LEPRADAN ETKİLENEN KİŞİLERİN SOSYO-EKONOMİK VE ENGELLİLİK DURUMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

ÖZET AMAÇ: Çalışmanın amacı, Van ilinde yaşayan lepradan etkilenen insanların engelliliği, sosyal ve ekonomik durumunun değerlendirilmesidir. MATERYA-METOD: Tanımlayıcı ve kesitsel tipte bir çalışmadır. 24 Haziran 2013 ile 24 Aralık 2013 tarihleri arasında Van ilinde lepradan etkilenmiş 102 kişi çalışmaya katılmıştır. Çalışmaya katılanların sosyo-ekonomik durumunu değerlendirmek için literatürden derlenen anket formu ve sakatlık durumlarını değerlendirmek için Wagner sakatlık derecelendirmesi kullanılmıştır. BULGULAR: Çalışmaya katılanların yaş ortalaması 62,02±12,35’dir. Kadınların %86,4(n=19)’ü, erkeklerin de %63,8(n=51)’i okuma yazma bilmemektedir. %19,6(n=20)’sının yaşadıkları evin durumu yetersiz olarak değerlendirilmiştir. %81,4(n=83)’ü her hangi bir işte çalışmamaktadır. Hane halkı ortanca gelir durumu, erkeklerde aylık 300tl, kadınlarda 230 tl dir. %75,6(n=65)’sının aylık geliri asgari ücretin altındadır. Erkeklerin %61,3(n=49)’ü, kadınların %59,1(n=13)’i devletten yardım almaktadır. En sık görülen hastalık tipi Lepromatöz lepra’dır. Her iki cinste de ikinci derece sakatlığı bulunanların sayısı daha fazladır. Yaşla birlikte sakatlık derecesi artmaktadır. Eğitim düzeyi yükseldikçe sakatlık derecesi azalmaktadır. Sakatlık derecesi artıkça stigma(damgalanma) sayısı azalmaktadır. Sakatlık derecesi arttıkça, aylık gelir miktarı ve çalışanların sayısı azalmakta, devletten destek alanların sayısı artmaktadır. TARTIŞMA-SONUÇ: Lepranın erken tanı konulmadığında sakatlık, deformite, psikolojik rahatsızlıklar, ekonomik bağımlılık ve sosyal dışlanmaya neden olabileceği unutulmamalıdır. Her hekimin lepra semptomlarını bilmesi gerekmektedir. Sakatlıkları nedeniyle çalışamayan kişilerin gereksinimleri belirlenmeli, yaşam koşulları iyileştirilmelidir. 
Anahtar Kelimeler:

Van ili, Lepra, Sosyo-ekonomik

___

  • KAYNAKLAR1. Meima A, Richardus JH, Habbema JD. Trends in leprosy case detection worldwide since 1985. Lepr Rev 2004; 75:19-33.
  • 2. Lockwood DNJ. Leprosy. In: Burns DA, Breathnach SM, Cox NH, Griffiths CEM (eds). Rook’sTextbook of Dermatology, 7th edn, Vol. 2. Oxford: Blackwell Publishing, 2004,29.1–29.21.)
  • 3. Lockwood, Diana NJ, and Sujai Suneetha. "Leprosy: too complex a disease for a simple elimination paradigm." Bulletin of the World Health Organization 83 (2005): 230-235.
  • 4. Budel AR, Raymundo AR, Costa CF, Gerhardt C, Pedri LE: Profile of patients affected by Hansen’s disease seen at the Outpatient Clinic of Dermatology at Hospital Evangelico de Curtiba. An Bras Dermatol 2011;86:942-46.
  • 5. Lockwood, Diana NJ. "Commentary: leprosy and poverty." International Journal of Epidemiology 33.2 (2004): 269-270.6. http://www.who.int/lep/situation/new_cases/en/ Erişim tarihi:18.11.2018
  • 7. (World Health Organization. Global leprosy situation, 2012. Wkly Epidemiol Rec 2012; 87:317-328. Erişim tarihi:18.08.2019)
  • 8. World Health Organization. Global leprosy situation, 2004. Wkly Epidemiol Rec 2005; 80:118-124. Erişim tarihi:18.08.2019
  • 9. Britton WJ, Lockwood DN. Leprosy. Lancet 2004; 363: 1209_19.
  • 10. Van Brakel, Wim H., et al. "Disability in people affected by leprosy: the role of impairment, activity, social participation, stigma and discrimination." Global health action 5.1 (2012): 18394.
  • 11. https://www.who.int/lep/strategy/en/ Erişim tarihi:15.07.2019
  • 12. http://www.ayvacikdh.saglik.gov.tr/TR,94572/lepra-hansen-hastaligi-cuzzam.html Erişim tarihi:15.09.2019
  • 13. Asgari Ücret Tespit Komisyonu Kararı, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/12/20121229-19.htm Erişim tarihi:22.08.2019
  • 14. Shumın C., Dıangchang L., Bıng L., Lın Z. and Xıoulu Y.: Assessment of disability, social and economic situations of people affected by leprosy in Shandong Province, People's Republic of China, Lepr Rev., 74, 215-221, 2003
  • 15. Yüksel A., İstanbul’da Yaşayan Lepralı Hastaların Mediko-Sosyal Değerlendirilmesi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 1985
  • 16. WHO, The Weekly Epidemiological Record (WER), http://www.who-int/wer, (Erişim Tarihi:08.08.2019).
  • 17. Withington S.G., Joha S., Baird D., Brink M. and Brink J.: Assesing socio-economic factors in relation to stigmatization, impairment status, and selection for socio-economic rehabilitation: 1-year cohort pf new leprosy cases in north Bangladesh, Lepr Rev, 74, 120-132, 2003
  • 18. Kumar R., Singhasivanon P., Bahadur J. S., Mahaisavariya P., Kaewkungwal J., Peerapakorn S. and Mahotarn K.: Gender Dıfferences In Epidemıological Factors Assocıated with Treatment Completion Status Of Leprosy Patients In The Most Hyperendemic District Of Nepal, Southeast Asıan J Trop Med Publıc Health, Vol 35 No, 2004
  • 19. Alam M., Yunus M., Kalam A. and Khan A.: Study of Socio-Economic factors in Relation to Leprosy, Indian Journal Of Community Medicine, 23:2,77-80, 1998)
  • 20. Çakıner T., Yüksel A., Soydan M., Saylan T. and Bahçeci E.: Women and Leprosy in Turkey, Indian J. Lepr., 65(1)59-67, 1993