İŞİTME ENGELLİ KADINLARA VERİLEN KENDİ KENDİNE MEME MUAYENESİ (KKMM) EĞİTİMİNİN ETKİNLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Bu araştırma, işitme engelli kadınlara verilen kendi kendine meme muayenesi (KKMM) eğitiminin etkinliğini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Araştırma eğitim müdahale çalışması olup, Manisa Sağır Spor Kulübü ve Sağırlar Derneği’ne üye işitme engelli kadınlarla yürütülmüştür (N:24). Kadınlara eğitim öncesi sosyo-demografik ve KKMM ile ilgili sorular işaret dili bilen araştırmacılar tarafından anlatılarak cevaplandırılmıştır. KKMM eğitimi, her kadına birebir, resimli anlatım ve meme maketi kullanılarak işaret dili ile yapılmıştır. Eğitimden altı hafta sonra, kadınlara maket üzerinde meme muayenesi yaptırılarak eğitimin etkinliği değerlendirilmiştir. Yaş ortalaması 21.00±1.38 olan kadınlar lise mezunu olup, çalışmaktadır. Eğitim öncesi, kadınların hiçbirinin KKMM hakkında bilgisinin olmadığı; eğitimden sonra tümünün KKMM bilgi ve becerisine sahip olduğu bulunmuştur.ABSTRACT This research was conducted to evaluate the efficacy of Breast Self-exam (BSE) training for deaf women. The study was conducted as a training intervention study and the members of Manisa Deaf Sports Club and Deaf Association were conducted with deaf women (N: 24). The questionnaire about pre-education socio-demographic and BSE was given to women by the researchers who knew the sign language. BSE training was done with sign language by using individual expression, picture expression and breast model for each woman. Six weeks after the training, women were assessed for efficacy by having a breast examination performed on the model. Women with a mean age of 21.00 ± 1.38 are high school graduates and work. Before the training, none of the women had knowledge of the BSE; After training, it was found that all of them learned knowledge and skills of BSE.
Anahtar Kelimeler:
İşitme Engelli, Kendi Kendine Meme Muayenesi (KKMM), Eğitim
___
- 1- Gölbaşı Z, Çetin R, Kalkan S, Durmuş T. Üniversite öğrencisi kızların meme kanseri ve kendi kendine meme muayenesi ile ilgili bilgi ve davranışları. Türkiye Meme Sağlığı Derg. 2010; 6(2): 69-73.
- 2- Babacan Gümüş A. Meme kanserinde psikososyal sorunlar ve destekleyici girişimler. Meme Sağlığı Derg. 2006; 2: (3): 108-114.
- 3- Koca B. Kendi Kendine Meme Muayenesi Bilmenin Kadın Sağlığı Açısından Önemi, Yeni Tıp Derg. 2010; 27: 10-14. URI: https://slidex.tips/download/kendi-kendine-meme-muayenesini-bilmenin-kad-n-sa-l-a-s-ndan-nemi#
- 4- Gölbaşı Z, Kutlar Z. Akdeniz H. Öğrenci hemşireler tarafından bir halk eğitim merkezinde verilen eğitimin kadınların meme kanseri/kendi kendine meme muayenesine yönelik bilgi ve uygulamalarına etkisi, Meme Sağlığı Derg. 2007;3(2): 53-57.
- 5- Karakuş F. Malatya il merkezinde bulunan birinci basamak sağlık hizmetlerinde çalışan ebe ve hemşirelerin meme kanseri erken tanı uygulamaları konusunda bilgi, tutum ve davranışları. T.C. İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yükseklisans Tezi,2008. URl: http://hdl.handle.net/11616/1013
- 6- Sohbet R, Karasu F. Kadınların meme kanserine yönelik bilgi, davranış ve uygulamalarının incelenmesi. GÜRSBD 2017; 6(4):113-121.
- 7- Özkahraman Ş, Vural BK, Bayık A. Halk eğitim merkezi kursiyerlerinde kendi kendine meme muayene becerisi geliştirme. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Derg. 2006; 9(4). URI: http://dergipark.gov.tr/download/article-file/29329
- 8- Al-Sharbatti SS, Shaikh RB, Mathew E, Salman Al-Biate MA. Breast self examination pratice and breast cancer risk perception among female university students in Ajman. Asian Pac J Cancer Prev, 2013;14(8): 4919-4923. (DOI: http://dx.doi.org/10.7314/APJCP.2013.14.8.4919)
- 9- Kutlu KA, Yılmaz E, Çeçen D. Manisa ili halk eğitim merkezlerine devam eden kursiyerlerin kendi kendine meme muayenesi konusunda bilgi düzeylerine ve konuya ilişkin uygulamalarına eğitimin etkisi. Aile ve Toplum Eğitim Kültür ve Araştırma Derg. 2008; 4(13):107-120.
- 10- Göçgeldi E, Açıkel CH, Hasde M, Aygut G. Çelik S. Gündüz İ. Karadeniz Y. Ayas R. Şahin E. Deniz C. Ankara- Gölbaşı ilçesinde bir grup kadının kendi kendine meme muayenesi yapma konusundaki tutum ve davranışlarının belirlenmesi, Fırat Tıp Derg. 2008;13(4): 261-265.
- 11- Ersin F, Bahar Z. Sağlığı geliştirme modellerinin meme kanseri erken tanı davranışlarına etkisi: bir literatür derlemesi. DEUHYO ED. 2012;5 (1): 28-38.
