Sağlık ve Romanlar; Türkiye'de Yaşayan Romanlara Yönelik Niteliksel Bir Araştırma

Amaç: Bu araştırmanın amacı, Türkiye’de bulunan Roman topluluklarının dünyaya, yaşama ve insana ilişkin öznel değerleri ile örülmüş paradigmaları içinde sağlık kavramının nasıl yer aldığının belirlenmesidir. Gereç ve Yöntem: İstanbul, Manisa, Artvin, Diyarbakır, Hatay ve Gaziantep illerinde yürütülen niteliksel saha araştırmasında, interaktif niteliksel araştırma modeli kullanılmıştır. Araştırma yöntemi olarak, gözlem, yarı yapılandırılmış görüşme ve odak grup çalışması belirlenmiştir. Araştırmanın finansmanı TÜBİTAK hızlı destek fonundan karşılanmıştır. Bulgular: Romanların sağlık algısına ilişkin bulgularda öne çıkan ana tema; bireysel sağlık algısının toplumsal ve komünal bir iyilik hali olarak içselleştirilmesidir. “Hastalık” kavramını ise “yatağa düşmek, elden ayaktan kesilmek” olarak algılamakta ve “hasta” olanı günlük olağan faaliyetleri yapamayan, eksilmiş kişi olarak konumlandırmaktadır. Romanlar sağlıklarını olumsuz etkileyen temel unsurlar arasında; sağlığın sosyal belirleyicilerinin yetersizliği, içinde bulundukları maddi sıkıntıların getirdiği olumsuzluklar, aile içi huzursuzluklar ve geçimsizlikler, başvurulan sağlık kurumlarında izlenmesi gereken prosedürleri bilmemek ve uygun olmayan çalışma koşullarını görmektedir. Sonuç: Yapılan saha araştırması, Romanlar özelinde Türkiye’de yapılmış çok az araştırmadan biri olmuştur ve metninde değinildiği gibi Roman yaşam paradigmasına dair pek çok niteliksel veri sağlamıştır. Ayrıca, Romanların güncel öncelikli, önemli ve acil sorunları hakkında da bazı çıkarımlar yapılmasına imkân sağlayacak bilgiler elde edilmiştir. Kuşkusuz, durum tespiti yapılmasını sağlayan bu betimleyici çalışmanın çok yönlü verileri sadece akademik bilgi birikimine katkı sağlamakla kalmamalı, Romanların pratik yaşamlarında yansımalarını bulabilecek uygulamalara da öncülük yapmalıdır.

Health and Roma People; A Qualitative Research on Roma People in Turkey

Objective:The first aim of this survey is to reveal the conceptualization of health in the unique paradigm of Roma people towards world, life and human beings which is constructed by their value system. Material and method: The methodology is interactive qualitative research method. The survey is conducted in İstanbul, Manisa, Artvin, Diyarbakır, Hatay and Gaziantep provinces. Inspection, semi-structured interviews and focus groups are performed. The filed survey is funded by TUBITAK rapid fund. Results: The main finding regarding the conceptualization of health among Roma people is that health is a communal wellness rather than an individualistic state. Disease is comprehended as being useless for the society and the diseased person is regarded as disabled who is not able to fulfill daily routine. Roma people see the lack of social determinants of health, low economic status, in- house conflicts, unawareness of the procedures in the health service institutions and inadequate working conditions as the main elements with negative impact to their health. Conclusion: This field survey is one of the very few filed surveys conveyed on Roma people in Turkey and it revealed many qualitative data regarding their paradigm. Furthermore data onactual, important and emerging health problems of Roma people is gathered. The descriptive multi-dimensional data out of this survey should not only contribute to academic knowledge accumulation but should also lead to implementations with concrete results in daily lives of Roma people.

___

  • Kaynaklar 1. Arus, E (2007). Buçuk. Yönetmen: H. Haluk Arus & Elmas Arus, Türkiye, 2010
  • 2. Kolukırık, S (2008). Türkiye’de Dom, Lom ve Rom grupların Görünümü. Hacettepe Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Dergisi yıl:5 sayı:8, s.:143-153
  • 3. Hajioff, S., Mckee, M (2000). The health of Roma people: a review of published literature. Journal of Epidemilogy, Communuity health.54:864-869.
  • 4. Fundacıón Secretarıado Gıtano(2009). Health and the roma communıty, analysıs of the sıtuatıon ın europe. Bulgaria, Czech Republic, Greece, Portugal, Romania, Slovakia, Spain.
  • 5. Patton, M.Q (1980). Qualitative Evaluation Methods.3rd Ed. London: sage Pub. ISBN: 0803913958
  • 6. Maxwell, A.J(2013). Qualitative Research And Desing An İnteractive Approach. 1st Ed. London: Sage Pub
  • 7. Yıldırım, A., Şimşek, H (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. 8. Baskı Ankara: Seçkin yayınevi
  • 8. Fonseca, İ (2002). Beni Ayakta Gömün.1.Baskı. İstanbul: Ayrıntı Yay. ISBN: 9789755393421
  • 9. Weyrauch Gypsy law: Romani legal traditions and culture. Berkley and Los Angeles: 2003 Unv.of California Press
  • 10. Kolarcik P, Madarasova Geckova A, Orosova O, van Dijk JP, Reijneveld SA Predictors of health-endangering behaviour among Roma and non-Roma adolescents in Slovakia by gender. J Epidemiol Community Health 2010;64:1043–1048
  • 11. Marmot, M. Fair Society Healthy Lives: The Marmot Review: Strategic Review of Health İnequalities İn England 1 st Ed. post-2010. ISBN 9780956487001
  • 12. Link BG, Phelan J. Social Conditions as Fundamantal Causes of Disease Journal of Health and Social Behavior.1995;35:80-94
  • 13. Link BG, Phelan J, Diez-Roux AFundamental Causes” of Social Inequalities in Mortality:A Test of the Theory. Journal of Health and Social Behavior. 2004;45:265–285
  • 14. Sutherland A.Gypsies and Health Care, Cross-cultural Medicine [Special Issue]. West J Med. 1992:157;276- 280
  • 15. Masseria C, Mladoksy P, Hernandez-Quevedo C. The socio-economic determinants of the health status of Roma in comparison with non-Roma in Bulgaria, Hungary and Romania. European Journal of Public Health. 2009;20:5,549–554
  • 16. Földes EM, Covaci A. Reseach on Roma health and access to healthcare: state of the art and future challenges. Int J Public Health. 2012;57:37–39.