Yenilik Politikalarında Yaşanan Küresel Dönüşümler ve Türkiye’de Paradigma Değişimleri

Bilgi ekonomisine geçiş ile birlikte yenilik olgusu ülke ve bölge ekonomilerinin refahını artırmanın önemli bir yapıtaşı olarak kabul edilmektedir. Yeniliğin bir sistem olarak ele alınması ise farklı sistem anlayışlarını da gündeme getirmiştir. Bu bağlamda geliştirilen sistemler ve içerikleri birbirini tamamlayıcı nitelikte olsa da her bir sistemin kendine özgü farklılıkları bulunmaktadır. Teorik ve uygulamalı olarak yapılan çalışmalar refah artışı bağlamında yeniliğin doğru bir araç olarak kullanılmasına imkân tanımaktadır. Aynı zamanda politika üreticilerine, bölge aktörlerine yol gösterici nitelik taşımaktadır. Kalkınma planlarına dayalı olarak hazırlanan pek çok politika dokümanlarında yeniliğin, ülke ekonomisi üzerinde yaratabileceği etkiler detaylı bir şekilde ele alınmaktadır. Bu çalışmada, Türkiye’de cumhuriyet döneminden günümüze yeniliğin politika dokümanlarındaki yeri, gelişimi; dünyadaki gelişmeler doğrultusunda Türkiye’deki politik ve uygulamaya yönelik dönüşümler ortaya konmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda günümüze kadar alana yönelik yayınlanan politika dokümanları incelenmiştir. Tarihsel akış içerisinde politikalardaki yeniliğin gelişimine ve yenilik ölçümünde kullanılan göstergelere bakılmış, Türkiye’de yaşanan dönüşüm ve kırılmalar dönemler itibariyle değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Yenilik sistemleri, Yenilik politikaları, Bilim ve teknoloji politikaları

PDF

___

Aghion, P. ve Howitt, P. (1999). Endogenous Growth Theory, ISBN 0-262-0116-62, MIT Press, Massachusetts, December.
Aitken, H.G.J. (1965). Explorations in Enterprise, Cambridge (Mass.): Harvard University Press.
Andersson, M. ve Karlsson, C. (2004). Regional Innovation Systems in Small Medium-Sized Regions A Critical Review & Assessment, CESIS Electronic Working Paper Series Paper No:10.
Archibugi, D. ve Iammarino, S. (1999). The Policy Implications of the Globalisation of Innovation. Research Policy, 28 (2), 317-336.
Asheim, B. (1995). Industrial Distircts as Learning Regions. A Condition for Prosperity?.STEP Report. Oslo, September, ISSN 0804-8185.
Asheim, B. ve Coenen L. (2005). Knowledge Bases and Regional İnnovation Systems: Comparing Nordic Clusters, Research Policy ,34(8),1173-1190.
Asheim, B.T. ve Isaksen, A. (1997). Location, Agglomeration and Innovation: Towards Regional Innovation Systems in Norway?. European Planning Studies, 5(3),299-330.
Brozen, Y. (1951). Invention, Innovation, and Imitation, The American Economic Review, 41(2), 239-257.
Carter, C. ve Williams B. (1957). Industry and Technical Progress, London: Oxford University Press
Cole, A.H. (1959). Business Enterprise in its Social Setting, Cambridge (Mass.): Harvard University Press.
Cooke, P. (1992). Regional Innovation Sytems: Competitive Regulation in the New Europe. Geoforum, 23(3), 365-382.
Cooke, P. (2004). Regional Innovation Systems: An Evolutionary Approach. Regional İnnovation Systems: The Role of Governance in a Globalized World, 1-20.
Cooke, P.,Uranga, M G., ve Etxebarria, G. (1997). Regional Innovation Systems: Institutional and Organisational Dimensions. ResearchPolicy, 26(4-5), 475-491
Dosi, G. (1988). Sources, Procedures and Microeconomic Effects of İnnovation. Journal of Economic Literature, 26(3), 1120–1171.
