İğde (Elaeagnus angustifolia L.) yapraklarında kurşun (Pb) yoğunluğunun araştırılması

Bu araştırma 27-28 Haziran 2001 tarihleri arasında Ankara'nın Elmadağ ilçesi ile Kırıkkale Üniversitesi kampusu arasında yer alan 30 km'lik yoldan toplanan Elaeagnus angustifolia (iğde) yapraklarındaki kurşun yoğunluğunun tespitine dayanmaktadır. Araştırma alanı, her birinde 10 ağaç olmak üzere 5 istasyon belirlenmiş ve bu istasyonlardan alınan yaprak örneklerinin JEOL JSM-5600 Taramalı Elektron Mikroskobuna bağlı analiz cihaz ile analizleri yapılmıştır. Birinci istasyondan beşinci istasyona doğru yolun gittikçe daralması, rampaların artması ve iğdelerin egzoz gazına daha fazla maruz kalması yüzünden yaprakların enine kesitlerinde kurşun yoğunluğunun arttığı, stomalardaki kurşun yoğunluğunun ise nispeten aynı kaldığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

stoma, kirleticiler, taramalı elektron mikroskopi, ağır metaller, Elaeagnus angustifolia, yapraklar, kurşun, egzoz gazları, kirlilik

Investigation of lead (Pb) densite in leaves of oleaster (Elaegnus angustifolia L.)

Leaves collected from 30 The aim of this study is to determine the lead concentration in Elaeagnus angustifolia km highway among Kırıkkale University Campus and Elmadağ town of Ankara between 27-28 June 2001, Five stations were determined in the study area, as with 10 trees for each of them, leaves samples from these stations were analised with analysis apparatus connected with JEOL JSM-5600 Scanning Electron Microscopy. Because of being narrower road, increasing ramps toward from the first station to the fifth one, there was a pollution resulted from egzosfume. Therefore, lead concentration was determined to increase at the across sections of leaves although the lead concentration at the stomata were relatively from the first station.

Keywords:

stomata, pollutants, scanning electron microscopy, heavy metals, Elaeagnus angustifolia, leaves, lead, exhaust gases, pollution,

___

Aksoy, A. Şahin, U. Duman, F., (2000) Robinia pseudo - acacia L. As possible biomonitor of heavymetal pollution in Kayseri, Turk J. Bot., 24: 279-284.
Aksoy, A., (1995) Kayseri-Kırşehir karayolu kenarında yetişen bitkilerde ağır metal kirlenmesi. Et. Ulusal Ekoloji ve Çevre Kongresi Programı., 1-8.Kayseri.
Aucejo, A. Ferrer, J. Gabaldon, C., Marzal, P., Seco, A., (1997) Diagnosis of boron, fluorine, lead, nickel and zinc toxicity in citrus plantations in Villareal, Spain. Water, Air and Soil Pollution., 94: 349-360.
De Jonghe, W.R.A. Adams, F.C., (1982) Biogeochemical cycling of organic lead compounds. Ecotoxicology., 561-593.
Dolinsek, F. Stupar, J. Vrscaj, V., (1991) Direct determination of cadmium and lead in geological and plant materials by electrothermal atomic absorbtion spectrometry. Journal of Analytical Atomic Spectrometry., 6: 653-660.
Hayat, M.A., (1981) Principles and tecniques of electron microscopy. 2nd. Ed. Vol. I. London.
Kalinowska, A., (1984) Lead concentration in the slug Ari on rufus from sites at different distances from a tourist road. Ecological Bulletins., 36:46.
Karademir, M. Toker, M.C., (1995) Ankara'nın bazı kavşaklarında yetişen çim ve bitkilerde egzoz gazlarından gelen kurşun birikimi. II. Ulusal Ekoloji ve Çevre Kongresi., 699-711.Ankara
Lindberg, P., (1981) Getting tbe lead out of Swedish petrol. Step by Leaden Step.- Ambio., 10:351.
Mark, K. Fyles, H. Hendershot, W., (1997) Trace metals in Montreal urban soils and the leaves of Taraxacum officinale. Can. J. Soil. Sci., 79:385- 387.
Novozamsky, I., Houba, V.J.G., Van Der Lee, J.J., Van Eck, R., (1974) A convenient wet digestion procedure for multi element analysis of plant materials. Commun. Soil Sci. Plant Anal.. 24 (19-20): 2595-2605.
Öztürk, M.A. Seçmen. Ö., (1996) Bitki Ekolojisi.,206-218.Ege Üniversitesi basım evi İzmir.
Samanta, G. Chakraborti, D., (1996) Flow injection hydride generation atomic absorbtion spectrometry and spectrophotometric methods for determination of lead in enviromental samples. Environmental Technology., 17:1327-1337.
Saygıdeğer, S., (1995) Lycopersicum esculenium L. Bitkisinin çimlenmesi ve gelişimi üzerine kurşunun etkileri 2. Ulusal Ekoloji ve Çevre Kongresi.Ankara, 588-597.
Servant, J., (1982) Airbone lead in the enviromental in France., 595-619. France.
Vardaka, E. Cook, C.M. Lanaras, T., (1997) Interelemental relationship in the soil and plant tissue and photosynthesis of field-cultivated wheat growing in naturally enriched copper soils. Journal of Plant Nutrition., 20(4-5): 441-453.
Yeşilleten, N., (1996) Kimyasal maddelerle meydana gelen meslek hastalıkları. İşyeri hekimliği ders notları., 1:56-102.T.B.B. Yayını Ankara.