Kabuklu su ürünleri işleme artıklarının endüstriyel alanda değerlendirilmesi

Su ürünleri işleme endüstrisinin gelişiminde en önemli faktörlerden birisi işleme artıklarıdır. Kabuklu su ürünleri (karides, krill, yengeç, midye, istiridye v.s.) işlendiklerinde büyük miktarlarda sıvı (çeşitli işleme aşamalarından yıkama suları) ve katı (kabuk, iç organlar v.s.) artıklar üretilmektedir. Sıvı artıklar protein ve küçük miktarlarda etten oluşan çözülebilir ve suspense olmuş katıları içermektedir. Genellikle Türkiye'de bu sıvı ve katı artıklar arazilere veya doğal su kanallarına atılmaktadır. Sadece bazı katı artıklar balık unu üretiminde kullanılmaktadır. Bu artıkların tamamının insanların tüketimine ve hayvan besinlerine dönüştürülmesi su ürünleri endüstrisi ve halk sağlığı için yararlar sağlayabilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

kabuklu su ürünleri, Crustacea, atık değerlendirme, endüstriyel uygulamalar

Utillization of crustacea processing wastes

Processing waste treatment is one of the major obstacles in the development of seafood processing industry. Crustacea processing large amounts of liquid (wash water from various processing stages) and solid (bellies and shells) waste effluents are produced. The liquid effluents contain soluble and suspended solids which are composed of appreciable quantities of protein and small pieces of meat. Traditionally, these liquid and solid waste effluents are discarded in landfills or into natural waterways. Some of these solid wastes are used for producing fish meal. Recovery of these wastes for human consumption or animal feeds could be fundamental benefits to both seafood industry and public health.

Keywords:

shellfish, Crustacea, waste utilization, industrial applications,

PDF

___

Anon., 1990-1999. Su Ürünleri İstatistikleri. Devlet İstatistik Enstitüsü. Ankara.

Cano-Lopez A., B. K. Simpson, N. F. Hard, 1987. Extraction of Carotenoprotein from Shrimp Process Wastes with the aid of Trypsin from Atlantic Cod. J. Food Sci. 52 (2): 503-506.

Chen H., S. P. Meyers, 1982. Extraction of Astaxanthin Pigment from Crawfish Waste Using a Soy Oil Process. J.Food Sci., 47:892-896.

Chen H., S. P.Meyers, 1983. Ensilage Treatment of Crawfish Waste for Improvement of Astaxanthin Pigment Extraction. J. Food Sci. 48:1516- 1520.

Cho Y. I., H. K. No, S. P. Meyers, 1998. Physicochernical Characteristics and Functional Properties of Various Commercial Chitin and Chitosan Products. J. Agric. Food Chem. 46:3839-3843.

Espejo-Hermes, 1998. Fish Processing Technology in the Topics. Waste Management Chapter 17:272-279.

Fagbenro O. A., 1996. Preparation, properties and preservation of lactic acid fermented shrimp heads. Food Research International. 29 (7): 595-599.

Hong K. N., Y. L. Mun 1995. Isolation of chitin from crab shell waste. J. Korean Society of Food and Nutrition. 24 (1): 105-113.

Jaswal A. S., 1989. Methodology Investigations for the Production of Amino acid Hydrolysate From Shrimp Waste. Can. Inst. Food Sci. Technol. J. 22 (5): 460-463.

Jaswal A. S., 1990. Amino Acid Hydrolysate from Crab Processing Waste. J. Food Sci. 55 (2): 379-397.

Johnson L, 1992. Recovery of Pigments and Chitin from Pink Shrimp Peeling Wastes, p. 123-134. In G. J. Flick and Jr. R. E. Martin [eds.], Advances in seafood biochemistry. Composition and Quality.

Karaibrahimoğlu, Y., 1992. Karides İşleme Yan Ürün ve Artıklarının Mikrobiyal Hidroliz ve Fermentasyon Yolu ile İnşan ve Hayvan Beslenmesinde Değerlendirilmesi. Doktora Tezi. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Bornova-İzmir.

Ke L. B., T. Gengia, 1997. Response surface optimization and kinetics of isolating chitin from pink shrimp (Solenocera melantho) shell waste. J. Agric. Food Chem. 45 (5): 1900-1904.

Knorr D., 1983. Dye Binding Properties of Chitin and Chitosan. J. Food Sci. 48:36-38.

Nicol S., G. W. Hosie, 1993. Chitin Production by Krill. Biochemical Systematics and Ecology. 21 (2): 181-184.

No H. K., S. P. Meyers, K. S. Lee, 1989. Isolation and Characterization of chitin from crawfish shell waste. J. Agric. Food Chem. 37 (3): 575-579.

Pinelli S. A., G. A. Toledo, B. I. Esquerra, S. A. Luviano, C. I. Higuera, 1998. Shrimp shell waste as a source of chitin biopolymers. Archivos Latinoamericanos de Nutricion. 48 (1): 58-61.