DPT (2008). Dokuzuncu Kalkınma Planı (2007-2013). Bölgesel Gelişme Özel İhtisas Komisyon Raporu. Bölgesel Gelişmede Temel Araçlar ve Koordinasyon. Ankara.
Drucker, P. F. (2002). The Discipline of Innovation. Harvard Business Review, 80(8), 95-102
Edquist, C. (1997). Systems of Innovation: Technologies, Institutions and Organization, London: Pinter.
Elçi, Ş. (2007). İnovasyon: Kalkınmanın ve Rekabetin Anahtarı, Ankara: Technopolis Group.
Ercek, E. (2018). Ulusal Deniz Savunma Sektöründe İnovasyon Sistemi Farkındalığı: Süreç İnovasyonu Örneği. İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Mühendislik Yönetimi, Yüksek Lisans Tezi.
European Commıssıon (1995). Green Paper on Innovation. http://europa.eu/documents/comm/green_papers/pdf/com95_688_en.pdf , (E.T.08.04.2019) .
European Commission (2018). Avrupa Yenilik Karnesi https://ec.europa.eu/growth/industry/innovation/facts-figures/scoreboards_en, (E.T.08.04.2019)
Fagerberg, J. (2003). Schumpeter And The Revival Of Evolutionary Economics: An Appraisal Of The Literature, Journal of Evolutionary Economics, Springer, 13(2), 125-159.
Freeman, C. (1987). Technology and Economic Performance: Lessons from Japan, , London: Pinter.
Freeman, C. (1995). The National System of Innovation in Historical Perspective” Cambridge Journal of Economics, 19, 5-24.
Freeman, C. ve Soete, L. (2004). Yenilik İktisadı, (Çev: Ergun Türkcan), Ankara: Tübitak Yayınları.
Frenz, M. ve Oughton, C. (2005). Innovation in the UK Regions and Devolved Administrations: A Review of the Literature. Final Report for the Department of Trade and Industry and the Office of the Deputy Prime Minister.
Gömleksiz, M. (2012). Bölgesel İnovasyon Sistemleri ve Türkiye: İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması Düzey 2 Bölgeleri İnovasyon İndeksi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
Gregersen, B. ve Johnson, B. (1996). “Learning Economies, Innovation Systems and European Integraion”. Regional Studies, 31(5), 479-490.
Gunday, G.,Ulusoy, G., Kılıc, K. ve Alpkan, L. (2011). Effects of Innovation Types on Firm Performance. International journal of Production Economics, 133, 662-676.
Hobikoğlu, H. E. (2014). Yeni Ekonomide İnovasyon, İstanbul: İktisadi Araştırmalar Vakfı Yayın No:8.
Işık, N. ve Kılınç E.C. (2011). Bölgesel Kalkınma’da Ar‐Ge ve İnovasyonun Önemi: Karşılaştırmalı Bir Analiz. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(2), 9‐54.
Jewkes, J. Sawers, D., ve Stillerman, R. (1958). The Sources of Invention, London: Macmillan.
Johson, B., Edquist, C., Lundvall, B.A. (2003). Economic Development and the National System of Innovation Approach. First Globelics Conference, Rio de Janeiro.
Keskin, H. ve Sungur, O. (2010). Bölgesel Politika Ekseninde Yaşanan Dönüşüm: Türkiye’de Kalkınma Planlarında Bölgesel Politikaların Değişimi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi (21), 271-293.
Kotsemir, M., Abroskin, A., ve Meissner, D. (2013). Innovation Concepts and Typology – An Evolutionary Discussion, MPRA Paper No. 46667.
Lange, O. (1943). A Note on Innovations, The Review of Economic Statistics, 25(1), 19–25.
Lundvall, B.A. (1992). National Systems of İnnovation: Towards a Theory of İnnovation and İnteractive Learning, Pinter Publishers.
Maclaurin, W.R. (1953). The Sequence from Invention to Innovation and its Relation to Economic Growth, Quarterly Journal of Economics, 67(1), 97-111.
