arş.gör.merve Nur Mert ŞENCAN, Prof.dr.hasan İBİCİOĞLU, Yrd.doç.dr.münire KARABEKİR

KADIN YÖNETİCİLERİN LİDERLİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ: TÜRKİYE'DEKİ KADIN REKTÖRLER ÜZERİNE BİR İÇERİK ANALİZİ

Liderlik kavramı insanlık tarihiyle eş zamanlı olarak ortaya çıkmış ve üzerindeki sır perdesi hala tam olarak kaldırılamamıştır. Bu bağlamda liderlik ve liderlerin sahip olması gereken özellikler de uzun yıllardır pek çok araştırmaya konu olmuştur. Bununla birlikte değişen dünya düzeni ve artan rekabet ortamında başarılı bir yöneticinin liderlik özellikleri göstermesi beklenmektedir. Kadınların iş yaşamına dahil olması ve hayatın her alanında daha aktif rol alması bu konuda yapılan araştırmaları çeşitlendirmiştir. Bu araştırmalara bağlı olarak yapılan bu çalışmada kadın yöneticilerin liderlik özellikleri ortaya konulmaktadır. Türkiye’deki üniversitelerde rektör olarak görev yapan kadın yöneticilerin liderlik özellikleri nitel araştırma yöntemlerinden içerik analizi kullanılarak belirlenmiştir. Araştırmaya dahil olan kadın rektörlerin farklı liderlik özellikleri taşıdığı tespit edilmiştir. Kadın rektörlerin en belirgin üç liderlik özelliği sırasıyla; “Takım ruhuna sahip olma”, “İletişim becerisine sahibi olma” ve “Bireysel yetkinlikler” olarak belirlenmiştir. Liderlik tipi perspektifinde değerlendirildiğinde A, E ve G rektörlerinin demokratik, B rektörünün katılımcı, C rektörünün koç, D rektörünün hız belirleyici ve F rektörünün ise vizyoner lider tiplerine yakın olduğu sonucu ortaya çıkmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Liderlik, Liderlik Özellikleri, Kadın Yöneticiler, Kadın Rektörler

Kadın Yöneticilerin Liderlik Özelliklerinin İncelenmesi: Türkiye'deki Kadın Rektörler Üzerine Bir İçerik Analizi

The concept of leadership emerged isochronal with the history of mankind, and the mystery on that still could not be completely removed. Within this concept, leadership and leaders’ characteristics became subjects of many researches for years. However, in an increasingly competitive environment and changing world, a successful manager is being expected to show leadership qualities

Keywords:

