Suat KARAKÜÇÜK, Tebessüm AYYILDIZ DURHAN, Kenan AKSIN, Şenol GÖRAL, Beyza Merve AKGÜL

ORYANTİRİNG SPORCULARININ CİDDİ BOŞ ZAMAN PERSPEKTİFLERİ

Oryantiring bireylerin kazanım elde etmesine katkı sağlayan eğitici yönüyle ön plana çıkan bir aktivite türü olarak göze çarpmaktadır. Bu noktada bireylerin rekreasyonel amaçlı oryantiring branşına katılımları doğrultusunda deneyim, beceri geliştirmeleri söz konusudur ve bu amaçla kişisel bir çaba harcanmaktadır. Ciddi boş zaman olgusunu ortaya koyan bu yaklaşımla bu araştırmada, oryantiring sporcularının ciddi boş zaman perspektiflerinin ne olduğu, bu perspektifi belirli değişkenlerin değiştirip değiştirmediği sorularına açıklık getirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmada Ankara ilinde bir ciddi boş zaman aktivitesi olarak oryantiring sporu ile ilgilenen 128’i kadın 121’i erkek 249 öğrenci çalışma grubunu oluştururken, araştırmanın verileri Gould ve arkadaşları (2008) tarafından geliştirilen, Akgül ve arkadaşları (2016) tarafından Türkçe’ye uyarlanan Ciddi Boş Zaman Envanteri (Serious Leisure Inventory and Measure / SLIM) ile toplanmıştır. Verilerin normal dağılım göstermediği Kolmogorov-Smirnov, Shaphiro-Wilks ve Skewness-Kurtosis testleriyle ortaya koyulmuş, katılımcıların demografik verilerine yönelik dağılımları betimleyici istatistikler ile gösterilmiştir. İkili gruplar için MannWhitney-U testinden, üç ve üzeri gruplar için Kruskall-Wallis testinden yararlanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara bakıldığında katılımcıların yüksek bir ciddi boş zaman puanı sergiledikleri, en yüksek alt boyut puanını azim, en düşük alt boyut puanını ise uğraşla özdeşim alt boyutunda elde ettikleri görülmüştür.Araştırmadan elde edilen bulgulara bakıldığında katılımcıların oryantiring branşıyla ilişkilerinin ciddi boş zaman kavramıyla iç içe olduğu, bu ilişkiyi cinsiyet, algılanan refah, yaşanılan bölge, oryantiring yapma süresi ve son zamanlarda yarışmalara katılma durumunun değiştirdiği ifade edilebilir. Sonuç olarak oryantiring gibi farklı branşlar üzerinde sınanacak çalışmalarla, rekreasyon gibi farklı çalışmalara ihtiyaç duyulan, genişletilmesi gereken bu alana katkı sağlanması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Boş Zaman, Ciddi Boş Zaman, Oryantiring

SERIOUS LEISURE PERSPECTIVE OF ORIENTEERING ATHLETES

Orienteering stands out as an activity type that comes to the fore with the educational aspect that contributes to individuals' gain. At this point, individuals have experience and skill development in line with their participation in the orienteering branch for recreational purposes and a personal effort is made for this purpose. With this approach, which presents the serious leisure, it is aimed to clarify what serious leisure perspective of orienteering athletes and whether these variables change certain perspectives.. In this study, 128 women 121 man, 249 students who are interested in oryantiring sport as a serious leisure activity in Ankara were the study group, while the data of the study were developed by Gould et al. (2008), which were adapted into Turkish by Akgül et al. (2016). Measure / SLIM). Kolmogorov-Smirnov, Shaphiro-Wilks and Skewness-Kurtosis tests were used to show the normal distribution of the data. The Mann Whitney-U test was used for two groups and the Kruskall-Wallis test was used for groups of three and more. According to the findings obtained from the study, it was observed that the participants showed a high serious leisure score, the highest sub-dimension score was determined by perseverance and the lowest sub-dimension score was obtained with identification in the occupation sub-dimension. According to the findings of the research, the relationship of the participants with the orienteering branch is intertwined with the concept of serious leisure, and that this relationship changes the gender, perceived welfare, region of living, orienteering time, and recent participation in competitions. As a result, it is recommended to contribute to this field where different studies such as recreation are needed and that need to be expanded with studies to be tested on different branches such as orienteering.

Keywords:

