Türk Resmine Yansıyan Tarih, ya da Tarihselicilik Arayışları

Bu incelemede, Türk Minyatürünün 'tarih'i konu alan zengin birikimi ve geleneginin ardından, 'tarih' in kavramsal olarak da yeniden degerlendirildigi 19. - 20 yüzyıllarda, Osmanlı ve Cumhuriyet ressamlarının tarihe yaklasımları yani tarihi çagdas Türk resmi diliyle yorumlamaları ele alınacaktır. 19.yüzyıl, Osmanlı yenilesmesinin/batılılasmasının kapalı devre bir degisim geçirme sürecinden çıkılıp, yenilik cereyanlarının genis toplum katlarına ulastıgı bir yüzyıl olmustur. Ancak bu yenilesme çabaları bütün yüzyıl boyunca aynı yogunlukta sürmemis, Osmanlı toplumunun farklı kesimlerini deaynı sekilde etkilememistir. Özellikle Tanzimat'ın ilanından sonra Osmanlı toplumu içinde, en çok etkilenen kesim, dogal olarak Osmanlı entellektüelleri ve dönemin Türk düsünce dünyası olmustur. Pek çok kavram ve olgunun tartısıldıgı ve Türk kültürüne kazandırıldıgı bu sıralarda, 'tarih' hakkında da yeni yaklasımlar tartısılıyordu. Özellikle edebiyat alanı öncülügünde dönemin Osmanlı-Türk entelijansiyasında millet, hürriyet, milli devlet, milli tarih gibi kavramlar önemle yer etmeye baslamıstı. Örnegin, Ahmet Vefik (1823-1891) ve Ahmet Cevdet (1822-1895) Pasalar gibi Sadrazamlıga kadar yükselen, edebiyat, düsünce ve devlet adamları da bu konularda eserler üretmislerdi. Tarihi eser bilinci ve tarihi eser koleksiyonu yapma isteklerinin de ilk olarak ortaya çıktıgı 19.yüzyılın ortalarından baslayarak Asker ressamların bir kısmının da bu ortamdan etkilenerek tarihi konularda resimler yapmıslardır. Ardından Türk resmi gelisim süreci içinde ortaya çıkan, daha çok meslek birligi ve profesyonellesme arzuları tasıyan bazı sanatçılar, konusunu dogrudan tarihten alan resimler yaptıkları gibi, tarihi nitelik tasıyan obje, mekan ya da binalarla kurguladıkları tarih esinli resimler de yapmıslardır.

In this analysis hereby, the Republican period and the last Ottoman period artists’ approach to the history and their interpretation in the language of painture in the 19th and 20th centuries, when the ‘History’ was reformed as a concept and phenomenon after the rich tradition of the traditional Miniature art handling the history, will be dwelled upon. It is observed that there occurred great changes on the 19th century Ottoman social structure and sensitivity to history after the proclamation of Tanzimat (the reorganization). Then, the concepts such as nation, liberty, national state and national history started to take considerable place in the Ottoman structure of social idea, especially in the field of literature. For instance, literature, men of thought and statesmen who rose to Sadrazamlık (the state of grand vizier) such as Ahmet Vefik (1823-1891) and Ahmet Cevdet (1822- 1895) Pashas, produced works on this issue. (733). It is known that starting from the middle of 19th century when the awareness for the historical works and desire to make collections of historical works appeared, the some of the soldier artists drew pictures of historical issues by being affected from this environment. After that, some artists taking place in grouping activities and common artist behaviors with the desire of being professionals and forming a professional unity, appeared during the development period of Turkish art, drew pictures which are inspired by the history and they built with historical objects, places and constructions, apart from pictures directly handling the topic of history.