SON YASAL DEĞİŞİKLİKLER IŞIĞINDA CUMHURİYET SAVCISI TARAFINDAN VERİLEN KOVUŞTURMAYA YER OLMADIĞINA DAİR KARARIN DENETİMİ
Cumhuriyet savcısı yürüttüğü soruşturma sonucunda kamu davasının açılması için yeterli şüphe oluşturacak delil elde edemediği veya kovuşturma olanağının bulunmadığı hallerde kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verir. Bu karar idari olarak ilgili başsavcı tarafından; adli olarak ise suçtan zarar görenin başvurusu üzerine bu kararı veren Cumhuriyet savcısının yargı çevresinde görev yaptığı ağır ceza mahkemesinin bulunduğu yerdeki sulh ceza hâkimliği tarafından itiraz yolu ile denetlenir. Çalışmada bu denetim usulleri incelenmiştir. Ayrıca, 5235 sayılı Kanunun 18. maddesinde yapılan değişiklik ile daha önceden tartışmalı olan Cumhuriyet savcısının soruşturmayı sonuçlandıran kararlarının Cumhuriyet başsavcısı tarafından denetlenmesine ilişkin değişiklik de olumlu ve olumsuz yönleriyle çalışmada ele alınmıştır.
IN THE LIGHT OF THE LAST CHANGES AUDIT OF THE NOT TO PROSECUTE DECISION OF THE PUBLIC PROSECUTOR
The Public prosecutor decides not to prosecute in cases where he/she is unable to obtain sufficient evidence to raise suspicion for the opening of a public case as a result of the investigation he/she conducts, or in cases where there is no possibility of prosecution. This decision is administratively audited by the relevant Chief Public prosecutor; On the other hand, judicially, it is audited by the Criminal Judgeship of Peace upon the application of the person who was harmed by the crime. In this study, these control methods were examined. In addition, the amendment made in Article 18 of the Law No. 5235 and the amendment regarding the supervision of the decisions of the public prosecutor, which resulted in the investigation, by the Chief Public prosecutor, are also discussed in the study with its positive and negative aspects.
___
- AYDIN, Devrim, Ceza Muhakemesi Kanunu'nda İtiraz, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2006, S. 65, ss. 61-72.
- BARDAK, Cengiz, Ceza Davalarında Soruşturma, Duruşma ve Kanunyolları, Yetkin Yayıncılık, Ankara 1999.
- BAŞ, Eylem, “Hakimler ve Savcıların Disiplin Yönünden Soruşturulmaları ve İşledikleri Suçlar Nedeniyle Yargılanmaları”, Ankara Barosu Dergisi, 2016, S. 3, ss. 267-359.
- CANOĞLU, Veysel Candan, “Cumhuriyet Savcısının Soruşturma Yapılmasına Yer Olmadığı Kararı”, İzmir Barosu Dergisi, Eylül 2017, S. 3, ss. 93-136.
- CENTEL, Nur-ZAFER, Hamide, Ceza Muhakemesi Hukuku, 12. Bası, Beta Yayıncılık, İstanbul 2020.
- ÇETİNTÜRK, Ekrem, “Cumhuriyet Savcısının Statüsünün ve Savcılık Teşkilatının Kurumsal Yapısının, Savcılık Faaliyetinin Etkinliğine ve Kalitesine Etkisi”, Ceza Hukuku Dergisi, 2015, C. 10, S. 29, ss. 125-204.
- ÇİFTÇİOĞLU, Cengiz Topel, Açıklamalı Uygulama Örnekleriyle Savcılık Kurumunun Hukuki Statüsü Bağlamında Cumhuriyet Savcısının Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Kararı ve Denetimi, 3. Bası, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2017.
- EVİK, Vesile Sonay, “Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı ve Denetimi”, Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Kasım 2016, C. 11, S. 147, ss. 9-35.
- GÖKCEN, Ahmet-BALCI Murat/ALŞAHİN, M. Emin/ÇAKIR, Kerem, Ceza Muhakemesi Hukuku, 5. Bası, Ankara 2021.
- KANTARCI, Nurullah, “Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararından Sonra Aynı Fiil Nedeniyle Kamu Davası Açılabilmesinin Şartları ve Özellikle Sulh Ceza Hakimliğinden Karar Alınması Zorunluluğu”, Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2020, C. 10, S. 1, ss. 167-204.
- GERWIN, Moldenhauer, in: Rolf Hannich (Ed), Karlsruher Kommentar zur Strafprozessordnung mit GVG, EGGVG und EMRK, 8. Bası 2019 (Atıf: KK-StPO/Moldenhauer, 8. Bası 2019).
- KIZILARSLAN, Hakan, “Soruşturma Yapılmasına Yer Olmadığı Kararları (Syok) ve Bu Kararların Ceza Muhakemesi Sistematiği Açısından İrdelenmesi”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2019, S. 144, ss. 59-104.