Leisure, Serious Leisure, Orienteering,

PDF

___

Akgül, B. M., Özdemir, A. S., Erturan Öğüt, E. E., Karaküçük, S. (2016). Ciddi Boş Zaman Envanteri ve Ölçümü: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Journal of Human Sciences, 13(2), 2820-2838.
Aksın, K. (2008). Oryantiring Sporunda Kent İçi Organizasyonlar Üzerine Bir İnceleme, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek lisans Tezi, 25-29
Akyıldız, M. (2013a). Ciddi ve Kayıtsız Katılımcıların Kişilik Özellikleri ile Boş Zaman Tatmini ve Yaşam Tatmini Arasındaki İlişki. Anadolu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Eskişehir.
Akyıldız Munusturlar, M. (2016). Examination of the Serious Leisure, Leisure Satisfaction and Quality of Life of People with Physical Disabilities, Sport Sciences (NWSASPS), 2B0105, 11(3): 23-38.
Akyıldız Munusturlar, M. ve Munusturlar, S. (2016). Ciddi Bir Boş Zaman Etkinliği Olarak Fotoğrafçılık: Fotoğrafçıların Kümeleme Analizi ile Sınıflandırılması, İÜ Spor Bilimleri Dergisi, 6 (2), 1303-1414.
Akyıldız, M. (2013b). Boş zamana “ciddi” bir bakış: boş zaman araştırmalarında ciddi boş zaman teorisi. Pamukkale Journal of Sport Sciences. 4(2), 46-59.
Anderson, L. (2011). Time Is of the Essence: An Analytic Autoethnography of Family, Work, and Serious Leisure. Symbolic Interaction. 34 (2), 133-157.
Anderson, L., Taylor, J. (2010). Standing Out while Fitting In: Serious Leisure Identities and Aligning Actions among Skydivers and Gun Collectors. Journal of Contemporary Ethnography, 39(1) 34–59.
Andersson, G. (2001) Orienteering What’s That? Silva Sweden, S: 14.
Arai, S. M. (1997). Volunteers within a changing society: The uses of empowerment theory in understanding serious leisure. World Leisure and Recreation, 39(3), 19–22.
Ardahan F. (2013). Rekreasyonel Egzersize Güdüleme Ölçeği’nin Rekreatif Spor Türüne Göre İncelenmesi: Antalya Örneği. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 4, 95-108.
Ardahan F. (2015). Recreational Importance and Reasons for Being Preferred of Countryman Coffee Stall as Communal Place. Social Sciences and Humanities in Focus. Sosyal ve Beşerî Bilimlere Küresel Yaklaşımlar, Kuram ve Uygulamalar - Uluslararası Sempozyum. Polonya Bilimler Akademisi, Varşova, Polonya, 16‐18 Eylül 2015, Bildiriler Kitabı.
Ardahan, F. (2016). Ciddi Boş Zaman Faaliyeti Olarak Gönüllülük: AKUT Örneği. Mediterranean Journal of Humanities, 6(1), 47-61.
Baldwin, C. K., Norris, P.A. (1999) Exploring the Dimensions of Serious Leisure: “Love Me—Love My Dog!”, Journal of Leisure Research, 31(1), 1-17.
Brown, C.A. (2007). The Carolina Shaggers: Dance as Serious Leisure. Journal of Leisure Research. 39(4). 623-647.
Brown, C.A., McGuire, F. A., Voelkl, J. (2008). The link between successful aging and serious leisure. International Journal of Aging And Human Development. 66(1), 73-95.
Bryan, H. (1977). Leisure value systems and recreational specialization: The case of trout fisherman. Journal of Leisure Research, 9, 174–187.
Cuskelly, G., Harrington, M., Stebbins, R. (2010). Changing levels of organizational commitment amongst sport volunteers: A serious leisure approach, Leisure/ Loisir, 27(3-4), 191-212.
Delamere, F.M., Shaw,S.M. (2006) Playing with violence: Gamers’ social construction of violent video game play as tolerable deviance, Leisure/Loisir, 30(1), 7-25.
Dilley,R.E., Scraton, S.J. (2010) Women, climbing and serious leisure, Leisure Studies, 29(2), 125-141.
Elkington, S. Stebbins, R. A. (2014). The Serious Leisure Perspective an Introduction, Routledge, New York,4.
Erturan Öğüt, E.E., Yenel, F., Kocamaz, S. (2013). Spor federasyonlarındaki gönüllülerin katılım nedenleri ve kazanımları: ciddi boş zaman teorisine göre bir değerlendirme. Pamukkale Journal of Sport Science, 4(1), 48-76.
Fairer-Wessels, F.A. (2013). Motivation and Behaviour of Serious Leisure Participants:The Case of the Comrades Marathon. South African Journal for Research in Sport, Physical Education and Recreation. 35(2):83-103.
Ferguson, C., Turbyfill, R. (2013). Discovering Orienteering Skills. Techniques and Activities. USA: Human Kinetics. S: 7.
Gillespie, D. L., Leffler, A., Lerner, E. (2002) If it weren‘t for my hobby, I'd have a life: dog sports, serious leisure, and boundary negotiations, Leisure Studies, 21:3-4, 285-304.
Gould, J., Moore, D., McGuire, F., Stebbins, R. (2008). Development of the Serious Leisure Inventory and Measure. Journal of Leisure Research, 40(1), 47-68.
Green, C. Jones, I. (2005). Serious Leisure, Social Identity and Sport Tourism. Sport in Society. 8. 164-181. 10.1080/174304305001102010.
