HİZMET SÖZLEŞMESİNDE REKABET YASAĞININ İHLALİ

Hizmet sözleşmesiyle taraflar iş görme ve ücret ödeme asli edim borçlarının yanında birtakım yan edim borçlarını da yerine getirmek zorundadır. Bu yan edim borçlarından birisi de işçinin rekabet etmeme borcudur. İşçinin rekabet etmeme borcu hizmet sözleşmesi devam ederken sadakat borcunun bir uzantısı olarak, hizmet sözleşmesi sona erdikten sonra ise işçi ile işveren arasında yapılan rekabet yasağı sözleşmesiyle ortaya çıkar. Bu sözleşme ile işçi işverene karşı herhangi bir biçimde rekabet etmemeyi, rakip bir işletme açmamayı ve rakip bir işletmede çalışmamayı veya rakip işletmelerle menfaat ilişkisine girmemeyi üstlenmektedir. Hizmet sözleşmesinde rekabet yasağının amacı sözleşme devam ederken veya sözleşme sona erdikten sonra işveren ile işçinin ekonomik yarışa girişmesine engel olarak işverenin haklı menfaatlerini ve işverenin mevcut iş potansiyelini korumaktır. İşçinin rekabet yasağını ihlal etmesi durumunda işveren hizmet sözleşmesini sona erdirebilecek ve uğradığı bütün zararların giderilmesini isteyebilecektir. Çalışmada kanun tarafından düzenlenen hizmet sözleşmesinde rekabet yasağı ve ihlalini taraflar ve genel ilkeler çerçevesinde incelenecektir.

VIOLATION OF THE PROHİBİTİON OF COMPETİTİON IN THE SERVICE CONTRACT

The parties have to fulfill some secondary performance obligations as well as the main performance obligations of working and paying wages with the service contract. One of these side performance debts is the employee's non-compete obligation. The non-compete obligation of the worker arises as an extension of the duty of loyalty during the service contract, and after the end of the service contract, with the non-compete agreement between the worker and the employer. With this contract, the employee undertakes not to compete in any way against the employer, not to open a competitor business, not to work in a competitor business or to enter into a relationship of interest with competing businesses. The purpose of the non-competition in the service contract is to protect the employer's rightful interests and the current business potential of the employer by preventing the employer and the employee from entering into an economic race while the contract is in progress or after the contract is terminated. If the employee violates the prohibition of competition, the employer may terminate the service contract and request the elimination of all damages. In the study, the prohibition of competition and its violation in the service contract regulated by the law will be examined within the framework of the parties and general principles.

