CİNSİYETE DUYARLI PERFORMANS ESASLI BÜTÇELEME SİSTEMİNİN UYGULANABİLİRLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Bütçenin toplumsal cinsiyet eşitliği üzerindeki etkisini bütçesel karar alma süreçlerine konu edebilmek, bir diğer deyişle cinsiyet-bütçe ilişkisini kurabilmek üzere performans esaslı bütçeleme sistemi ile cinsiyete duyarlı bütçelemenin entegrasyonu önerisinde bulunulmaktadır. Performans esaslı bütçeleme sisteminin en önemli özelliği politika öncelikleri ile kaynak tahsisatı ve kullanımı arasında ilişki kurulmasıdır. Bu bakımdan performans esaslı bütçe sistemi cinsiyete duyarlı bütçelemenin etkili bir şekilde uygulanabilmesi için uygun zemini oluşturmaktadır. Ancak başarılı bir uygulama için her iki bütçeleme türünün kendi içerisindeki bazı kısıtlarının da aşılması gerekir. Çalışmada söz konusu entegrasyonun gerçekleştirilebilmesi için performans esaslı bütçeleme sisteminin cinsiyete duyarlı bütçelemeye sunduğu fırsatlar ve kısıtları ile bu kısıtların aşılmasına ilişkin önerilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme, Performans Esaslı Bütçeleme Sistemi, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği, Kamu Mali Yönetimi

AN EVALUATION OF GENDER SENSITIVE PERFORMANCE BASED BUDGETING SYSTEM APPLICABILITY

The integration of the performance-based budgeting system and the gender-sensitive budgeting is proposed in order to make the budget’s effects on gender equality in the budgetary decision-making processes, in other words to establish the gender-budget relation. The most important feature of the performance-based budgeting system is to establish the relationship between policy priorities and resource allocation and use. In this respect, the performance-based budget system provides the appropriate floor for effective implementation of gender-based budgeting. However, for successful implementation, both budgeting some constraints need to be overcome. In this study, the opportunities and limitations of the performance-based budgeting system for gender-sensitive budgeting and the recommendation for the overcoming of these constraints have been included in order for the integration to be realized.

Keywords:

Gender Sensitive Budgeting, Performance Based Budgeting System, Gender Equality, Public Financial Management,

