Musa ÖZATA, Hamza BOZOĞLAN, Yusuf AKKOCA

ACİL SERVİS ÇALIŞANLARININ İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ KAPSAMINDA YAŞADIKLARI SORUNLARIN BELİRLENMESİ: KONYA ÖRNEĞİ

Acil servisler farklı şikâyetlerle gelen hastaların aynı anda bakıldığı, hastaların yaşamları ile ilgili kritik kararların kısa sürede verildiği, ölüm oranlarının yüksek olduğu üniteler olduğundan, çalışanlar açısından oldukça stresli ve tehlikeli ortamlardır. Burada çalışanlar zorlu çalışma şartlarının yanında, sağlıklarını tehlikeye sokacak birçok problemle karşılaşmaktadır. Sağlık çalışanlarının bu bağlamda yaşadıkları problemlerin ortaya konulması ve gerekli önlemlerin alınması işçi sağlığı ve iş güvenliği açısından büyük bir önem taşımaktadır. Bu araştırmanın amacı Konya’da farklı hastanelerin acil servislerinde görev yapan sağlık çalışanlarının işçi sağlığı ve güvenliği kapsamında yaşadıkları problemlerin belirlenmesidir. Araştırma 2014 yılında gerçekleştirilmiş olup tanımlayıcı nitelikte bir çalışmadır. Araştırmada katılımcılara yöneltilen sorular, literatür bilgileri ve acil servis çalışanların tecrübelerine dayalı olarak geliştirilmiştir. Araştırma kapsamında 9 farklı hastanede görev yapan ve çalışmaya katılmayı kabul eden 241 sağlık çalışanına, yüz yüze anket tekniği kullanılarak sorular yöneltilmiştir. Elde edilen bulgular SPSS 20,0 paket programında değerlendirilmiş ve veriler üzerinde tanımlayıcı istatistikler yapılmıştır. Araştırmaya katılanların 124 (%51,5) erkek, 117’si (%48,5) kadınlardan oluşmaktadır. Katılıcımlar içinde hemşireler (%37,8), temizlik elemanları (%24,9), ATT (%17,8) ve hekimler (%8,7) en büyük grupları oluşturmaktadır. Katılımcıların 68’i (%28,2) çalışma ortamında kendisini güvende hissetmediğini, 149’ u (%61,8) ise kısmen güvende hissettiğini belirtmiştir. Katılımcıların % 85,9’u çalışma ortamında sözlü hakaret, saldırı ve fiziki şiddet riski ile %77,2 bulaşıcı hastalık riski ile karşı karşıya olduğunu, %44’ü ise en az bir defa kesici delici alet yaralanması yaşadığını belirtmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Sağlık Çalışanları, Acil Servisler, Çalışan Sağlığı ve Güvenliğ

DETERMINATION OF EMERGENCY SERVICE EMPLOYEES' PROBLEMS IN THE CONTEXT OF OCCUPATIONAL HEALTH AND WORK SAFETY: THE EXAMPLE OF KONYA

Emergency departments, in which the patients come with different complaints are looked at the same time, are very stressful and dangerous environments for employees because the critical decisions about the lives of the patients are given in a short time, the death rates are high. In addition to the difficult working conditions, employees are faced with many problems that can put their health in jeopardy. In this regard, establishing the problems that health workers have experienced and taking necessary precautions is very important in terms of worker health and work safety. The aim of this research is to determine the problems that health workers have experienced in the context of occupational health and safety in emergency services of different hospitals in Konya. The research was carried out in 2014 and is a descriptive work. Participants in the study were asked questions based on literature knowledge and experience of emergency service workers. In the scope of the research, 241 healthcare workers who worked in 9 different hospitals and agreed to participate in the study were asked by using the face-to-face survey technique. The findings were evaluated in the SPSS 20.0 package program and descriptive statistics were made on the data. Of the participants who participated in the study, 124 (51.5%) were male and 117 (48.5%) were female. Among the participants, nurses (37,8%), cleaning staff (24,9%), ATT (17,8%) and physicians (8,7%) are the largest groups. 68 (28.2%) participants stated that they did not feel safe in the working environment and 149 (61.8%) felt that they were partially safe. 85.9% of the participants stated that they were exposed to oral insult, aggression and physical violence, 77.2% of the contagious diseases in the working environment and 44% of them had at least one penetrating drill injury.

