Balkan Savaşları’nda Osmanlı Propagandası: Neşr-i Vesaik Cemiyeti

Balkan uluslarının Osmanlı Devleti’nden ayrılarak bağımsızlıklarını kazanmaları çok sancılı oldu. Balkan ulusları arasındaki mücadele, propaganda savaşlarına da yol açtı. Osmanlılar, Balkan Savaşları’na kadar savaş propagandasının önemini fark edemediler. Ancak savaşta alınan yenilgi Osmanlıları, propaganda yapmaya yöneltti. Böylece Balkan Savaşları sırasında savaş propagandası yapabilmek için Neşr-i Vesaik Cemiyeti’ni kurdular. Cemiyetin kurucuları büyük oranda gazetecilerden oluşuyordu. Cemiyet, savaş boyunca hem ülke içine hem de ülke dışına yönelik propaganda çalışmaları yürüttü. İngiliz hükümetinin desteğini alabilmek için İngiliz kamuoyunu etkilemeyi amaçlayan çalışmalara ağırlık verildi. Ülke içinde ise “Kırmızı Siyah Kitap” adıyla bir kitap yayınlandı. Böylece savaşlar boyunca yaşananların unutulmaması amaçlandı. Cemiyet, savaşların bitiminden sonra faaliyetlerine son verdi. Bu makalede, adı geçen cemiyetin hem ülke içine, hem de ülke dışına yönelik faaliyetleri anlatılmaktadır

Anahtar Kelimeler:

Balkan Savaşları, Osmanlı Savaş Propagandası, Neşr-i Vesaik Cemiyeti

-

Ottoman Propaganda in the Balkan Wars: The Association for Publishing Documents It was very painful that the Balkan states gained independence from the Ottoman Empire. The struggle among the Balkan states led the propaganda wars. It was not until the Balkan Wars that the Ottomans realized the importance of the propaganda wars. After their defeat in the war, the Ottomans started to make propaganda. Thus, the Ottomans established the Association for Publishing Documents in order to make war propaganda during the Balkan Wars. Most of the founders of the association were journalists. During the wars, the members of the association made propaganda not only in the Ottoman Empire but also in the other countries. They focused on the activities which aim to influence the English public in order to take the British Government’s support. Within the borders of the empire, they published a book named The Red Black Book. In this way, they intended to make people remember those days. After the wars ended, the association put an end to their operations. In this article, the above-mentioned association’s activities in both the Ottoman Empire and the other countries are evaluated

Keywords:

Balkan Wars, Ottoman War Propaganda, Association for Publishing Documents,

PDF

___

1 – Arşiv Kaynakları Başbakanlık Osmanlı Arşivi 2 – Kitap, Makale ve Broşürler Ahmet Cevat 1329
Ahmet Cevat, Kırmızı Siyah Kitap 1328 Fecayii, Birinci Cilt,
Matbaa-i Hayriye ve Şürekâsı, İstanbul, 1329.
Y. Doğan Çetinkaya, “Orta Katman Aydınlar ve Türk Milliyetçiliğinin Kitleselleşmesi”, Modern Türkiye’de Siyasî Düşünce Milliyetçilik, IV, İletişim Yayıncılık, İstanbul, s.91- Ahmet Cevat Emre, İki Neslin Tarihi, Nurkök Matbaası, İstanbul. Mehmet Hacısalihoğlu, Jön Türkler ve Makedonya Sorunu (1890-1918), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
Eyal Ginio, “Mobilizing the Ottoman Nation during the Balkan Wars (1912-1913): Awakening from the Ottoman Dream”,
War in History, 2005 12(2), s.156-177.
Mustafa Göleç, “Balkan Savaşları Ertesinde Kamuoyu Oluşturma Faaliyetleri ve Tarih Yazımı”, Osmanlı Devleti’nin Dağılma Sürecinde Trablusgarp ve Balkan Savaşları 16-18
Mayıs 2011 / İzmir, Bildiriler, Türk Tarih Kurumu Yayını, Ankara, s.619-634.
Yavuz Selim Karakışla, “Balkan Savaşı’nda Yayımlanmış Osmanlı Propaganda Kitabı Kırmızı Siyah Kitap”, Toplumsal Tarih, S. 104, Ağustos 2002, s.60-63.
Kemal Karpat, “Balkan Ulusal Devletleri ve Ulusçuluk: İmge ve Gerçek”, Balkanlar’da Osmanlı Mirası ve Ulusçuluk, İmge Kitabevi, Ankara.