PDF

___

Akduran, Ö. (2013). “5018 sayılı Kanun ve Kamu İdarelerinde CDB”, Figen Altuğ, A. Kesik ve M. Şeker (Ed.), Kamu Bütçesinde Yeni Yaklaşımlar, içinde, (19-36), Ankara: Seçkin Yayınları.
Aksoy, N. (2006). Toplumsal CDB ve Kadının Statüsü Genel Müdürlüğünün Rolü, Ankara.
Al, Ü. G. (2002). Türkiye’de Kadına Yönelik Kurumsal Politikalar: Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçelemenin Olanak ve Sınırlılıkları, T.C. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kadın Çalışmaları Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
Altuğ, F. (2004). Kamu Bütçesi, Filiz Kitabevi, Bursa.
Balmori, H. H. (2003). Gender and Budgets Overview Report, BRIDGE, UK.
Budlender, D. (2000). Money Matters: Workshop Materials on Gender and Government Budgets, South African Women’s Budget Initiative and Gender Education and Training Network, South Africa:Cape Town.
Budlender, D. ve G. Hewitt. (2003). Engendering Budgets A Practitioners’ Guide to Understanding and Implementing Gender-Responsive Budgets, Commonwealth Secretariat, UK: London.
Budlender, D. ve R. Sharp ve K. Allen. (1998). How to do a Gender-Sensitive Budget Analysis: Contemporary Research and Practice, Australian Agency for International Development, Australia.
Budlender, D. ve R. Sharp (1998). How to do a Gender Sensitive Budget: Contemporary Research and Practice, Commonwealth Secretariat and AusAid, London.
Bartle, J. R. (2002). “The Potential of Gender Budgeting: Has Its Day Come?”, panel on “Democratizing the Budgetary Process”, Association for Budgeting and Financial Management Annual Conference, October 12, USA: Missouri: Kansas City.
Cansız, H. (2009). Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme ve Türkiye’ye İlişkin Öneriler, Gazi Kitabevi, Ankara.
Doğan, A. (2012). Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme: Türkiye Değerlendirmesi, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Manisa.
Downes, R. ve L. von Trapp ve S. Nicol (2017). Gender Budgeting in OECD Countries, OECD Journal on Budgeting, Vol. 2016/3.
Elson, D. (2002). “Gender Responsive Budget Initiatives: Some Key Dimensions and Practical Examples”, in: Gender Budget Initiatives: Strategies, Concepts and Experiences, United Nations Development Fund for Women, USA: New York.
Genç, M. (2010). “Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme ve Kamu Hizmetlerinde Etkinlik”, Sayıştay Dergisi, S. 77, 33-61. Gökbunar, R. ve A. Doğan (2016a). “Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeler ve Başarı Etmenleri”, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. 14, S. 2, Haziran, 1-20.
Gökbunar, R. ve H. Cansız ve A. Doğan (2016b). “Balkan Ülkelerinde Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme Yaklaşımları”, 2nd International Conference on Economics and Business Proceeding Books, 577-598.
Günlük-Şenesen, G. (2013). “Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme: Kapsam, Örnekler ve Türkiye İçin Öneriler”, F. Altuğ ve A. Kesik ve M. Şeker (Ed.), Kamu Bütçesinde Yeni Yaklaşımlar, içinde, (97-128), Ankara: Seçkin Yayınları.
Günlük-Şenesen, G. (2008). “Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme: Türkiye İçin Bir Değerlendirme”, Bütçe Sürecinde Parlamentonun Değişen Rolü temalı Sempozyum (8-9 Ekim), Akyonkarahisar, 1-13.
Ichii, R. (2006). Performance indicators for gender responsive budgeting: A case study of Australian childcare programs, University of South Australia, for the degree of doctor of philisophy.
Işık, A. ve H. Işık (2010). “Sosyal Eşitsizliklerin Giderilmesinde Bir Çözüm Önerisi: Cinsiyet Esaslı Bütçeleme (Teori, Gelişim ve Uygulama)”, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, S. 57, 167- 211.
IMF (2017). Gender Budgeting in G7 Countries, April.
Klatzer, E. (2008). “The Integration of Gender Budgeting in Performance Based Budgeting”, paper presented at the Conference Public Budgeting Responsible to Gender Equality, June 9-10, Bilbao, http://www.juntadeandalucia.es/economiayhacienda/planif_presup/genero/documentacion/Elizabeth_Klatzer.pdf (Erişim Tarihi: 28 Haziran 2017).
McCay, A. (2004). Developing a Gender Budget Initiative A Question of Process or Policy? Lessons Learned From the Scottish Experience, University of Linz Gender Studies Series, December.
Meriç, M. (2013). “Bütçe Sistemlerinde Dönüşüm ve Değişim”, F. Altuğ, A. Kesik ve M. Şeker (Ed.), Kamu Bütçesinde Yeni Yaklaşımlar, içinde, (155-71), Ankara: Seçkin Yayınları.
Meriç, M. (2007). “Feminizme Mali Bakış (Cinsiyete Duyarlı Bütçeler), Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, C. 44, S. 509, 58-67.
Quinn, S. (2009). Gender Budgeting: Practical Implementation, CDEG(2008), Council of Europe, Strasbourg.
Rubin, M. M. ve J. R. Bartle (2005). “Integrating Gender into Government Budgets: A New Perspective”, Public Administration Review, May, 259-272
Sarraf, F. (2003). Gender-Responsive Government Budgeting, IMF Working Paper, WP/03/83.
Schratzenstaller, M. (2008). “Gender Budgeting in Austria”, CESifo DICE Report, 2/2008, 44-51.
Sharp, R. (2003). Budgeting for Equity Gender Budget Initiatives within a Framework of Performance Oriented Budgeting, UNIFEM: New York.
Sharp, R. (2006). “Engendering the Government Budget: Performance Based Budgeting and the Challenge of the Care Economy”, Proceedings of the 35th Australian Conference of Economicsts, Curtin University, Australia: Perth, 1-16.
Sugiyama, N. B. (2002). Gendered Budget Work in the Americas: Selected Country Experiences, University of Texas, October.
Şahin İpek, E.A. (2017). “Bütçe Hakkının Kullanılması Bakımından TBMM’nin Bütçe Sürecindeki Rolünün Değerlendirilmesi”, Maliye Finans Yazıları Dergisi, S. 107, C. 1, Nisan, 69-108.
Şahin İpek, E. A. (2013). Kamu Kesiminde Performans Yönetim Aracı Olarak Performans Esaslı Bütçeleme Sistemi: Büyükşehir Belediyeleri Örneği, Türkiye Belediyeler Birliği Yayını, Ankara.
Şahin İpek, E.A. ve M. Sakal ve H.G. Çiçek (2014). “Performans Esaslı Bütçeleme Sistemi ve Diğer Bütçe Sistemlerinden Farklılıkları Üzerine Bir Değerlendirme”, Sosyoekonomi Dergisi, 2014-2, 81-104.
Şahin İpek ve H.G. Çiçek, (2013). “Performans Yönetiminin Amaç-Araç Uyumu Tartışması ve Performans Esaslı Bütçeleme Sistemi”, Maliye Dergisi S. 165, Temmuz-Aralık, 80-96.
Stotsky, J. (2016). Gender Budgeting: Fiscal Context and Current Status, IMF Working Paper, WP/16/149.
Tüğen, K. ve A. Özen (2008). “CDB Anlayışı”, Maliye Dergisi, S. 154, Ocak- Haziran, 1-11.
UNIFEM (2007). Chapter 8: Frequently Asked Questions on Gender Budgeting, www.unifem.org.in/Ch_8_-_FAQs_GOI_manual_5%20June%2007.pdf , (Erişim Tarihi: 22 Haziran 2017).
Villagomez, E. (2004). “Gender Responsive Budgets: Issues, Good Practices and Policy Options”, Regional Symposium on Mainstreaming Gender into Economic Policies, (28-30 January), http://www.gsdrc.org/document-library/gender-responsive-budgets-issues-good-practices-and-policy-options/ , (Erişim Tarihi: 22 Haziran 2017).
Wehner, J. ve W. Byanyima (2004). Parliament, The Budget and Gender: Handbook for Parliaments, Inter-Parliamentary Union.