Kültepe Tabletlerinde Geçen hašlātum Kelimesi Üzerine Bir Değerlendirme

Anadolu’nun en eski yazılı belgeleri olan, Asur Ticaret Kolonileri Dönemine tarihlenen Anadolu’nun yerli halkı, ticaretle uğraşan bazı yerli tüccarların dışında, çoğunlukla tarım ve hayvancılık yaparak geçimini sağlıyordu. Bu tabletlerden anlaşıldığı üzere, tarım faaliyetlerinde ilk sırayı tahıl tarımı almaktadır. Kültepe başta olmak üzere, Anadolu’nun çeşitli yerlerinde yapılan kazılarda ele geçen arkeolojik malzemeler de bunu doğrulamaktadır. Tarım kültürünün yaygın olduğu Anadolu’da tahıl çeşitliliği de kaçınılmazdır. Çalışmamıza konu olan hašlātum kelimesi de, Kültepe metinlerinde tahılın öğütülmesi ya da haşlanmasıyla elde edilen bir besin maddesi olarak görünmektedir. Bizce, hašlātum, buğday yarması ya da kuvvetle muhtemel bulgur anlamında kullanılıyordu

Anahtar Kelimeler:

Kültepe tabletleri, Eski Anadolu, yerli halk, tarım, hašlātum

A Commentary on hašlātum Word Recorded in Kültepe Tablets

According to we have learned from Kültepe tablets which are Anatolia’s the oldest written documents, dated to Assyrian Trade Colonies Period, Anatolia’s native public were maintaining by agriculture and animal husbandry except for some native merchants who engaged in trade. As is understood from these tablets, in agricultural activites cereal agriculture holds the first place. Kültepe rank first, confirms this one also archeological materials which discovered in excavations Anatolia’s at various locations. Crop diversity is also inevitable in Anatolia where agriculture culture was prevalent. Also hašlātum word which is the subject of our study in Kültepe texts seems to as a nutrient obtained by boiled or milling of the cereal. In our opinion hašlātum was being used in the sense of wheat or most likely splitting of wheat

Keywords:

Kültepe Tablets, Ancient Anatolia, native people, agriculture, hašlātum,

PDF

___

AHw: Akkadisches Handwörterbuch, W. Von Soden, Wiesbaden 1965.
ALBAYRAK, Đ., “Kültepe’den Değişik Bir Masraf Listesi” Archivum Anatolicum, S. 5, s. 1-10, Ankara 2002.
BALKAN, K., “Cancellation of Debts in Cappadocian Tablets from Kültepe”, Anatolian Studies Presened to Hans Gustav Gütterbock on the Occasion of his 65th Birthday (PIHANS 35), s. 29-41, Đstanbul 1974.
BAYRAM, S., “Kültepe Tabletlerinde Geçen Yeni Bir Vade Đfadesi ve Çıkan Neticeler”, X. Türk Tarih Kongresi Bildirileri, s. 453-462, Ankara 1990.
CAD: The Assyrian Dictionary of the Oriental Institute of the University of Chicago, 1971. CDA: A Concise Dictionary of Akkadian, Wiesbaden 1999.
ÇEÇEN, S-GÖKÇEK, L.G., “Kültepe Tabletlerinde Yerli Tarihleme Usulleri”, Studies in Honor of Hayat Erkanal, Cultural Reflections, Homer Yayınları, s. 218-221, Đstanbul 2006.
GÖKÇEK, L.G- KUZUOĞLU, R., “Kültepe Metinlerinde Geçen Hububat Türleri ve Ticareti”, Akademi Günlüğü Toplumsal Araştırmalar Dergisi, s. 151-160, Ankara 2006.
KULAKOĞLU, F., Kültepe-Kaniš Kazıları 2006 Yılı Raporu, Ankara 2006.
MĐCHEL,C., “A table avec les marchands paléo-assyriens,” in H. Waetzoldt and H. Hauptmann (edt), Assyrien im Wandel der Zeiten, Compte rendu des Rencontres Assyriologiques Internationales (CRRAI 39), s. 95-113, Heidelberg 1997a.
ÖZ, E., Kültepe Metinleri Işığında Eski Anadolu’da Tarım ve Hayvancılık, Ankara
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Doktora Tezi, Ankara 2011.
ÖZGÜÇ, T., Türk Tarih Kurumu Tarafından Yapılan Kültepe Kazısı Raporu 1948, Ankara 1950a.
________ Kültepe-Kaniş, Asur Ticaret Kolonilerinin Merkezinde Yapılan Yeni Araştırmalar, Türk Tarih Kurumu Yayınları, V. Seri, S. 19, Ankara 1959.
________ Kültepe-Kaniš II, Eski Yakındoğu’nun Ticaret Merkezinde Yeni Araştırmalar, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 1986.
TC: Tablettes Cappadociennes
ÜNAL, A., Anadolu’nun En Eski Yemekleri, Hititler ve Çağdaşı Toplumlarda Mutfak Kültürü, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, Đstanbul 2007.