Volkan AKÇİT, Esin BARUTÇU, İbrahim AKŞİT

KURT LEWİN’İN LİDERLİK TARZLARI İLE ÖRGÜTSEL SAPMA İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ

Örgütsel sapma kavramı işletmeler açısından istenilmeyen davranış kalıplarını içermesi ve olumsuz etkileri sebebi ile önem arz etmektedir. Liderlik ise geçmişten günümüze evrilmesine rağmen hala işletmeler için önemini korumaktadır. Araştırma Kurt Lewin’in ortaya koyduğu liderlik tarzları ile örgütsel sapma arasındaki ilişkiyi incelemek amacı ile yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini Balıkesir ilinde çeşitli bankalarda görev yapan 135 bankacı oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak anket kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda Demokratik ve Otokratik liderlik tarzı ile örgütsel sapma arasında negatif yönlü, Tam Serbestlik Sağlayan lider ile örgütsel sapma arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Örneklemde örgütsel sapma davranışı düşük seviyelerde gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Örgütsel Sapma, Liderlik, Bankacılık

THE RELATIONSHIP BETWEEN KURT LEWIN’S LEADERSHIP STYLES AND ORGANIZATIONAL DEVIANCE

The concept of organizational deviance is important for the company because it contains undesirable behavior patterns and have negative effects on company. Leadership is still important for businesses, though it has evolved from the past to the present day. The research was conducted with the aim of examining the relationship between Kurt Lewin’s leadership styles and organizational deviance. The sample of the research consists of 135 bankers working in various banks in the province of Balıkesir. Data’s collected by survey. As a result of analyzes, it was found that there is a negative relationship between democratic and autocratic leadership style and organizational deviance and positive relationship between Laissez faire Leadership and organizational deviance. Organizational deviation behavior in the sample was observed at low levels.

Keywords:

