FELSEFÎ VE DİNÎ AÇIDAN FELSEFE EĞİTİMİNİN GEREKLİLİĞİ

Bu makale, İslam düşünce tarihinde ortaya çıkan bütün ana-akım ve onların ortaya koydukları yöntemlerin hepsinin, bu arada felsefenin dilinin ve metodunun da gerekli olduğunu, tek tip yöntemin ve okuma şeklin tutarlı olmadığını, bunların birbirini tamamlamak suretiyle bir anlam kazandıklarını anlatıyor. Selefilik nasların muhafazasında, kelam onların özellikle içe yönelik savunmasında, tasavvuf deruni zevkinin tadılarak yaşanmasında, felsefenin ise bu nasların ve onların ortaya koydukları inanç esaslarının, evrensel düzeyde dillendirilmesinde ve tartışılmasında önemli görevler ifa edeceklerdir. Bunların hepsi iç-ihtiyaçların ortaya koyduğu bir sıradüzeniyle ortaya çıkmış olup, hiç biri diğerinden daha asıl değildir. Asıl olan bunların hepsinin beraberce bir medeniyetin kurulmasında biri birine bağlı olarak görev görüyor olmalarıdır

Anahtar Kelimeler:

Hikmet, felsefe, felsefe tarihi, İslam düşüncesi, yöntem

NECESSITY OF EDUCATION OF PHILOSOPHY IN TERMS OF PHILOSOPHY AND RELIGION

This article claims that all mainstream schools emerging in history of Islamic thought and all methods are put forward by them along with language and method of philosophy are necessary. In the same way, this article asserts that a uniform method and reading version are not logical and these become meaningful by complementing each other. Salafism has the important mission in preserving of nass (Qur'an and the Sunnah), kalam particularly has the important mission in their inward the defense and Sufism. Philosophy will perform important tasks in adduced as evidence and discussion at the universal level of this nass and principles of faith which are put forward by them. All of these were come out by a rank order the put forward inner-needs; none of them is more original than another one. What really matters is that, all of them serve for establishment of a civilization

Keywords:

