Geleneğin İcadında Karacaşehir Camii Örneği

Erken Osmanlı arkeolojisinin önemli yerleşimlerinden olan Karacahisar Kalesinin eteklerinde yer alan Karacaşehir Köyü Camisi kare planlı, ahşaptan iki ayak ile taşınan balkon biçiminde bir kadınlar mahfiline, sade, bezemesiz yarım daire bir mihrap nişine sahiptir ve tek minarelidir. Bu küçük ölçekli caminin en dikkat çekici mimari verileri harimin çökertme tavanı ve minarenin kubbemsi örtüsüdür. Yapının mimari özellikleri ve tarihi kaynaklardaki bilgiler tarihçesini Osmanlı Devletinin kuruluşuna kadar indiremese de, Karacaşehir Cami ilk hutbenin okunduğu yer olarak kabul edilmektedir. Bunun temel sebebi Karacahisar kalesi ile Karacaşehir yerleşiminin aynı yer olduğu algısıdır. Son yıllarda yapılan kazılar, çalışmalar ve yayınlar bunu doğrulamasa da burada yapılan çeşitli etkinlikler, toplumsal bellek açısından önemli olan bu yapı için hali hazırda bir geleneğin icat edilmiş olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

Karacaşehir, , Eskişehir, Osmanlı

PDF

___

Altınsapan, E., Palalı M. (2018). Osmanlı Beyliğinin Kurulduğu Yer Eskişehir Karacahisar Kalesi Kazı Buluntuları (2011-2014). İstanbul: Doğu Kütüphanesi.
Altınsapan, E. Gökalp Z., Yılmazyaşar H., ve Gerengi A. (2015) “2011-2014 Kazıları ışığında Eskişehir Karacahisar Kalesi”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3 (10), 621-633.
Altınsapan, E., (2014) “Karacahisar Kalesi Kazısı”, Eskişehir Rehberi, Eskişehir: Eskişehir Valiliği.
Altınsapan, E. (2005) “19. Yüzyıl Eskişehir Kent Dokusundan Günümüze Akarbaşı Camii”, ETO, Eskişehir Ticaret Odası yıl 22 Sayı: 95,s:62-65.
Altınsapan, E. Parla, C. (2004) Eskişehir Selçuklu ve Osmanlı Yapıları I, Anadolu Üniversitesi Yayınları No: 1548, Eskişehir.
Çetin, İ. (1996) “Tursun Fakı Hayatı ve Eserleri”, Türk Kültürü ve Hacı Bektaşi Veli Dergisi, Sayı 3
Çevrimli N. (2017) “Denizli ve Çevresinde Yer Alan Bazı Camilerin Yapı Elemanlarının Değerlendirilmesi”, Vakıflar Dergisi, 47, 169-204.
Çöl, N. (2005) “Eskişehir Kentinin oluşumu ve Tarih İçindeki Gelişimi”, ETO, Eskişehir Ticaret Odası, Yıl 22, Sayı 96 s: 51-53
Darkot, B. “Eskişehir” İslam Ansiklopedisi, C.4, s: 384-387.1948
Doğru, H. (2011) “Osmanlı Devletinin Kuruluş Döneminde Eskişehir”, Eskiyeni, T. C. Eskişehir Valiliği Aylık Şehir Kültürü Dergisi Yıl 2 Sayı: 23 s: 6-9 Eskişehir.
Doğru, H. (2000) Osman Bey’in İlk Fethi Karacahisar Kalesi, Anadolu Üniversitesi Araştırma Fonu Projesi No: 990824 (Proje Yürütücüsü: Halime Doğru)
Doğru, H. (2003) “Mahruse-i Sultanyüki’nden Eskişehir’e”, Kebikeç, 15, 49-63. Ankara: Sanat Kitabevi.
Doğru, H. (2001)“Karacahisar Kalesi ve Osmanlı Devletinin Kuruluşundaki Önemi” Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, s: 105-127 Eskişehir.
Doğru, H. XVI. Yüzyılda Eskişehir ve Sultanönü Sancağı, İstanbul:Afa Yayınları.
Giddens, A. (2000), Elimizden Kaçıp Giden Dünya, ( Çeviren: Osman Akınhay), İstanbul: Alfa Basım Yayım.
Gürsoy, E.,(2017) “Uşak İli Sivaslı İlçesi Akarca Köyü Camisi”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi Cilt 16, Sayı 62 s:1001-1014
İnalcık, H. (2006) “Karacaşehir Üzerine Bir Belge”, VIII. Uluslararası Türkiye’nin Sosyal ve Ekonomik Tarihi Kongresi, Bursa:Lulu pres s:9 -12
İznik, E. (2003) “Eskiçağda Sessiz Bir Anadolu Kenti: Dorylaeum”, Kebikeç, 15, s: 65-76. Ankara: Sanat Kitabevi.
Karasu, C. Sakarya, T. Ve Berber, O. (2010) Osmangazi İlkler ve Karacahisar, Odunpazarı Belediyesi Kültür Yayınları -24
Kılıç, L. (1997) Anılarla Eskişehir, Eskişehir Rotary Kulübü.
Öcal, Sefa, (1987) Devlet Kuran Kahramanlar, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı,
Parla, C. ,E. Altınsapan. (2004) Eskişehir Selçuklu ve Osmanlı Yapıları I, Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Parman, E. (2003) “Eskişehir-Karacaşehir Köyünde Karacahisar Kalesi”, Kebikeç, 15, s: 77-83. Ankara: Sanat Kitabevi.
Ramsay, W. (1890) The Historical Geography of Asia Minor, London.
Sarıöz, P.(1998) Bir Zamanlar Eskişehir, Esbank, İstanbul 1998.
Uysal, A. O. (1990) Anadolu Selçuklularından Erken Osmanlı Dönemine Minare Biçimindeki Gelişmeleri, Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Dergisi, Cilt 33 sayı 1-2, s: 505-533
Yavuz, K.ve Saraç, Y. (2003) Aşıkpaşazade Osmanoğullarının Tarihi, İstanbul: Koç Kültür Sanat Tanıtım.
Yılmaz, A.-Yetgin, D. (2018) “Seyyahların Anlatımı İle Osmanlı’nın Son 30 Yılındaki Eskişehir (1892-1922)”, Akademik İncelemeler Dergisi, 13/2: 159-182 http://dergipark.gov.tr/download/article-file/540442
https://www.eskisehir.net/haber/gundem/eskisehir/osmanlinin-ilk-hutbesinin-okundugu-caminin-icler-acisi-hali- ) (Erişim Tarihi 02/03/2019)