiştirme mevsiminde, Dicle Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri araştırma alanında yürütülmüştür. Araştırmada, Diyarbakır yöresinden toplanan 43 kabuli tip, 3 desi tip yerel nohut çeşidi ile iki tescilli nohut (Güney Sarısı ve Diyar 95) çeşidi kullanılmıştır. Materyalde, çıkış süresi 24.5-26.8 gün, metrekaredeki bitki sayısı 28.71-29.40 adet, % 50 çiçeklenme gün sayısı 76.2-84.6 gün, bitki genişliği 26.65-36.18 cm, olgunlaşma gün sayısı 111.66-125.83 gün, bitki boyu 24.4-34.18 cm, bitkide ana dal sayısı 1.8-3.2 adet, bitkide yan dal sayısı 2.6-5.37 adet, bitkide bakla sayısı 15.3-34.7 adet, bitkide tane sayısı 15.07-49.47 adet, bitki tane verimi 4.29-7.26 g, 100 tane ağırlığı 9.61-39.81g ve tane verimi 121.5-166.6 kg/da olarak bulunmuştur.

Determination of botanical and agronomical characteristics of some chickpea (Cicer arietinum L.) landraces

This study was conducted, in the spring of 1999 and 2000 on the experimental area of Faculty of Agriculture of Dicle University in Diyarbakır, to determine botanical and agronomical characteristics of some local chickpea landraces collected from Diyarbakır region. In this research, 43 Kabuli types, 3 Desi types local chickpea landraces, collected from Diyarbakır region, and two commercial chickpea cultivars (Güney Sarısı and Diyar 95) were used. On the materials, days to 24.5-26.8 days, number of plant per squarmeter 28. 71-29.40, days to 50% flowering 76.17-84.60 days, canopy width 26.65-36.18 cm, days to maturity 111.66-125.83 days, plant height 24.4-34.18 cm, number of primary branches per plant 1.8-3.2, number of secondary branches per plant 2.6-5.37, number of pod per plant 15.3-34.67, number of seeds per plant 15.07-49.47, seed yield of per plant 4.29-7.26 g, 100 seed weight 9.61-39.81g and seed yield unit area 121.54-166.61 kg/ $da^{-1}$ were found.

PDF

___

Adhikari, G. and M. P. Pandey, 1982. Genetic varyability in some quantitative characters on scope for improvement in chickpea. Chickpea Newsletter, 7: 4-5.
Anonymous, 1999. Toprak Analizi Sonuçları. Ankara D.S.I. Bölge Müdürlüğü.
Anonymous, 1999-2000. Diyarbakır İline Ait 1999-2000 Yılı İklim Verileri. Diyarbakır Meteoroloji Bölge Müdürlüğü.
Anonymous, 2001. Tarımsal Yapı ve Üretim T.C. Başbakanlık Devlet istatistik Yayınları, s:13-99, Ankara.
Açıkgöz, N„ M. E. Akkaş ve A. Moghaddam, 1994. PC'Ier için veritabanh esaslı Türkçe İstatistik Paketi: TARIST Tarla Bitkileri Kongresi, Bitki Islahı Bildirileri, 2, s. 264-267 İzmir.
Ağsakallı, A. ve M. Olgun, 1999. Erzurum Şartlarında Nohut Islahı İçin Seleksiyon Kriterlerinin Tespiti. Türkiye 3. Tarla Bit. Kon., Cilt III: 324-329, Adana.
Anlarsal, A. E., C. Yücel ve D. Özveren, 1999. Çukurova Koşullarında Bazı Nohut Hatlarının Verim ve Verimle İlgili özelliklerinin Saptanması Üzerine Bir Araştırma. Türkiye 3. Tarla Bit. Kon., Cilt III: 342-347 Adana.
Cubero, J. I. 1987. Morphology of Chickpea. "Ed. M.C. Saxena and K.B. Singh (Chickpea)": p. 35-67, UK.
Demir, I. 1975. Bitki Islahı (Ders Kitabı) Ege Üniv. Ziraat Fak. Yay. 212 171 s., İzmir.
Eser, D., H. H. Geçit ve H. Y. Emekliler ve O. Kavuncu 1989. Nohut Gen Materyalinin Zenginleştirilmesi ve Değerlendirilmesi. Doğa Tu. Tar. ve Or., 13 (2) 246-254.
FAO, 2002. http/www.fao.org
Gençkan, S. 1958. Türkiye'nin Önemli Nohut Çeşitlerinin Başlıca Vasıfları Üzerinde Araştırmalar. Ege Üni. Ziraat Fak. Yay. 1, 1-50,izmir.
Hadjichristodoulou, A. 1984. New chickpea varieties for winter sowing and, mechanical harvesting. Agricultural Research Institute Ministry Agriculture and Natural Resources Technical Bulletin 58, Agust.
Islam, M. Q., A. K. Kaul and K. Begum, 1982. Phenotipic variability and correlation studies in indigenous chickpea. Bibloography of Chickpea Genetics and Breeding, 67.
Karasu, A., T. Karadoğan, K. Çarkçı ve M. Türk, 1999. İsparta Koşullarında Bazı Nohut {Cicer arietinum L.) Hat ve Çeşitlerinin Adaptasyonu Üzerinde Bir Araştırma. Türkiye 3. Tarla Bit. Kon., Cilt, III: 336-341 Adana.
Pundir, R. P. S., K. N. Reddy and H. M. Melik, 1988. ICRISAT Chickpea Germplasm Catalog: Evaluation and Analysis. ICRISAT Institute For The Semi-Arid Tropics Patancheru, India., 502 324.
Samal, G and P. N. Jagadev, 1989. Genetic variability studies and scope for improvement in chickpea, Chickpea Newsletter, (20) 18-19.
Singh, K. B., R. S. Malhotra and J. R. Witcombe. 1983. Kabuli Chickpea Germplasm Catalog. İCARDA, Aleppo, Syria.
Singh, K. B., G. Bejiga and R. S. Malhotra, 1990. Associations of some characters with seed yield in chickpea collection. Euphytica, 49, 83-88.
Tosun, O. ve D. Eser, 1975. Bazı Nohut çeşitlerinde Verim ile Bazı morfolojik özellikler arası İlişkiler. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yıllığı, Yay. No 25 (1): 1-19 s., Ankara.
Wahid, M. A. and R. Ahmed, 1999. Genetic variability, correlation studies and their implication in selection of high yielding genotypes in chickpea (Cicer arietinum L.). Plant Breeding Abs, 69(8)1088.