Wisdom, philosophy, history of philosophy, Islamic thought, method,

PDF

___

Abdulhalim Mahmud, el-Munkız mine’d-Dalal ve Tasavvufi İncelemeler, Kayıhan yay., çev. Salih Uçan, İstanbul 1990.
Adududdin Îcî, Mevakıf fi İlmi’l-Kelâm, Alemu’l-Kütüp, Beyrut.
Afifi, Ebu’l-Âla, Tasavvuf İslamda Manevi Hayat, çev. Ekrem Demirli, Abdullah Kartal, İz yay., İstanbul 2004.
Ahmet Hasan, İlk Dönem İslam Hukuk Biliminin Gelişimi, çev. Haluk Songur, Rağbet yay., İstanbul 1999.
al-Albânî, Muhammed Nasîruddîn, Vucûbu’l-ahzi bi Hadîsi’l-Âhâdi fi’lAkîdeti ve’r-reddu alâ şübehi’l-Muhâlifîn, (Resailu’d-da’veti’s-selefiyye giriş kısmı), Dımaşk 1974.
Ali b. Ebî Tâlib, Nehcü‘l-Belâğa, (der. Şerif er-Redî, nşr. Subhi Sâlih), Beyrut 1982.
Alper, Ömer Mahir, “İslam Felsefesine Giriş,” (İslam Felsefesi Tarihi içerisinde ed. Bayram Ali Çetinkaya), Grafiker yay., Ankara 2012.
Aydemir, Abdullah, Tefsirde İsrailiyyat, Beyan, İstanbul 2000.
Aydınlı, Yaşar, Farabî’de Tanrı-İnsan İlişkisi, İz yay., 2. baskı, İstanbul 2008.
Bağdâdî, el-Fark, ed. Muhammed Muhyiddin Abdulhamit, Mektebetu’l Asriyye, Beyrut 1990.
Bağdâdî, Hâtip, Şeref-u Ashâbi’l-Hadîs, thk. M.S. Hatipoğlu, DİB yay., Ankara 1991.
Beyyûmî, Abdulmu’tî Muhammed, el-Felsefetu’l-İslamiyye mine’l-Meşrık ile’l-mağrib, Kahire 1403/1982.
Erişirgil, Mehmet Emin, Kant ve Felsefesi, İnsan yay., İstanbu 1997.
Erol, Güngör, İslam Tasavvufunun Meseleleri, İstanbul 1986.
Fârâbî, Kitabu’l Mille ve Nusus Uhrâ, tahk. Muhsin Mehdî, Daru’l-Maşrıq, II. Baskı, Beyrut 1987.
Fârâbî, Ta’lîkât, (el-A’mâlu’l-Felsefiyye içerisinde), c. I, s. 374; Ferré, Frederick, Basic Modern Philosophy of Religion, London 1968.
Gazzâlî, el-Munkizu mine’d-Dalâl, çev. Hilmi Güngör, MEB., İstanbul 1994.
Hakçalı, Abdurrahman, İslam Hukuk Tarihinde Gayeci İçtihat Metodunun Gelişimi, Etüt, İstanbul 2004.
Hamidullah, Muhammed, İslam Peygamberi, çev. Salih Tuğ, İstanbul 1993.
Horten, Max, Die Philosophie des Islam, Ernst Reinhardt, München 1923.
Iragıy, Atıf, Sevretu’l-Akl fi’l-Felsefeti’l-İslamiyye, Daru’l-Mearif, 7. baskı, Kahire 1999.
İbn Haldun, Mukaddime, c. II, haz. Süleyman Uludağ, Dergah yay., İstanbul 2004.
İbn Meymun, Musa, Delâletu’l-Hâirîn, thk. Hüseyin Atay, AÜİF yay., Ankara 1974.
İbn Rüşd, Faslu’l-Makâl, nşr. H. Bekir Karlığa, İşaret, İstanbul 1992.
İbn Sina, “Peygamberliğin İspatı ve Onların Kullandıkları Sembol ve Örneklerin Yorumu Hakkında Risale”, (İbn Sina Risaleler içerisinde) çev. Alpaslan Açıkgenç M. Hayri Kirbaşoğlu, Kitabiyat, Ankara 2004.
İbn Sina, et-Ta’lîkât, ed. Abdurrahman Bedevî, Binğâzî 1972.
İbn Sina, Mantıku’l-Meşrikıyyin, Kahire 1328- 1910.
İbn Sîna, Necat, thk. Abdurrahman Umeyra, Daru’l-Cîl, Beyrut 1992.
İbn Tufeyl, Hay İbn Yakzan Ruhun Uyanışı, çev. Yusuf Özkan Özburun ve diğerleri, İnsan yay. 3. baskı, İstanbul 2003.
Kelâbâzî, Ebû Bekir Muhammed el-Buharî, K. Tearruf li Mezhebi Ehl-i’tTasavvuf, Edited by A.J. Arberry, M. Hanci, Kahire, 1994.
Kindî, “el-Hudûd ve’r-Rusûm li’l-Kindî”, (Mustalahu’l-Felsefî inde’l-Arab içerisinde), ed. Abdulemîr Asem, Kahire 1989.
Macit Fahri, İslam Felsefesi ve Kelâmına Giriş, çev, Şahin Filiz, İnsan yay., İstanbul 2000.
Mâturîdî, Kitâbu’t-Tevhîd, ed. Fethullah Huleyf, Daru’l-Câmiati’lMasriyye, İskenderiye.
Medkûr, Abdulhamit Abdulmünim, Fi’l Felsefeti’l-İslamiyye Mukaddimât ve Gadâyâ, Dâru’s-Sakâfeti’l-Arabiyye, Kahire 2000.
Medkur, İbrahim, fi’l-Felsefeti’l-İslamiyye, Menhecun ve Tatbîguhu, Mektebetu Dırasâti’l-Felsefiye, Kahire 1973.
Mez, Adam, Onuncu Yüzyılda İslam Medeniyeti, çev. Salih Şaban İnsan yay., İstanbul 2000.
Muhammed b. Abdulazîm, “el-Kavlu’s-Sedîd”, İctihat, Taklit ve Telfik Üzerine Dört Risale, haz. Hayrettin Karaman, II. Baskı, Dergâh, İstanbul 1982.
Muhammed Ebu Zehra, İmam Şâfi’î, tercüme Osman Keskioğlu, 4. baskı, Ankara 2000.
Muhammed Halid Mesûd, İslam Hukuk Teorisi, çev. Muharrem Kılıç, İz, İstanbul 1997.
Nasr, Seyit Hüseyin, İslam Kozmoloji Öğretilerine Giriş, çev. Nazife Şişman, İnsan yay., İstanbul 1985.
Nicholson, Reynold Alleyne, Tasavvufun Menşei Problemi, çev. Abdullah Kartal, İz yay., İstanbul 2004.
Özemre, Ahmet Yüksel, Vahye Göre Akıl-İslam’da Aklın Önemi ve Sınırları, Şule yay., İstanbul 2006. Özemre, İslam Felsefeyi Rddeder mi? Ocak 2005.
Sayı, Ali, “Firavun Toplumunda Din”, Kuran Etrafında Makaleler, ABAM, İzmir 1994.
Semiramis Çavuşoğlu-Mustafa Kaçar, “Kadızâdeliler Hareketi: Osmanlı İmparatorluğunda Şriata Dayanan Bir Reform Teşebbüsü,” Doğumunun 400. Yıl Dönümünde Kâtip Çelebî, Kültür ve Turizim Bakanlığı, Ankara 2009.
Sühreverdî, Şihabuddin, el-Maktûl, Heyâkilu’n-Nûr (üçüncü bölümle alakalı şerh), çev. Saffet Yetkin, MEB. yay., İstanbul 1995.
Şehristânî, el-Milel ve’n-Nihal, çev. Muharrem Tan, İstanbul 2006.
Topaloğlu, Bekir, İslam Kelâmcılarına ve Filozoflara Göre Allah’ın Varlığı Ispat-ı Vacip, DİB Yay., 7. baskı, Ankara 1995.
Türcan, Talip, İslam Hukuk Biliminde Norm-Amaç İlişkisi, Ankara Okulu, Ankara 2009.