Organizational deviance, Leadership, Banking,

PDF

___

AKSEL, İ. (2003). İşletme Yöneticilerinin Liderlik Davranışlarının İş Tatmini Üzerine Etkileri ve Bir Uygulama. Pamukkale Üniversitesi, Denizli: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
APPELBAUM, S.H., Iaconi, G.D., Matousek, A. (2007) "Positive and negative deviant workplace behaviors: causes, impacts, and solutions", Corporate Governance: The international journal of business in society, Vol. 7 Issue: 5, pp.586-598
ATAKLI, A., Dikmentaş E., Altınışık, S. (2004). Üniversite Hastanelerinde Çalışan Yönetici ve Klinik Sekreterlerinin İş Doyumu, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, Cilt 6, sayı 2.
BAKAN, İ. ve Büyükbeşe, T. (2010). Liderlik “Türleri” Ve “Güç Kaynakları”na İlişkin Mevcut-Gelecek Durum Karşılaştırması: Eğitim Kurumu Yöneticilerinin Algılarına Dayalı Bir Alan Araştırması. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi 12 (19), 73-84.
BARON, R.A. ve Neuman, J.H. (1996). Workplace Violence and Workplace Aggression: Evidence on Their Relative Frequency and Potential Causes, Aggressive Behavior, 22, 161-173.
BAYIN, G. ve Yeşilaydın, G.T., (2014). Hemşirelerde Örgütsel Sapma Davranışının Analizi: Bir Üniversite Hastanesi Örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi 6/3, 81-107
BENNETT, R. J., & Robinson, S. L. (2003). The past, present, and future of workplace deviance research. In J. Greenberg (Ed.), Organizational behavior: The state of the science (2nd ed.). Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.. pp. 247–281.
BENNETT, T. M. (2009). “A Study of the Management Leadership Style Preferred By It Subordinates”, Journal of Organizational Culture, Communications and Conflict, 13(2), 1- 25.
BHATTI, N., Maitlo, G.M., Shaikh, N., Hashmi, M.A., Shaikh, F.M. (2012). The Impact of Autocratic and Democratic Leadership Style on Job Satisfaction. International Business Research, Vol. 5, No. 2, p. 192-201
BOLDEN, R., Gosling, J., Marturano, A., Dennison, P. (2003). A Review ofLeadership Theory and Competency Frameworks. Edited Version of a Report for Chase Consulting and the Management Standards Centre. University of Exeter. United Kingdom.
BOZDOĞAN, K. ve Sağnak, M. (2011). İlköğretim Okulu Müdürlerinin Liderlik Davranışları ile Öğrenme İklimi Arasındaki İlişki. AİBÜ, Eğitim Fakültesi Dergisi, 11 (1), 137-145.
BURROUGHS, S. M. (2001). The role of dispositional aggressiveness and organizational injustice on deviant workplace behavior. Dissertation Abstracts International: Section B: The Sciences and Engineering, Vol 62(4-B), 2100
COLBERT AE, Mount MK, Harter JK, Witt LA, Barrick MR. (2004). Interactive effects of personality and perceptions of the work situation on workplace deviance. J Appl Psychol. 89(4):599–609.
DAFT, Richard L. (1997). Management, 4th Ed.,Dryden Press,New York.
DAVIS, K., (1988). İşletmede İnsan Davranışı, 5.Baskıdan Çeviri, (Çev. Kemal Tosun, Tomris Somay, Fulya Aykar, Can Baysal, Ömer Sadullah ve Semra Yalçın), 3.Baskı, İstanbul.
DEMİR, M. ve Tütüncü, Ö. (2010). Ağırlama işletmelerinde örgütsel sapma ile işten ayrılma eğilimi arasındaki ilişki. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 21, 64-74.
DEMİR, M. (2010). Örgütsel Sapma Davranışının Kontrolünde Duygusal Zekanın Rolü: Konaklama İşletmelerinde Bir Araştırma, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26, 196-2007.
DOĞAN, M. (1998). İşletme Ekonomisi ve Yönetimi, Anadolu Matbaa, İzmir,
DOĞAN, S. (2001). Vizyona Dayalı Liderlik. Philips&Richard's İnsan ve İş Kaynakları Danışmanlığı. İstanbul.
DUNLOP P.D., Lee K. (2004). Workplace deviance, organizational citizenship behavior, and business unit performance: The bad apples do spoil the whole barrel. J Organ Behav. 25(1):67–80.
EREN, E., (1998). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi, 5.Baskı, Beta Yayıncılık, İstanbul.
FAGBOHUNGBE, B.O., Akinbode, G.A., Ayodeji, F. (2012). Organizational Determinants of Workplace Deviant Behaviours: An Empirical Analysis in Nigeria. International Journal of Business and Management Vol. 7, No. 5, 207-221
FERRIS, D.E., Brown, D.J., Heller, D. (2009). Organizational supports and organizational deviance: The mediating role of organization-based self-esteem. Organizational Behavior and Human Decision Processes 108, 279–286
FIRESTONE, W.A. (1996). Leadership: Role sor Functions. International Handbook of Educational Leadership and Administration pp 395-418.
FULLAN, M. (1998). Leadership for the 21st Century:Breaking the Bonds of Depency. Educational Leadership. Volume 55, Number 7, P:1-6
GOLPARVAR M., Nayerı S., Mahdad A. (2008). The Relatıonship Between Stress, Emotional Exhaustıon and Organızational Deviant Behavior in Zoob Ahan Stock Company Evidences for Model of Stress-Exhaustıon (Nonequılbrıum)-Compensatıon. Journal Of Social Psychology (New Fındıngs In Psychology). volume 2, number8, p:19-34
GRUYS, M.L. & Sackett, P.R. (2003). Investigating the Dimensionality of Counterproductive Work Behavior. International Journal of Selection and Assessment, 11, 30-42.
GÜNEY, S. (2009). Davranış Bilimleri. 5. Basım, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