- 12- T.C. Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumu ,Özürlülerin sorun ve beklentileri araştırması, 2010., 7 Nisan 2011; 71.
- 13- Özürlüler ve bazı kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde değişiklik yapılması hakkında kanun. Özürlüler Kanunu, 1.7.2005. Birinci bölüm: Madde;3-a. URI: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2005/07/20050707-2.htm
- 14-WHO Library Cataloguing-in-publication Data. World Report on Disability 2011. ISBN 978 92 4 068521 5 (PDF): 2; 25-28.
- 15- Güner Çİ, Tetik A. Gönener DH. Kadınların kendi kendine meme muayenesi (KKMM) ile İlgili bilgi tutum ve davranışlarının belirlenmesi. Gaziantep Tıp Derg. 2007; 13(2): 55-60.
- 16- Kırman A, Yıldırım Sarı H. İşitme engelli çocuk ve adölesanların sağlık durumları. J Curr Pediatr 2011; 9: 85-92.
- 17- Timur S, Ege E, Bakış E. Engelli kadınların üreme sağlığı sorunları ve etkileyen faktörler. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Derg. 2006; 10(1): 51-58.
- 18- Parlar S, Bozkurt Aİ, Ovayolubir N. Ana çocuk sağlığı merkezine başvuran kadınlara verilen meme kanseri ve kendi kendine meme muayenesi ile ilgili eğitimin değerlendirilmesi. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Derg. 2004; 8(2): 9-15.
- 19- Güner Çİ, Tetik A, Gönener DH. Kadınların kendi kendine meme muayenesi (KKMM) ile İlgili bilgi tutum ve davranışlarının belirlenmesi. Gaziantep Tıp Derg. 2007; 13(2): 55-60.
- 20- Beydağ KD, Karaoğlan H. Kendi kendine meme muayenesi eğitiminin öğrencilerin bilgi ve tutumlarına etkisi. Kor Hek 2007; 6(2): 106-111.
- 21- Sönmez Y, Nayir T, Köse S. Gökçe B. Kişioğlu NA. Bir sağlık ocağı bölgesinde 20 yaş ve üzeri kadınların meme ve serviks kanseri erken tanısına ilişkin davranışları, S.D.Ü. Tıp Fak. Derg. 2012; 19(4): 124-130.
- 22- Koç Z, Sağlam Z. Kadınların meme kanseri, koruyucu önlemler ve kendi kendine meme muayenesi ile ilgili bilgi ve uygulamalarının belirlenmesi ve eğitimin etkinliği, Meme Sağlığı Derg. 2009; 5(1): 25-33.
- 23- Al-Dubai SA, Ganasegeran K, Alabsi AM, Abdul Manaf MR, Ijaz S, Kassim S. Exploration of barriers to breast-self examination among urban women in shah alam. malaysia :a cross sectional study. Asian Pac J Cancer Prev 2012;13(4):1627-32.
- 24- Sohbet R, Karasu F. .Kadınların Meme Kanserine Yönelik Bilgi, Davranış ve Uygulamalarının İncelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi (GÜSBD). 2017; 6(4): 113-121.
- 25- Aker S, Öz H, Tunçel EK. Practice of Breast Cancer Early Diagnosis Methods among Women Living in Samsun, and Factors Associated with This Practice. J Breast Health 2015; 11: 115-22.
- 26. Babuş S, Eser E. Manisa’da Seçilmiş İki Bölgede Meme Kanseri ve Erken Tanı Yöntemleri Açısından Bilgi Tutum Ve Davranış Araştırması. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi (STED), 2017;26 (6):221-230.
- 27- Keten HS, Yıldırım F, Ölmez S, Üçer H, Çelik M. Kahramanmaraş Kanser Erken Teşhis Tarama ve Eğitim Merkezi’ne başvuran kadınların meme kanseri konusunda bilgi, tutum ve davranışları. Gaziantep Med J 2014;20(3):212-216.
- 28- Koçyiğit O, Erel S. Kısmet K. Kılıçoğlu B. Sabuncuoğlu MZ. Akkuş MA. Polikliniğe başvuran kadınların meme kanseri, meme muayenesi ve mamografi hakkında bilgi düzeyi: il merkezinde yapılan bir çalışma, Nobel Medicus 2011; 7(2): 19-25.
- 29- Berman BA, Jo A, Cumberland WG, Booth H, Britt J. Stern C, et al. Breast cancer knowledge and practices among D/deaf women. Disability and Health Journal 6 (2013) 303-316.
- ISSN: 1300-0853
- Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
- Başlangıç: 2015
- Yayıncı: Türkiye Tabipleri Birliği
Sayıdaki Diğer Makaleler
LEPRADAN ETKİLENEN KİŞİLERİN SOSYO-EKONOMİK VE ENGELLİLİK DURUMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ
SÜLÜK TERAPİSİNE BAĞLI KUTANÖZ LENFOİD REAKSİYON
Emine Vildan ŞAHİN, Ayşe MIDIK ÖZPAK
Melike KOÇAK, Sultan ÇELİK, Selda İLDAN ÇALIM, Seval CAMBAZ ULAŞ, Arzu KARADAL
Doğru Ve Zamanında Tıbbi Biyokimya Laboratuvar Sonuçları ve Preanalitik Hatalar