Kürşat HAZAR, Zehra ÖZPOLAT, Zekihan HAZAR

ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN DİJİTAL OYUN BAĞIMLILIĞI DÜZEYLERİNİN ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLERE GÖRE İNCELENMESİ (Niğde İli Örneği)

Bu araştırmanın amacı; çocukların dijital oyun bağımlılık düzeylerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi ve elde edilecek bulgular ışığında problem durumuna yönelik çözüm önerileri getirmektir. Araştırma; nicel araştırma modelinde tasarlanmış olup, tarama deseni kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini; Niğde İl Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı Şehit Ramazan Konuş Ortaokulu (360 öğrenci) ve 5 Şubat Ortaokulu’nda (1200 öğrenci) 2018-2019 eğitim öğretim yılında öğrenim gören 10-14 yaş grubu öğrenciler oluşturmaktadır. Bu araştırmada amaçsal örnekleme yöntemlerinden “tipik durum” yöntemi kullanılmıştır. Bu kapsamda her gün dijital oyun oynayan 370 öğrenciye yüz yüze görüşme yöntemiyle ölçme araçları uygulanmış ve 352’ si (169 kadın, 183 erkek) analiz için uygun görülmüştür. Çalışmada araştırmacılar tarafından geliştirilen kişisel bilgi formu ile Hazar ve Hazar tarafından 2017 yılında geliştirilmiş olan “Çocuklar İçin Dijital Oyun Bağımlılığı Ölçeği” kullanılmıştır. Veriler SPSS 24 Paket programında değerlendirilerek, Bağımsız Gruplar t-Testi, Kruskal-Wallis H Testi, Mann Whitney U ve Pearson Korelasyon Analizlerine tabi tutulmuştur. Sonuç olarak; katılımcıların cinsiyet, oynadıkları oyun türü ve yaş değişkenlerinde istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar olduğu görülmüştür. Diğer taraftan katılımcıların sporcu lisansına sahip olma, yaşadığı çevrede spor alanlarının olup olmaması ve anne-baba eğitim düzeyi değişkenlerine yönelik yapılan istatistik analizlerde gruplar arasında anlamlı farklılık olmadığı görülmüştür. Katılımcıların yaş değişkeni ile dijital oyun bağımlılığı puanları arasında ise pozitif yönde anlamlı ilişki olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Oyun, dijital oyun

PDF

___

Arslan, E. Bütün, P., Doğan, M., Dağ, H., Serdarzade, C., Arıca, V. (2014). Çocukluk çağında bilgisayar ve internet kullanımı. İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hastanesi Dergisi, 4(3), 195-201.
Aydoğdu-Karaaslan, İ. (2015). Dijital oyunlar ve dijital şiddet farkındalığı: ebeveyn ve çocuklar üzerinde yapılan karşılaştırmalı bir analiz. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. The Journal of International Social Research, 8(36), 806-818.
Bülbül, H., Tunç,T., Aydil, F. (2018). Üniversite Öğrencilerinde Oyun Bağımlılığı: Kişisel Özellikler ve Başarı ile İlişkisi. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(3), 97-111.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö., E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
Davis, R. A. (2001). A cognitive-behavioral model of pathological Internet use. Computers in Human Behavior, 17(2), 187-195.
Erboy, E. (2010). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin bilgisayar oyun bağımlılığına etki eden faktörler. Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
Gökçearslan, Ş., Durakoğlu, A. (2014). Ortaokul öğrencilerinin bilgisayar oyunu bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(14), 419-435.
Griffiths, M. D., Meredith, A. (2009). Videogame Addiction and its Treatment. Journal Contemp Psychother, 9(39), 247-253.
Hazar, Z., Hazar, M. (2017). (Digital Game Addiction Scale for Children) Çocuklar İçin Dijital Oyun Bağımlılığı Ölçeği. Journal of Human Sciences, 14 (1).
Horzum, M. B. (2011). İlköğretim öğrencilerinin bilgisayar oyunu bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 36(159), 57-68.
Huizinga, J. (2013). Homo ludens- oyunun toplumsal işlevi üzerine bir deneme. (4. Baskı). İstanbul: Ayrıntı.
Irmak, A.Y., Erdoğan, S. (2016). Ergen ve Genç Erişkinlerde Dijital Oyun Bağımlılığı: Güncel Bir Bakış. Türk Psikiyatri Dergisi, 1-11.
Kale, R., Erşen, E. (2003). Beden eğitimi ve spor bilimlerine giriş. Ankara: Nobel. Karasar, N. (2000). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel.
Kim, P., W., Kim, S., Y., Shim, M., Im, C., Shon, Y. (2013). The influence of an educational course on language expression and treatment of gaming addiction for massive multiplayer online role-playing game (MMORPG) players. Computers & Education 63(5), 208–217.
Landade, S., Roderick, M. (2014). Recovery from addiction and the potential role of sport:Using a life-course theory to study change. International Review for the Sociology of Sport, 49(3/4), 468–484.
Lee, E., J. (2011). A case study of internet game addiction. Journal of Addictions Nursing, 22(3), 208–213.
Lemmens, J.S., Valkenburg, P.M., Peter, J. (2012). Develop-ment and validation of a game addiction scale for adolescents. Media Psychology, 12(1), 77-95.
Lieberman, D.A., Fisk, M., C., Biely, E. (2009). Digital games for young children ages three to six: from research to design. Computers in the Schools, 26 (3), 299–313.
Namlı, S., Tekkurşun Demir, G. (2020). The Relationship between Attitudes towards Digital Gaming and Sports. TOJET: The Turkish Online Journal of Educational Technology – January 2020, volume 19 issue .
Sakin, M. (2007). Oyun sanal bunalım gerçek. Ailem Dergisi, 213(7), 18-23.
Tarhan, N. & Nurmedov, S. (2011). Bağımlılık- sanal veya gerçek. İstanbul: Timaş.
Yalçın, S., & Bertiz, Y. (2019). Üniversite öğrencilerinde oyun bağımlılığının etkileri üzerine nitel bir çalışma. Bilim, Eğitim, Sanat ve Teknoloji Dergisi (BEST Dergi), 3(1), 27-34.
Yeltepe-Ercan, H. (2013). Bağımlılık tedavisinde egzersiz tedavisi. Ankara: Nobel.