Teşvik-i Sanayi Kanunları ve Türkiye'de sanayileşmeye etkileri

Sanayileşme hareketleri toplumsal ve ekonomik yaşantı içinde kuralları, standartları daha doğrusu ortak akıl ve anlayışı geliştirmiştir. Gerek geçmişte ve gerekse günümüzde Türkiyenin sıçrama yapamamasının temel nedenlerini bu ortak anlayışta aramak her zaman yerinde olacaktır. Böyle bir amacı gerçekleştirmek için; Osmanlı Devleti, 1913 yılında Teşvik-i Sanayi Kanun-ı Muvakkatı adı altında bir yasa çıkarmıştır. 1913 yılında çıkarılan Teşvik-i Sanayi Muvakkatı ; Türkiye Cumhuriyeti döneminde 28 Mayıs 1927de çıkarılan yasanın temelini teşkil etmiştir. Görünüşte sanayileşmeyi gerçekleştirmek için pek çok olumlu yanı bulunan bu yasa, istenilen sanayi atılımını istenilen seviyede sağlayamamıştır. Çünkü altyapı eksikliği, sermaye birikiminin olmaması, girişimci ve teknik eleman yetersizliği, iş gücü eksikliği, özellikle savaşın yaralarını saracak yeterli zamanın geçmemiş olması önemli etkenlerdendir. Ayrıca; nüfus azlığı, okuryazar oranının düşüklüğü gibi nedenlerin yanı sıra, özellikle kapitülasyonlar kaldırılmış olmasına rağmen Lozan Antlaşmasıyla birlikte imzalanan ticaret sözleşmesi en önemli etkenler olmuştur.

The Industrial Encouragement law and its effects on industrialization in Turkey

Movements of industrialization developed rules, standards, more precisely, common sense and understanding in social and economic life. It would always be appropriate to call the main reasons why Turkey hasn t been able to jump in this common understanding both in the past and at the present time. To accomplish such a goal; the Ottoman Empire made a law in the name Temporary Law of Industrial Encouragement in 1913. The "Industrial Encouragement Interim", enacted in 1913, has been the basis of the law issued under the Republic of Turkey on May 28th 1927. This law which has apparently many positive sides to realize industrialization failed to achieve the desired industrial breakthrough at the desired level. Because the lack of infrastructure, lack of capital accumulation, lack of entrepreneurial and technical personnel, lack of labor, particularly lack of adequate time to wrap the wounds of war are among important factors. Also, as well as causes such as the scarcity of population, low literacy rate, especially the trade agreement signed with the Treaty of Lausanne despite the capitulations were abolished were the most important factors

PDF

___

Avcıoğlu, Doğan, Türkiyenin Düzeni, Dün-Bugün-Yarın, Birinci Kitap, İstanbul 1979.
Boratav, Korkut, Türkiye İktisat Tarihi 19082002, Ankara 2003.
Cem, İsmail, Türkiyede Geri Kalmışlığın Tarihi, İstanbul 2002.
Çavdar, Tevfik, Türkiye Ekonomisinin Tarihi, Ankara 2003.
Eroğlu, Nadir, Atatürk Dönemi İktisat Politikaları (19231938), Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, İstanbul 2007, C. XXIII, S. 2.
Kasalak, Kadir, "Sömürgecilik ve Osmanlı Devleti'nin Son Yılları", Askerî Tarih Bülteni, Ağustos 1992, Sayı:33, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları.
Kasalak, Kadir, "Sistem Yaklaşımı ve Atatürk", Sosyal Bilimler Dergisi, SDÜ Fen- Edebiyat Fakültesi Yayını, Sayı:14,Isparta 2007.
Keyder, Çağlar, Türkiyede Devlet ve Sınıflar, İstanbul 2003.
Kongar, Emre, İmparatorluktan Günümüze Türkiyenin Toplumsal Yapısı, 10.Basım, Remzi Kitapevi, İstanbul 1977.
Ökçün, A.Gündüz, Teşvik-i Sanayi Kanun-ı Muvakkatı, 1913, A.Ü. SBF Dergisi, C. 30, Ankara 1975.
Ökçün, A.Gündüz, Türkiye İktisat Kongresi 1923- İzmir Haberler- Belgeler- Yorumlar, Sermaye Piyasası Kurulu, Yayın No:59, 4. Baskı, Ankara 1997.
Sarç, Ömer Celal, Tanzimat ve Sanayimiz, Tanzimat, İstanbul 1940.