Keywords:

Health Care Workers, Emergency Services, Employee Health and Safety,

PDF

___

Çam, O., Kırlangıç, M. (1995). Tükenmişlik, Birinci Baskı, İzmir, Saray Medikal Yayıncılık, s 17-36.
Çelik, S., Reis, Z., Gülseçen, S., & Yazıcı, S. (2009). Kobilere Yönelik Temel İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi İçin Örnek Bir E-Öğrenme Uygulaması. Retrived March, 10, 2011.
Demircioğlu M., Centel, T. (2002). İş Hukuku, İstanbul: Beta Basım Yayım
Dienemann, J. A. (Ed.). (1998). Nursing administration: Managing patient care. Prentice Hall.
Huber, D. (2006). Leadership and nursing care management. WB Saunders Co.
Güzel, A. (2003). Dünya’da ve Ülkemizde İşyeri Hekimliğine Yaklaşım, Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Uluslararası ve Ulusal Hukuk Sisteminde İşyeri Hekimliği Sempozyumu, 24, 9-64.
Güzel, A. (1997). Fabrikadan İnternet’e İşçi Kavramı ve Özellikle Hizmet Sözleşmesinin Bağımlılık Unsuru Üzerine Bir Deneme. Prof. Dr. Kemal Oğuzman’a Armağan, 83.
ILO (2001). “Guidlines on Occupational Safety and Health Management Systems”, ILOOSH, Cenevre.
Kalemoğlu, M., Keskin, Ö. (2002). Acil Çalışanlarında Stres Faktörleri ve Tükenmişlik, Ulusal Travma Dergisi, 8:s.215
Kutlu, D. (2007). Ameliyathane Çalışanlarının Cerrahi Aletlerle Yaralanma Riski ve Bunu Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi(Master's thesis, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü).
Narmanlioğlu, Ü. (1998). İş hukuku. Ferdi İş İlişkileri, İzmir.
Özkan, Ö. (2005). Hastanede Çalışan Hemşirelerin İş ve Çalışma Ortamı Tehlike ve Riskleri İle Risk Algılarının Saptanması. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Pınar, R., & Arıkan, S. (1998). Hemşirelerde iş doyumu: etkileyen faktörler, iş doyumu ile benlik saygısı ve asertivite ilişkisi. Uluslar arası Katılımlı VI. Ulusal Hemşirelik Kongresi Kitabı, Ankara, 159-170.
Sezgin, B. (2007). Kalite belgesi alan hastanelerde çalışma ortamı ve hemşirelik uygulamalarının hasta ve hemşire güvenliği açısından değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Bilim Uzmanlığı Tezi, İstanbul, İstanbul Üniversitesi.
Simpson, R. L. (2005). Patient and nurse safety: how information technology makes a difference. Nursing administration quarterly, 29(1), 97-101.
Tomey, M.A. (2000). Guide to Nursing Management and Leadership, Louis Missouri
Türkiye Makine Mühendisleri Odası, (2008). İş Sağlığı ve Güvenliği Raporu, http://www.mmo.org.tr/re-simler/ekler/eefb05091133486_ek.pdf, 03.02.2014
US of Health and Human Services Public Health Service Centers of Disease Control (1998). NIOSH and Health Division of Standards Development and Technology Transfer, Guidelines for Protecting the Safety and Health of Health Care Workers, , Available From, http://www.cdc.gov.niosh 16.01.2014