Üniversite Öğrencilerinin Ağız Diş Sağlığı Davranışlarına İlişkin Algıları
Amaç: Bu çalışma bir vakıf üniversitesinde öğrenim gören birinci sınıf öğrencilerinin ağız diş sağlığı davranışlarına ilişkin algılarının belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı tipteki bu araştırmanın örneklemini 477 üniversite öğrencisi oluşturmuştur. Veriler tanıtıcı bilgi formu ve Çok Boyutlu Ağız Diş Sağlığı Kontrol Odağı Ölçeği kullanılarak Şubat - Mart 2020 tarihleri arasında toplanmıştır. Verilerin değerlendirmesinde, tanımlayıcı istatistikler ile Mann Whitney U testi, Kruskal Wallis ve post hoc Mann Whitney U ikili karşılaştırma testi kullanılmıştır. Bulgular: Öğrenciler arasında düzenli diş fırçalama alışkanlığı olanlar %77,1, düzenli diş muayenesi yaptıranlar %37,7 ve çürük, kayıp ve dolgulu diş skoru 3,3±2,8’dir. Öğrencilerin ağız diş sağlığı davranış puanları içsel motivasyon odağı boyutunda yüksek, diğer alt boyutlarda ve toplam puanda orta düzeye yakındır. Cinsiyet, düzenli diş fırçalama ve diş hekimi muayenesi yaptırma, ağız kokusu problemi, çürük, dolgulu veya eksik diş varlığının ağız diş sağlığı davranış puanlarını farklı alt boyutlarda ve/ veya toplam puanda etkilediği görülmektedir. Sonuç: Öğrencilerin ağız diş sağlığı davranışlarının istendik seviyede olmadığı tespit edilmiştir. Üniversite eğitiminde ağız sağlığına öncelik verilmesi ve müfredata eğitim süresince ağız sağlığını geliştirmeyi destekleyen içeriklerin yerleştirilmesi önerilmektedir.
Perceptions of University Students on Oral Health Behaviors
Purpose: We aim to determine the perceptions of first-year students at a foundation university on oral and dental health behaviors. Methodology: The sample of this descriptive study is made up of 477 university students. The data were collected between February and March 2020 using the introductory information form and the Multidimensional Oral Health Control Locus Scale. Descriptive statistics and Kruskal Wallis variance analysis, Mann Whitney U test, adjusted by Bonferroni were used in the evaluation of the data. Findings: While 77.1% of the students had the habit of brushing their teeth, 37.7% had regular dental examinations, decayed, missing, filled teeth score was 3.3±2.8. Oral health behavior scores are high in the intrinsic motivation focus dimension, while the same is close-to-moderate in other sub-dimensions and overall. Such factors as gender, status of regular tooth brushing and dental examination, bad breath problem, presence of decayed, filled or missing teeth affect oral and dental health behaviors in different sub-dimensions and/or total scores. Conclusion: The oral and dental health behaviors of the students are not at the desired level. It is recommended that oral health be given higher priority during the course of university education and that the content enhancing oral health development be included in the school curriculum.
___
- 1. World Health Organization (WHO). Erişim adresi: https://www.euro.who.int/en/health-topics/ disease-prevention/oral-health. Erişim tarihi: 15.04.2021
- 2. James SL, Abate D, Abate KH, Abay SM, Abbafati C, Abbasi N, et al. Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 354 diseases and injuries for 195 countries and territories, 1990–2017: A systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2017. The Lancet. 2018;392(10159):1789-858.
- 3. Petersen PE, Bourgeois D, Ogawa H, Estupinan- Day S, Ndiaye C. The global burden of oral diseases and risks to oral health. Bull World Health Organ. 2005;83:661-9.
- 4. Şener E, Gürhan C, Coşgun E, Mert A. Sistemik hastalık varlığının dental tedavi gereksinimi ile yaşam kalitesine etkisinin değerlendirilmesi. Ege Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Dergisi. 2017;38(1):54-61.
- 5. Bal MV, Bengi U, Acıkel C, Saygun I. Oral hygiene and oral health status of the nursing students in Turkey. Gulhane Med J. 2015;57:264-8.
- 6. Arıkan A, Pirinçci S, Keleş S, Özkan G, Abacıgil F, Okyay P. Hekim adaylarının ağız diş sağlığı alışkanlıkları ve bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi. 2019;29(2):189-96.