- KİTAPÇIOĞLU, Tülay, Ceza Muhakemesi Kanunu’nda Soruşturmanın Sonuçlandırılması, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul 2014.
- MERAKLI, Serkan, “Ceza Muhakemesi Hukukunda Kovuşturma Davası”, Ceza Hukuku Dergisi, Nisan 2012, C. 7, S. 18, ss. 173-192.
- ÖLMEZ, Gökhan-PANCAROĞLU, Başar, “Mağduru Belli Bir Kişi Olmayan Suçların Soruşturulmaları Neticesinde Verilen Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararlarının Denetlenmesi Sorunu”, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2021, C. 25, S. 3, ss. 473-538.
- ÖZBEK, Veli Özer-DOĞAN, Koray-BACAKSIZ, Pınar, Ceza Muhakemesi Hukuku, 14. Bası, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2021.
- ÖZEN, Mustafa, Ceza Muhakemesi Hukuku, 6. Bası, Ankara 2021.
- ÖZTÜRK, Bahri-TEZCAN, Durmuş-ERDEM, Mustafa Ruhan-GEZER, Özge Sırma-KIRIT, Yasemin F. Saygılar-
AKCAN, Esra Alan-TÜTÜNCÜ, Efser-ÖZAYDIN, Özdem- ALTINOK, Derya-TOK, Mehmet Can, Ana Hatlarıyla Ceza Muhakemesi Hukuku, Editör: Bahri Öztürk, 8. Bası, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2021.
- ÖZTÜRK, Bahri, Ceza Muhakemesi Hukukunda Koğuşturma Mecburiyeti, DEÜ Hukuk Fakültesi Döner Sermaye İşletmesi, Ankara 1991.
- PAKSOY, Mustafa, “Cumhuriyet Savcısının Bağımsızlığı Meselesi”, Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (ERZSOSDE), 2014, S. VII – I, ss. 45-66.
- ŞAHİN, Cumhur-GÖKTÜRK, Neslihan, Ceza Muhakemesi Hukuku, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2022.
- ŞIK, Hüseyin, Türk Adli Yargı Sisteminde Savcılık Kurumu, Ankara 2018.
- TANER, Fahri Gökçen, “Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararına Karşı Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru: Dar, Sarp ve Kısmen Açık Bir Yol”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2018, S. 135, ss. 185-234.
- TAŞDEMİR, Kubilay-ÖZKEPİR, Ramazan, Ceza Muhakemesi Kanunu Şerhi, 4. Bası, 1. C., Turhan Kitabevi, Ankara 2010.
- TEZCAN, Durmuş, “Ceza Muhakemesi Kapsamında Yeni Bir Kurum Olarak Sulh Ceza Hakimliği”, Fasikül Aylık Hukuk Dergisi, Nisan 2015, S. 65, ss. 7-9.
- TOROSLU, Nevzat-FEYZİOĞLU, Metin, Ceza Muhakemesi Hukuku, 19. Baskı, Savaş Yayınevi, Ankara 2019.
TOROSLU, Nevzat, Ceza Muhakemesi Hukuku, Savaş Yayınevi, Ankara 2003.
- SOYER-GÜLEÇ, Sesim, “Ceza Muhakemesinde Soruşturmanın Etkinliği İlkesi ve
Takipsizlik Kararları Üzerindeki Etkisi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi ,2013, C. 15, Özel S., ss. 1393-1464.
- TULAY, Muhammed Emre, “Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması: Yasal Şartların Yerindeliği ve Kararın Hukuki Etkileri Üzerine Bir Değerlendirme”, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2021, C. 25, S. 4, ss. 477-525.
- TURHAN, Faruk, Ceza Muhakemesi Hukuku, Asil Yayıncılık, Ankara 2006.
- TURHAN, Faruk, “Ceza Muhakemesinde Hakim ve Mahkeme Kararlarının İlgilisine Bildirilmesi”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Aralık 2021, C. 27, S. 2, ss. 898-932.
- TURHAN, Faruk, Ceza Muhakemesinde Sürelerin Kusur Olmaksızın Geçirilmesinde Eski Hale Getirme, Dr. Dr. h.c. Silvia Tellenbach’a Armağan, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2018, ss. 1221-1263.
- ÜNVER, Yener-HAKERİ, Hakan, Ceza Muhakemesi Hukuku, 18. Bası, Adalet Yayınevi, Ankara 2021.
- YAŞAR, Osman, Uygulamalı ve Yorumlu Ceza Muhakemesi Kanunu, 4. Bası, 2. C., Seçkin Yayıncılık, Ankara 2009.
- YENİSEY, Feridun-NUHOĞLU, Ayşe, Ceza Muhakemesi Hukuku, 10 Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2022.
- YURTCAN, Erdener, Ceza Yargılaması Hukuku, 16. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2019.
- YURTCAN, Erdener, CMK Şerhi, 9. Bası, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2019.