NİĞDE’DE PAZARCI KADINLARIN TOPLUMSAL DURUMLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Bu çalışma, Niğde merkezde haftalık olarak kurulan iki pazarda satıcılık yapan kadınlar üzerinedir. Pazarlardan biri perşembe, diğeri cumartesi günleri kurulmaktadır. Çalışma, nitel araştırma yöntemine göre gerçekleştirilen saha çalışmasına dayanmaktadır. Çalışmanın amacı; pazarda ürünlerini satan kadınların ekonomik hayat içindeki konumlarının nasıl olduğunu, pazardaki ilişkilerinin onlara sosyal güç kazandırıp kazandırmadığını, sosyal statülerinde bir değişime neden olup olmadığını keşfetmektir. Araştırmada, kadınların çoğunun pazarcılığa erken yaşta başladıkları görülmüştür. Görüşme yapılan kadınların çoğunluğu için pazarcılık temel geçim kaynağıdır. Pazar yerinde kadınlar genel olarak yakın akrabalarıyla birlikte çalışmaktadırlar. Akrabalık ve tanışıklık, kadınlar için önemli sosyal sermaye kaynaklarından biridir. Ayrıca kadınlar hane içi emek ilişkilerinin önemli bir parçasıdırlar. Elde edilen kazançları hanenin ortak hesabına dâhil edilmektedir. Ürünün pazarlamasında ve sunulmasında kadınların giyim tarzları, kullandıkları diller gibi simgesel sermayeler müşterilerle ilişkilerde önemli araçlar olabilmektedir. Pazarcılık kadınların güçlenmesine olumlu katkılar sunabilmektedir. Diğer taraftan kadınlar, hane içi emek sürecinden kurtulamamaktadırlar ve çoğunlukla ticari ilişkilerin denetiminden yoksundurlar. Ayrıca kadınlar için tezgâhtarlığın ötesine geçmelerinde birtakım toplumsal ve kültürel engeller bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Pazarcı Kadınlar, Toplumsal Cinsiyet, Sosyal Sermaye, Simgesel Sermaye, Niğde

A RESEARCH ON THE SOCIAL STATUS OF SALESWOMEN IN LOCAL BAZAAR IN NİĞDE

This study is about women who sell in the two local bazaars established weekly in Niğde centre. One of the local bazaars is on Thursdays and the other is on Saturdays. Fieldwork has been carried out. The aim of the study is to find out the position of women who sell their products in economic life, whether their relationship in the local bazaar gives them social strength or not, whether there is a change in their social status or not. The research found that most women started to local trade at an early age. For the majority of women interviewed, local trading is the main source of livelihood. At the local bazaar place, women generally work with their close relatives. Kinship and acquaintance are one of the important sources of social capital for women. In addition, saleswomen are an important part of domestic labor relations. Earnings obtained are included in the joint account of the household. Symbolic capital, such as women’s clothing styles, languages used in trading and presenting the product, can provide important tools in relations with customers. Local trading can contribute positively to women’s empowerment. On the other hand, they can’t get rid of the domestic labour process and they are often deprived of the control of commercial relations. There are a number of social and cultural barriers that go beyond local trading.

Keywords:

Saleswomen, Gender, Social Capital, Symbolic Capital, Niğde,

PDF

___

Akgeyik, T.vd (2004). İstanbul’da Enformel Sektör: İşportacılar/ Eminönü İlçesinde Bir Alan Araştırması. İstanbul: Erguvan.
Bakkal, U. (2007). Kayıt Dışı Ekonomi. İstanbul: Derin.
Bourdieu, P. (2013). Pratik Nedenler. Çev. Hülya Uğur Tanrıöver. 2. Baskı. İstanbul: Hil.
Coleman, J. S. (1988). “Social Capital in the Creation of Human Capital”. American Journal of Sociology. 94:95-120.
Cotter, D.A.; Hermsen, J. M.; Ovadia, S.; Vanneman, R. (2001). “The Glass Ceiling Effect”. Social Forces. 80(2): 655-682.
Creswell, J.W. (2013). Nitel Araştırma Yöntemleri-Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni. Çev. Ed. M. Bütün- S. B. Demir. Ankara: Siyasal Kitap.
Çalışkan, V. (2007). “Kentsel Mekan Kullanımındaki Farklılıklar Üzerine Bir Yaklaşım: Bursa ve Çanakkale’nin Periyodik (Haftalık) Pazarlarından Örnekler”. Doğu Coğrafya Dergisi. 12 (18): 49-78.
Field, John. (2006). Sosyal Sermaye. Çev. Bahar Bilgen-Bayram Şen. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
Friedman, K. (1984). “Households as Income-Pooling Units”. Householdsandthe World-Economy (içinde). (Ed.) J. Smith, I. Wallerstein, H.D. Evers. Calif.:Sage Publications. s.37-55.
Hodder, B. W.(1965). “The Distribution of Markets in Yorubaland”. Scottish Geographical Magazine. 81:48-58.
Kandiyoti, Deniz (2007).Cariyeler, Bacılar, Yurttaşlar: Kimlikler ve Toplumsal Dönüşümler. Çev. Aksu Bora vd. 2. Basım, İstanbul: Metis.
Koday, S.; Çelikoğlu, Ş. (2011). “Geleneksel Alışveriş Mekânlarına Bir Örnek: Bartın Kadınlar Pazarı (GallaBazarı)”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 15(2):243-262.
Özgüç, N. ;Mitchell , W. A. (2000). “Şehirlerin Alternatif Alışveriş Mekânları: İstanbul’da Haftalık Pazarlar”. Tasarım+Kuram Dergisi. 1 (2):35-58.
Özsoylu, A. F. (1996). Türkiye’de Kayıt Dışı Ekonomi. İstanbul: Bağlam.
Putnam, R.D. (1993). Making Democracy Work: civic traditions in modern Italy. Princeton: Prenceton University Press.
Tunçel, H. (2003). “Anadolu Şehirlerinde Semt Pazarları: Elazığ Örneği”. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 13 (1): 49-70.
White, J. B. (2010). Para ile Akraba: Kentsel Türkiye’de Kadın Emeği. Çev. Aksu Bora. 2. Baskı. İstanbul: İletişim.