HARRIS, A., ve Chapman, C. (2002) Democratic Leadership for School Improvement in Challenging Contexts. International Electronic Journal for Leadership in Learning, 6 (9). ISSN 1206-9620.
HECKERT, A., Ünlü, O. (2013). Pozitif Sapma Davranışı: Yeni Bir Tanım Arayışı. Sakarya Üniversitesi 1.Örgütsel Davranış Kongresi Bildiriler Kitabı, s:149-152
HEDLUND, J., Forsythe, G.B., Horvath, J.A., Williams, W. M., Snook, S., Sternberg, R. J., (2003). “Identifying and Assessing Tacit Konowledge: Understanding the Practical Intelligence of Military Leaders”, The Leadership Quarterly, 14, 117-140
HOLLINGER, R.C. (1986). Act Against the Workplace: Social Bonding and Employee Deviance. Deviant Behavior, 7, 53-75.
HOLLINGER, R.C. ve Clark, J.P. (1982). Formal and Informal Social Controls of Employee Deviance. Sociological Quarterly, 23, 333-343
HOUSE, R. J., Javidan, M., Hanges, P. ve Dorfman, P. (2002). “Understanding cultures and implicit leadership theories across the globe: an introduction to project GLOBE”. Journal of World Business, 37, 3-10
IZGAR, H. (2005). Eğitim Liderliği. Öğretmenin Dünyası Odunpazarı Belediyesi Yayınları 10 Eğitim Dizisi 3 Mikro Basın Yayın Dağıtım. 23-36.
JUDGE, T. A., Scott, B. A ve Ilies, R. (2006). Hostility, job attitudes, and workplace deviance: Test of a multilevel model, Journal of Applied Psychology, 91, 126- 138.
KE, W. ve Wei, K. K. (2008). “Organizational culture and leadership in ERP implementation”. Decision Support Systems, 45, 208-218
Koçel, T. (1989). İşletme Yöneticiliği. BETA Yayıncılık. İstanbul.
KWOK, C-H., Au, W.T., Ho, J.M.C. (2005). Normative Controls and Self-Reported Counterproductive Behaviours in the Workplace in China. APPLIED PSYCHOLOGY: AN INTERNATIONAL REVIEW, 54(4), 456 – 475.
LAM, S.S.K. (1995). Quality Management and Job Satisfaction: An Empirical Study. International Journal of Quality and Reliability Management, 12(4) 72-78.
LAWRENCE, T.B. ve Robinson, S.L. (2007). Ain’t Misbehavin: Workplace Deviance as Organizational Resistance, Journal of Management, 33, 378-394
LITZKY, B.E., Eddleston, K.A., Kidder, D.L. (2006). The Good, the Bad, and the Misguided: How Managers Inadvertently Encourage Deviant Behaviors. Academy of Management Perspectives. Vol.20, no.1, 91-103
LUCAS, G.M., Friedrich, J. (2005). Individual differences in workplace deviance and integrity as predictors of academic dishonesty. Ethics and Behaviour, 15(1), 15-35.
MANGIONE, T.W., Quinn, R.P. (1975). Job Satisfaction, Counterproductive Behavıor, and Drug Use at Work. Journal of Applied Psychology, Vol. 60 No. 1, 114-116
MASLACH C, Jackson SE. (1981). The measurement of experienced burnout. J Occup Behav. 2(2):99−113.
MEGGINSON, C.L. (1981): Personal management : a human resources approach.4* ed., Irwm-Dorsey Limited Georgetown.
ÖZDEVECİOĞLU, M. (2003). Algılanan Örgütsel Adaletin Bireylerarası Saldırgan Davranışlar Üzerindeki Etkilerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21, 77-96.
PEARSON, C.M., Porath, C.L. (2005). On the nature, consequences, and remedies of workplace incivility: No time for “Nice”? Think again. Acad Manage Exec. 19(1):7−18.
PETERSON, D.K. (2002). Deviant Workplace Behavior and the Organization’s Ethical Climate. Journal of Business and Psychology, Vol. 17, No. 1, 47-61.
ROBINSON, S.L. & Bennett, R.J. (1995). A Typology of Deviant Workplace Behaviors: A Multidimensional Scaling Study. Academy of Management Journal, 38, 555-572.
SCHOEL, C., Bluemke, M., Mueller, P., Stahlberg, D. (2011). When autocratic leaders become an option—Uncertainty and self-esteem predict implicit leadership preferences. Journal of Personality and Social Psychology, Vol 101(3), 521-540.
SKOGSTAD, A.; Einarsen, S.; Torsheim, T.; Aasland, M. S.; Hetland, H. (2007). The destructiveness of laissez-faire leadership behavior. Journal of Occupational Health Psychology, Vol 12(1), Jan, 80-92.
ŞAHİN, A., Taşpınar, Y., Eryeşil, K., Örseli, E. (2015). Kamu Yönetiminde Liderlik: Yönetici ve Çalışanların Liderlik Algısı. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi Cilt:18 Sayı:2 ss.73-96
TENGİLİMOĞLU, D. (2005). Kamu ve Özel Sektör Örgütlerinde Liderlik Davranışı Özelliklerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Alan Çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, C:4, S:14, 1-16
YEN, C-H., Teng, H-Y. (2013). The effect ofcentralization on organizational citizenship behavior and deviant workplace behavior in the hospitality industry. Tourism Management Volume 36, 401-410
YÖRÜK, D., Dündar, S. (2011). Türkiye’deki Yerel Yöneticilerin Benimsedikleri Liderlik Tarzlarına Göre Boyun Eğici Davranışlarının İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Cilt 24. Sayı 1, 93-106.
YUKL, G. (2010) Leadership in Organizations, 7th edn. Upper Saddle River, NJ: Pearson Prentice Hall.
ZAPF, D. (1999). Organizational, Work, Group Related and Personal Causes of Mobbing/Bullying at Work, International Journal Manpower, 20, 70-85
WOODS. P.A. (2004). Democratic Leadership: Drawing Distinctions with Distributed Leadership. Int. J. Leadershıp in Educatıon, January–March, Vol. 7, No. 1, 3–26