___

  • AKDOĞAN, İbrahim, “İş Sözleşmesinde Rekabet Yasağı”, Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2020, C. 8, S. 3, s. 763-770.
  • AKKUŞ TOPALOĞLU, Pelin, “İş Sözleşmesinde Rekabet Yasağı Kaydı”, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul, 2017.
  • ALPAGUT, Gülsevil, “Türk Borçlar Kanununun Hizmet Sözleşmesinin Devri, Sona Ermesi, Rekabet Yasağı, Cezai Şart ve İbranameye İlişkin Hükümleri”, Legal İHSGHD, 2011, S.31, ss. 913-959.
  • BAŞKAN, Esra, “6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Hükümleri Çerçevesinde Rekabet Yasağı Sözleşmesi”, Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, 2012, C. 2, S. 2, ss. 116-125.
  • BECKER, Herman, İsviçre Borçlar Kanunu Şerhi, çev. A. Suat Dura, Yargıtay Yayınları, No:24, Ankara, 1993.
  • BUYRUKÇU, Ömer, “Türk Borçlar Hukuku’nda Bozma Sözleşmesi (İkale)”, Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Antalya, 2020.
  • BÜYÜKDİLAN, Neslihan, “İşçinin Rekabet Etmeme Borcu”, Karatay Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Konya, 2019.
  • DİNÇ, Ebru, “İş Hukukunda Rekabet Yasağı Sözleşmeleri”, Bahçeşehir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul, 2019.
  • DURSUN, Yonca, “İş Kanunu ve Türk Borçlar Kanunu Kapsamında İşçinin İş Görme ve Rekabet Etmeme Borcu”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Şeref Ertaş’a Armağan, 2017, C. 19, S. Özel Sayı, ss. 2409-2449.
  • EREN, Fikret, Borçlar Hukuku Özel Hükümler, 5. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2017.
  • ERTAŞ, Kudret, Türk Hukukunda İşçinin Sadakat Borcu, Şafak Matbaası, Ankara, 1982.
  • ESENER, Turhan, İş Hukuku, Ankara Üniversitesi Yayınları, Ankara, 1978.
  • GÜLERYÜZ, M. Tarık, “İş Hukukunun Emredici Yapısı Işığında Rekabet Sözleşmesi”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2015, S. 118, ss. 313-344.
  • GÜMÜŞ, Mustafa Alper, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununa Göre Borçlar Hukuku Özel Hükümler, C. 1, 3. Baskı, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2013.
  • KARAAYTU, Fatih Cemal, “Rekabet Yasağı Sözleşmelerine Görev Sorunu”, İzmir Barosu Dergisi, 2022, S.1, ss. 15-60.
  • KAŞAK, Esra, “Hizmet Sözleşmesi Sonrası Rekabet Yasağı Sözleşmelerinden Doğan Davalarda Görevli Mahkeme ve Dava Şartı Arabuluculuk (TTK M.4/1-C, 5/A; İŞMK M.3, 5/1-A Bakımından Bir İnceleme)”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2021, C. 29, S. 4, ss. 3165-3209.
  • KESER, Hakan, “6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununa Göre Rekabet Yasağı”, Sicil İş Hukuku Dergisi, 2011, Y. 6, S. 24, ss. 88-105.
  • KORTAŞ, Arda, Hizmet Sözleşmelerinde Rekabet Yasağı Sözleşmesi, 1. Baskı, Seçkin Yayınları, İstanbul, 2021. KOVANCI, Nuray, “Türk İş Hukukunda Rekabet Yasağı Sözleşmesi”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 2017, Y. 8, S. 31, ss. 769-800.
  • KOYUNCUOĞLU, Hikmet, “Sözleşme Sonrası Rekabet Yasağı Düzenlemeleri”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2014, S. 111, ss. 447-456.
  • KÖSEOĞLU, Haluk, “Hizmet Akdinde İşçinin Rekabet Memnuiyeti”, Ankara Barosu Dergisi, 1968, S. 6, ss. 982-986. MANAV, A. Eda, “İş Hukukunda Rekabet Yasağı Sözleşmesinin Geçerlilik Koşulları”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2010, S. 87, ss. 322-363.
  • SARIKAYA, Sinan, “Küllerinden Doğan Tartışma: Rekabet Yasağı Sözleşmesinden Kaynaklı Uyuşmazlıklarda Görevli Mahkemenin Tespitinde Ne Değişti Ne Değişmedi?”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2021, C. 12, S. 2, ss. 654-670.
  • SAVAŞ, Abdurrahman, “Türk Borçlar Hukukunda İkale Sözleşmesi”, TAAD, 2016, Y. 7, S. 26, ss. 105-141.
  • SOYER, M. Polat, Rekabet Yasağı Sözleşmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Ankara, 1994.
  • SULU, Muhammed, “Rekabet Yasağı Sözleşmeleri”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 2016, C. 22, S. 2, ss. 575-600.
  • SÜZEK, Sarper, “Yeni Türk Borçlar Kanunu Çerçevesinde İşçinin Rekabet Etmeme Borcu”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 2014, C. 72, S. 2, ss. 457-467.
  • TAŞKENT, Savaş – KABAKÇI, Mahmut, “Rekabet Yasağı Sözleşmesi”, Sicil İş Hukuku Dergisi, 2009, Y. 4, S. 16, ss. 21-47.
  • UŞAN, M. Fatih, “Eski İşçinin Sır Saklama Borcu (Karşılaştırmalı Bir İnceleme)”, Sicil İş Hukuku Dergisi, 2006, Y. 1, S. 1, ss. 53-70.
  • UŞAN, M. Fatih, “Rekabet Yasağı Sözleşmesinin Taşıması Gereken Şartlar ve Bunun Geçerliliği Meselesi (Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin Bir Kararı Üzerine Değerlendirme)”, Sicil İş Hukuku Dergisi, 2011, Y. 6, S. 21, ss. 116-128.
  • YÜREKLİ, Sabahattin, Türk Borçlar Kanununa Göre Hizmet Sözleşmesinin Sona Ermesi, 3. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2016.
  • ZENGİN, İbrahim Çağrı, “Pazarlamacının -ve İşçinin- Taraf Olduğu Rekabet Yasağı Sözleşmesinden Doğan Uyuşmazlıkların Çözümünde Görevli Mahkeme – 7036 sayılı (Yeni) İş Mahkemeleri Kanunu Bakımından Değerlendirme”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 2017, C. 75, S. 2, ss. 791-812.
  • ZEVKLİLER, Aydın - GÖKYAYLA, K. Emre, Borçlar Hukuku: Özel Borç İlişkileri, 16. Baskı, Turhan Kitabevi, Ankara, 2016.