Hamilton Smith, E. (1993). In the Australian bush: Some reflections on serious leisure. World Leisure and Recreation, 35, (1), 10-13.
Hartel, Jenna. (2003). The Serious Leisure Frontier in Library and Information Science: Hobby Domains. Knowledge Organization, 30(3/4). 228-238. 45.
Hartmann, Herbert. (1988). The significance of orienteering in the changing world of sports. Scientific Journal of Orienteering, 63-77.
Heo, J., Lee,Y., McCormick, B.P., Pedersen, P.M. (2010) Daily experience of serious leisure, flow and subjective well‐being of older adults, Leisure Studies, 29:2, 207-225.
Heuser, L. (2005) We’re not too old to play sports: the career of women lawn bowlers, Leisure Studies, 24:1, 45-60.
Hunt, S.J. 2004). Acting the part: ‘living history’ as a serious leisure pursuit. Leisure Studies, 23, (4), 387–403.
Işık, U. (2014). Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulunda Okuyan Ciddi Boş Zaman Katılımcılarının Kişilik Özelliklerinin İncelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi,64.
Jones, I (2000) A model of serious leisure identification: the case of football fandom, Leisure Studies, 19(4), 283-298.
Jones, I., Symon, G. (2001) Lifelong learning as serious leisure: policy, practice and potential, Leisure Studies, 20(4), 269-283.
Kelly, J. (2012). Leisure (4. b.). IL: Sagamore Publishing.
Kennelly, M., Moyle, B., Lamont, M. (2013) Constraint Negotiation in Serious Leisure, Journal of Leisure Research, 45(4), 466-484.
Kim,J., Yamada, N., Heo, J., Han, A. (2014) Health benefits of serious involvement in leisure activities among older Korean adults, International Journal of Qualitative Studies on Health and Well-being, 9(1), 1-9.
Lamont, M., Kennelly, M., Moyle, B. (2014) Costs and Perseverance in Serious Leisure Careers, Leisure Sciences, 36(2), 144-160.
Lu-Luan,P., Yi-Hsiu,L., Chen-Yueh, C., Jong-Chi, C. (2014). Serious Leisure, Motivation to Volunteer and Subjective Well-Being of Volunteers in Recreational Events. Soc Indic Res. 119:1485–1494.
Misener,K., Doherty, A., Hamm-Kerwin, S. (2010) Learning From the Experiences of Older Adult Volunteers in Sport: A Serious Leisure Perspective, Journal of Leisure Research, 42(2), 267-289.
Orr, N. (2006). Museum Volunteering: Heritage as ‘Serious Leisure’, International Journal of Heritage Studies, 12(2), 194-210.
Özaltın, O., Gül, A. (2006). Rekreasyon ve Turizm Kapsamında Orienteering (Hedef Bulma) Etkinliğinin Önemi ve Ülkemizdeki Durum Analizi, Turizm ve Mimarlık Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Antalya, 263-271.
Patterson, I. Pegg, S. (2009). Serious leisure and people with intellectual disabilities: benefits and opportunities, Leisure Studies, 28:4, 387-402, DOI: 10.1080/02614360903071688.
Raisborough, J. (2007) Gender and Serious Leisure Careers: A Case Study of Women Sea Cadets, Journal of Leisure Research, 39(4), 686-704.
Rojek, C. (1997). Leisure theory: Retrospect and prospect. Society and Leisure, 20(2), 383-400
Scott, D., Shafer, C. S. (2001). Recreational specialization: A critical look at the construct. Journal of Leisure Research, 33, 319–343.
Shen, X.S., Yarnal, C. (2010) Blowing Open the Serious Leisure-Casual Leisure Dichotomy: What's In There?, Leisure Sciences, 32(2), 162-179.
Stebbins, R. (1992). Amateurs, professionals, and serious leisure. Montreal: McGill-Queen's University Press.
Stebbins, R. (1996). Cultural Tourism as Serious Leisure. Annals of Tourism Research, 23(4), 948-950.
Stebbins, R. (1997). Casual leisure: A conceptual statement. Leisure Studies, 16(1), 17-25.
Stebbins, R. (2001). New directions in the theory and research of serious leisure. Lewiston, NY: Edwin Mellen Press.
Stebbins, R. (2005). Choice and Experiential Definitions of Leisure. Leisure Sciences, 27(4), 349-352.
Stebbins, R. (2016). Serbest Zaman Fikri: Temel İlkeler. (M. Demirel, N. Ekinci, Ü. Üstün, U. Işık, & O. Gümüşgül, Çev.) Ankara: Spor Yayınevi ve Kitabevi.
Stebbins, R.A. (1982). Serious Leisure: A Conceptual Statement, The Pacific Sociological Review, 25(2), April, 251-272
Stebbins, R.A. (2012). The Idea of Leisure First Principles. (Çev. Demirel, M., Ekinci, N.E., Üstün, Ü.D.,Işık, U., Gümüşgül, O.). Ankara:Spor Yayınevi ve Kitabevi.
Tsaur, S.H., Liang, Y.W.(2008) Serious Leisure and Recreation Specialization, Leisure Sciences, 30(4), 325-341.
Yıldız, K. (2016). Bilgi ve iletişim teknolojileri boyutuyla, spor ve iletişim. Ankara: Nobel.
Yoder, D. G. (1997) A Model for Commodity Intensive Serious Leisure, Journal of Leisure Research, 29(4), 407-429.