OECD (1999). Managing National Innovation Systems. Paris.
OECD (2010). Measuring Innovation: A New Perspective, OECD Publications, Paris.
OECD (2011). Regions and Innovation Policy, Organisation for Economic Growth and Development, Paris.
OECD ve EUROSTAT .(1996). The Measurement of Scientific and Technological Activities, Proposed Guidelines for Collecting and Interpreting Technological Innovation Data, Oslo Manual (2nd Edition). Paris: OECD Publishing.
OECD ve EUROSTAT. (2005). Oslo Kılavuzu: Yenilik Verilerinin Toplanması ve Yorumlanması İçin İlkeler, 3. Baskı, Ankara: Tübitak Yayınları
Özen, B.S., Baycan, T., ve Filiztekin, A. (2018). Bölgesel Kalkınma ve Bölge Bilimi Üzerine Yazılar. İstanbul: Nobel Akademik Yayıncılık.
Özsağır, A. (2014). Bilgi Ekonomisi Tanım-Uygulamalar-Örnekler. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Peters, S. (2006). National Systems Of Innovation Creating High-Technology Industries, New York: Palgrave Macmillan.
Porter, M. (1990). The Competitive Advantage Of Nations. London: Macmillan.
Schumpeter, J.A. (1939). Business Cycles: A Theoretical, HistoricalandStatistical Analysis of the Capitalist Process. New York, Toronto, London: McGraw - Hill Book Company.
Solow, R.M. (1957). Technical Change and the Aggregate Production Function, Review of Economics and Statistics, 39, 312–320.
Stone, A., Rose, S., Lal, B., ve Shipp, S. (2008). Measuring Innovation and Intangibles: A Business Perspective, Science and Technology, Polıcy Instıtute, IDA Document D-3704
Sungur, O. (2007). Bölgesel Ölçekte İnovasyon: NUTS 2 TR61 Düzeyi KOBİ’leri ile Yerel Paydaşlar Arasındaki Bilgi Dinamikleri ve Ağbağları Üzerine Bir İnceleme. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2014). Beş Yıllık Kalkınma Planları. http://www.sbb.gov.tr/kalkinma-planlari/ (E.T. 20.03.2019).
T.C. Kalkınma Bakanlığı. (2002). İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması. http://www3.kalkinma.gov.tr/PortalDesign/PortalControls/WebIcerikGosterim.aspx?Enc=83D5A6FF03C7B4FCC26F032470459B0B, (E.T. 20.10.2018)
Tarde, G. (1890). Les Lois de l'imitation, Paris: Seuil, 2001. http://classiques.uqac.ca/classiques/tarde_gabriel/lois_imitation/tarde_lois_imitation.pdf (E.T. 03.04.2019).
Taymaz, E. (2001). Ulusal Yenilik Sistemi: Türkiye İmalat Sanayiinde Teknolojik Değişim ve Yenilik Süreçleri, Ankara: TÜBİTAK/TTGV/DİE.
TEPAV (2008). Mersin İnovasyon Stratejisi 2006 – 2016, https://www.tepav.org.tr/sempozyum/2008/sunumlar/cenk_cenkcimenoglu.pdf, (E.T.01.01.2019).
TÜBİTAK (2008). Ulusal Yenilik Stratejisi (2008-2010),
https://www.tubitak.gov.tr/tubitak_content_files//BTYPD/strateji_belgeleri/Ulusal_Yenilik_Stratejisi_2008_2010.pdf, (E.T. 11.03.2019).
TÜİK (2016). Yenilik Araştırması, http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=24864, (E.T.05.04.2019).
TÜSİAD (2003). Ulusal İnovasyon Sistemi-Kavramsal Çerçeve, Türkiye İncelemesi ve Ülke Örnekleri, Yayın No. TÜSİAD-T/ 2003/10/362.
TÜSİAD (2011). İnovasyona Yönelik İvme, https://ref.sabanciuniv.edu/sites/ref.sabanciuniv.edu/files/bolum4.pdf, (E.T. 22.03.2019).