- 7. Gürsoy H, Dölekoğlu S, Tomruk CÖ, Kayahan ZÖ. Yeditepe Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi öğrencilerinde ağız-diş sağlığı tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi. 2016;26(1):1-7.
- 8. Li M, Wu Z, Zhang R, Lei L, Ye S, Cheng R, et al. Comparison of oral health behaviour between dental and non-dental undergraduates in a university in southwestern China-exploring the future priority for oral health education. BMC Oral Health. 2020;20(1):1-11.
- 9. Taniguchi-Tabata A, Ekuni D, Mizutani S, Yamane-Takeuchi M, Kataoka K, Azuma T, et al. Associations between dental knowledge, source of dental knowledge and oral health behavior in Japanese university students: A cross-sectional study. PloS one. 2017;12(6):1-11.
- 10. Gökalp S, Doğan BG, Tekçiçek MG. Berberoğlu A. Erişkin ve yaşlılarda ağız-diş sağlığı profili Türkiye-2004. Hacettepe Dişhekimliği Fakültesi Dergisi. 2007;31(4):11-8.
- 11. Top FÜ, Ocakçı AF. Ergenlerde sağlığı geliştirme modeli ve bilgi işlem kuram temelli ağız diş sağlığı davranışı geliştirme. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi. 2018;10(18):23-37.
- 12. Jahandideh A, Tüloğlu N. Ebeveynlerin ağız-diş sağlığındaki koruyucu uygulamalar hakkındaki bilgilerinin değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2019;10(4):403-12.
- 13. Özveren H, Gülnar E, Özden D. Hemşirelik öğrencilerinin ağız diş sağlığı algılarının belirlenmesi. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2017;19(3):158-66.
- 14. Peker K, Bermek G. Ağız sağlığı alanında kullanılmak amacıyla sağlık kontrol odası ölçeğinin oluşturulması. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi. 2007;8(3):154-66.
- 15. Kumar H, Behura SS, Ramachandra S, Nishat R, Dash KC, Mohiddin G. Oral health knowledge, attitude, and practices among dental and medical students in Eastern India – A comparative study. Journal of International Society of Preventive & Community Dentistry. 2017;7(1):58-63.
- 16. Hamamcilar O, Kocahan T, Akinoğlu B, Hasanoğlu A. Türkiye’de olimpiyata hazırlanan sporcuların cinsiyete göre ağız-diş sağlığı profilinin belirlenmesi. Turkiye Klinikleri Spor Bilimleri. 2019;11(3).
- 17. Ayik Y, Ozcelik SK, Akyuz S, Bahcecik AN. Hemşirelik ve ebelik öğrencilerinin ağız diş sağlığı konusunda bilgi düzeyleri. Clinical and Experimental Health Sciences. 2017;7(4):159-66.
- 18. Gün ZT. Adana F. Çalışan adölesanların kişisel hijyen bilgi ve davranışları. Hemşirelik Bilimi Dergisi. 2019;2(1):23-31.
- 19. Yao K, Yao Y, Shen X, Lu C, Guo Q. Assessment of the oral health behavior, knowledge and status among dental and medical undergraduate students: a cross-sectional study. BMC Oral Health. 2019;19(1):1-8.
- 20. Karaca EÖ, Tunar OL. Yeditepe Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi öğrencilerinin ağız sağlığı tutum ve davranişlarının değerlendirilmesi. Yeditepe Klinik Dergisi. 2020;16(1):54-8.
- 21. Suratri MAL, Setiawaty V. Correlation between dental health maintenance behavior with Dental Caries Status (DMF-T). Bali Medical Journal. 2018;7(1):56-60.
- 22. United Nations General Assembly. Political Declaration of the High-level Meeting of the General Assembly on the Prevention and Control of Noncommunicable Diseases. Resolution A/66/ L1. 2011. Erişim adresi: https://digitallibrary. un.org/record/710899?ln=en, Erişim tarihi: 15.06.2021.
- 23. Ferlay J, Colombet M, Soerjomataram I, Mathers C, Parkin DM, Piñeros M, Estimating the global cancer incidence and mortality in 2018: GLOBOCAN sources and methods. International Journal of Cancer. 2019;144(8):1941-53.