-,

PDF

___

ALDAIR, J. (2005). Kışkırtıcı Liderlik: Büyük Liderlerden Öğretiler, (Çev.) OZANER, P. Alteo Yayınları, İstanbul
ARIKAN, S. (1997). “Kadın Yöneticilerin Liderlik Davranışları” (Doktora Tezi) Hacettepe Üniversitesi, Ankara
BAKAN, İ., (2008). “Örgüt Kültürü ve Liderlik Türlerine İlişkin Algılamalar ile Yöneticilerin Demografik Özellikleri Arasındaki İlişki: Bir Alan Araştırması” Karaman İİBF Dergisi c.10, S.14, s.s. 13-40
BARUTÇUGİL, İ. (2002). İş Hayatında Kadın Yönetici, Kariyer Yayıncılık, İstanbul BARUTÇUGİL, İ. (2004). Organizasyonlarda duyguların Yönetimi, Kariyer Yayıncılık, İstanbul
BAŞARAN, İ. E. (2004). Yönetimde İnsan İlişkileri: Yönetsel Davranışlar, Nobel Yayıncılık, Ankara
BENNIS, W. (1999). Bir Lider Olabilmek, (Çev.) TEKSÖZ, U. Sistem Yayıncılık, İstanbul
BİLGİN, N. (2006). Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi: Teknikler ve Örnek Çalışmalar, Siyasal Kitapevi, Ankara
BOLAT, T. (2008). Dönüşümcü Liderlik, Personeli Güçlendirme ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İlişkisi, Detay Yayıncılık, Ankara
COHEN, W. A. (2010). Drucker ve Liderlik: Modern Yöneticiliğin Ustasından Yeni Dersler, (Çev.) ŞENSOY, Ü. Optimist Yayıncılık, İstanbul
ÇİMEN, A. (2012b). Tarihi Değiştiren Kadınlar, Timaş Yayınları, İstanbul
ÇİMEN, A., (2012a). Tarihi Değiştiren Liderler, Timaş Yayınları, İstanbul
DRUCKER, P. F. & MACİARİELLO, J. A. (2009). Yönetim, (Çev.) GÜLFİDAN, İ. Optimist Yayıncılık, İstanbul
EAGLY, A. H. & JOHNSON, B. T., (1990), "Gender and Leadership Style: A MetaAnalysis" CHIP Documents, s.s. 11, http://digitalcommons.uconn.edu/chip_docs/11 (erişim tar: 06.06.2014)
FINDIKÇI, İ. (2012). Bir Gönül Yolculuğu Hizmetkar Liderlik, Alfa Yayınları, İstanbul
FIEDLER, F. E. (1967). A Theory of Leadership Effectiveness, McGraw-Hill, New York
GERAY, H. (2004). Toplumsal Araştırmalarda Nicel ve Nitel Yöntemlere Giriş, Siyasal Kitapevi, Ankara
GOLEMAN, D. (2000). “Leadership that Gets Results” Harvard Business Review S. March-April s.s. 82-83.
GÜNEY, S. (2012). Liderlik, Nobel Yayıncılık, İstanbul
HACIHAFIZOĞLU, Ö., (2010), “Yükseköğretimde Lider Olarak Göreve Uyum Sağlama Süreci: Türkiye ve Amerika’dan Kadın Liderlerin Deneyimleri”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, c.4, S.10, s.s. 2221-2273
HESSELBEİN, F. (1999). “Yuvarlak Bir Dünyada Yönetim” (Ed.) HESSELBEİN, F. &
COHEN, P. M. Liderden Lidere, (Çev.) ATAY, S. BZD Yayıncılık, İstanbul
İBİCİOĞLU, H. (1998). "Kişilik - Liderlik", İstanbul Üniversitesi, İşletme Fakültesi, İşletme İktisadı Enstitüsü Dergisi, c. 9, S. 30, s.s. 21-30
KABACOFF, R. I. & Ph. D. Management Research Group, (2000). “Gender and Leadership in The Corporate Boardroom”, http://w2t.se/dk/facts/download_dk/Gender%20and%20Leadership%20in%20the %20Corporate%20 Boardroom.pdf erişim tarihi: 24.10.2013
KOCACIK, F. & GÖKKAYA, V. B. (2005). “Türkiye’de Çalışan Kadınlar ve Sorunları” Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, c. 6, S. 1, s.s. 195-219
KOÇEL, T. (2011). İşletme Yöneticiliği, Beta Yayıncılık, İstanbul MANAGEMENT RESEARCH GROUP, (2013). “Gender Differences and Leadership” www.mrg.com/research (erişim tarihi: 24.10.2013)
NEGİZ, N. & YEMEN, A. (2011). “Kamu Örgütlerinde Kadın Yöneticiler: Yönetici ve Çalışan Açısından Yönetimde Kadın Sorunsalı”, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Aralık, S.24, s.s. 195-214
NEWSTROM, J. W. & DAVİS, K. (1993). Organizational Behavior: Human Behavior at Work, McGarw-Hill, New York
OLAŞ, Ö. (2006). “Kadın Yöneticinin Çalışma Yaşamında Değişen Karakteristiği Üzerine Bir Saha Çalışması: Sakarya Örneği” (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi) Sakarya Üniversitesi, Sakarya
ÖZYER, K. & ORHAN, U. (2012). “Cam Tavan Sendromunun Çalışanların Korku düzeylerine Etkisi Var mıdır? Eğitim Sektörü Üzerine Bir Uygulama” The Journal of Academic Social Science Studies, c.8, S.5, s.s. 971-987
ROBBINS, S. P. & JUDGE, T. A. (2012). Organizational Behaviour, Nobel Yayıncılık, İstanbul
SELÇUK, G. vd., (2013). “Kadın Okul Müdürlerinin Takım Liderliği Rollerini Sergileme Düzeyinin Ve Bu Rollere Verilen Önem Derecesinin İncelenmesi” Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, c.11, S.1, s.s. 106-125
ŞİMŞEK, M. Ş. AKGEMCİ, T. & ÇELİK, A. (2011). Davranış Bilimlerine Giriş ve Örgütlerde Davranış, Gazi Kitapevi, Ankara
TÜİK, (2014). “İstatistiklerle Kadın 2013” Sayı: 16056
TÜRKKAHRAMAN, M. & ŞAHİN, K. (2010). “Kadın ve Kariyer” Alanya İşletme Dergisi, c.1, S.2, s.s. 75-88
TÜRKTAN, G. (2010). “Yönetimde Kadın”, 19. Kalite Kongresi, http://www.kalitekongresi2010.org
UZUN, G. (2005). “Kadın ve Erkek Yöneticilerin Liderlik Davranışları Arasındaki Farklılıklar ve Bankacılık Sektöründe Bir Uygulama” (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi) Çukurova Üniversitesi, Adana
VINNICOMBE, S., (1999). “The Debate: Do Men and Women Have Different Leadership Stayles?” Management Focus Issue, S.12
YILDIRIM, A. & ŞİMŞEK, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara
YULK, G. (2010). Leadership in Organizations, Upper Saddle River, N.J. : Prentice Hall
ZEL, U. (2002). “İş Arenasında kadın Yöneticilerin Algılaması ve “Kraliçe Arı Sendromu” Amme İdaresi Dergisi, c.35, S.2, s.s. 39-48