Akşehir Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Özyeterlilik Düzeyleri ve Toplumsal Cinsiyet Algılarının Belirlenmesi
Amaç: Bu çalışmayla, sağlık yüksekokulu öğrencilerinin öz yeterlilik düzeyi ve toplumsal cinsiyet algılarının saptanması, öz yeterlilik düzeyi ve toplumsal cinsiyet algısı arasındaki ilişkinin ortaya konması ve uygulanabilir öneriler geliştirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırmada Selçuk Üniversitesi Akşehir Kadir Yallagöz Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik ve Beslenme Diyetetik Bölümü öğrencileri araştırmanın evrenini oluşturmuş, örneklem seçimine gidilmeden gönüllü olarak çalışmaya katılmayı kabul eden öğrencilerle (n=360) 30 Ekim 2017- 29 Aralık 2017 tarihleri arasında çalışma yürütülmüştür. BULGULAR: Araştırmaya katılan öğrencilerin yaşları 17 ile 28 arasında değişmekte, aritmetik ortalamasının 20.06±1.65 olduğu görülmektedir. Öğrencilerin %78.6’lık bölümü kız öğrencilerden, %55.3’ünü Hemşirelik Bölümü öğrencilerinden oluşmaktadır. Öğrencilerin Genel Özyeterlilik Ölçeği puanları 19 ile 85 arasında değişmektedir. Genel Özyeterlilik Ölçeği aritmetik ortalaması 61.82±10.37, Toplumsal Cinsiyet Algısı Ölçeği aritmetik ortalaması 98.33±14.85’dir. Kız öğrencilerin Toplumsal Cinsiyet Algısı Ölçeği Puan ortalaması erkeklerden daha yüksektir (
The Determination of the Self-Efficacy Levels and Gender Perception among the Students of the Akşehir School of Health
Objective: This study aimed to determine self-efficacy levels and gender perception among the students of the school of health, to reveal the relationship between self-efficacy level and gender perception and to develop some practical suggestions. Material and Method: The population of the study was composed of the students of Nursing and Nutrition and Dietetics Departments of Selçuk University Akşehir Kadir Yallagöz School of Health. The study was carried out between October 30, 2017 and December 29, 2017 among the students who have voluntarily agreed to participate in the study (n = 360), without conducting a sampling. Findings: The ages of students participated in the study ranged between 17 and 28 with a mean age of 20.06±1.65. %78.6 of the students were female and %55.3 were studying at the Nursing Department. The General Self-Efficacy Scale scores of the students varied between 19 and 85. The mean score on the General Self-Efficacy Scale was 61.82±10.37, whereas the mean score on the Gender Perception Scale was 98.33±14.85. The mean score of the female students on Gender Perception Scale was higher than that of the male students (
___
- 1. World Health Organization. Gender, equity and human rights. Erişim: http://www.who.int/gender-equity- rights/understanding/gender-definition/en/ Erişim tarihi:28:12:2017.
- 2. Aydıner Boylu A, Ayan H, Bilgin İ. Toplumsal cinsiyet ve ev teknolojilerinin kullanımına etkisi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi 2016; 5(4): 955-965.
- 3. Seçgin F, Tural A. Sınıf öğretmenliği bölümü öğretmen adaylarının toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları. e- Journal of New World Sciences Academy EducationSciences 2011; 6(4):2446-2458.
- 4. Marshall BL. ConfiguringGender: Explorations in TheoryandPolitics. Canada: Canadian Copyright Licensing Agency (CANCOPY), 2000:1-50.
- 5. Akın A. Toplumsal cinsiyet (gender) ayırımcılığı ve sağlık. Toplum Hekimliği Bülteni 2007; 26(2): 1-9.
- 6. Sayer H. Toplumsal cinsiyet eşitliğine erkeklerin katılımı. T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü. Afşaroğlu Matbaası. Ankara, 2011.
- 7. Özvarış ŞB. Toplumsal cinsiyet, kadın ve sağlık. Hacettepe Tıp Dergisi 2008; 39:168-174.
- 8. Alptekin D. Çelişik duygularda toplumsal cinsiyet ayrımcılığı sorgusu: Üniversite gençliğinin cinsiyet algısına dair bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2014; 32: 203-211.
- 9. Bingöl O. Toplumsal cinsiyet olgusu ve Türkiye’de kadınlık. KMÜ Sosyal ve Ekonomı̇k Arastırmalar Dergı̇si 2014;16(Özel Sayı I):108-114.
- 10. Dinç Kahraman S. Kadınların toplumsal cinsiyet eşitsizliğine yönelik görüşlerinin belirlenmesi. DEUHYO ED 2010; 3(1): 30-35.
- 11. Mora N. Kitle iletişim araçlarında yeniden üretilen cinsiyetçilik ve toplumda yansıması. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 2006;2(1):1-7.
- 12. Schwarzer R, Fuchs R. Changing risk behaviors and adopting health behaviors the role of self-efficacy beliefs. A Bandura(ed). Self-efficacy in changing societies. New York: CambridgeUniversity Pres, 1995:259-288.
- 13. Dellinger AB, Bobbett JJ, Olivier DF, Ellet CD. Measuring teachers self-efficacy beliefs: Development and use of the TEBS-Self. Teaching and Teacher Education 2008;24(3):751- 766.
- 14. Bandura A. Self-efficacy mechanism in human agency. American Psychologist 1982; 32(2):122–147.
- 15. Kenny RF, Park CL, Van Neste-Kenny JMC, Burton P, Qayyum A. Using self-efficacy to assess the readiness of nursing educators ve students for mobile learning. IRRODL 2012; 13(3):277–296.
- 16. Karadağ E, Aksoy Derya Y, Ucuzal M. Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin öz etkililik-yeterlik düzeyleri. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2009;4(1):13–20.
- 17. Sherer M, Adams CH. Construct validation of the self- efficacy scale. Psychol Rep1983; 53:899-902.
- 18. Gözüm S, Aksayan S. Öz-etkililik yeterlilik ölçeğinin türkçe formunun güvenirlik ve geçerliliği. Atatürk Üniversitesi HYO Dergisi 1999;(2):21-34.
- 19. Özalp Türetgen İ. Kendini ayarlama, öz etkinlik ve dominantlık özellikleriyle birlikte cinsiyet değişkenlerinin lider olarak algılanmadaki etkisini deneysel ve alan çalışmalarında incelenmesi. İstanbul üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Anabilim dalı, Yayımlanmamış Doktora Tezi, 2005, İstanbul.
- 20. Yıldırım F, İlhan İÖ. Genel özyeterlilik ölçeği Türkçe formunun geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi 2010;21(4):301-308.
- 21. Altuntaş O, Altınova HH. Toplumsal cinsiyet algısı ile sosyo-ekonomik değişkenler arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Turkish Studies 2015;10(6):83-100.
- 22. Altınova HH, Duyan V. Toplumsal cinsiyet algısı ölçeğinin geçerlik güvenirlik çalışması. Toplum ve Sosyal Hizmet 2013;24(2):9-22.
- 23. Karadağ E, Aksoy Derya Y, Ucuzal M. Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin öz etkililik-yeterlik düzeyleri. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2011;4(1):13-20.
- 24. Özpulat F. Üniversite öğrencilerinin öz yeterlilik düzeyi ile toplumsal cinsiyet algısı ilişkisi: Beyşehir örneği. International Journal of Human Sciences 2016; 13(1): 1222-1232.
- 25. Kodan Çetinkaya S. Üniversite öğrencilerinin şiddet eğilimlerinin ve toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlarının incelenmesi. Nesne 2013;1(2):21-43.
- 26. Öngen B, Aytaç S. Üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları ve yaşam değerleri ilişkisi. Sosyoloji Konferansları 2013;48(2):1-18.
- 27. Vefikuluçay D, Demirel S, Taşkın L, Eroğlu K. Kafkas üniversitesi son sınıf öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin bakış açıları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2007;14(2):12–27.
- 28. Kaplan S, Akalın A, Pınar G, Yılmazer T. Hemşirelik öğrencilerinin kadına yönelik aile içi şiddet ve aile içi şiddette mesleki rollerine ilişkin tutumları. Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik E-Dergisi 2014:2(1):26-35.
- 29. Pınar G, Taşkın L, Eroğlu K. Başkent üniversitesi öğrenci yurdunda kalan gençlerin toplumsal cinsiyet rol kalıplarına ilişkin tutumları. Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi 2008: 47–57.
- 30. Uysal İ, Kösemen S. Öğretmen adaylarının genel öz- yeterlik inançlarının incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2013;2(2):217-226.
- 31. Yiğitbaş Ç, Yetkin A. Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin öz-etkililik-yeterlik düzeyinin değerlendirilmesi. C. Ü. Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2003;7(1):6-13.
- 32. Kaya FŞ, Uysal V. Günümüzde dindarlık ve toplumsal cinsiyet rolü algıları üstüne bir araştırma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 2015;8(36):646-662.
- 33. Beyazıt U, Mağden D. Üniversitede öğrenim gören erkek öğrencilerde aşırı cinsiyet ideolojisi ve babalık rolü algısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Sosyal Bilimler Dergisi 2015;8(2):2017-229.