FUTBOLCULARIN KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ VE BEDENLERİNİ ALGILAMA DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

Bu çalışmada, bayan ve erkek futbolcuların kişilik özelliklerinin belirlenmesi ve bedenlerini algılama düzeylerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın, ilk aşamasında sporculara kişilik kavramlarını değerlendirmek ve bireyin kendisi hakkındaki düşüncelerini öğrenmek amacıyla Giessen Testi-Ben Formu uygulanmış, daha sonra sporcuların Beden imgesi yapısının self-tutumsal yönlerini değerlendirmek için geliştirilen Çok Yönlü Beden- Self İlişkileri Ölçeği (MBSRQ) kendini değerlendirme formu kullanılmıştır. Araştırmaya yaşları 18 ile 26 arasında değişen Türkiye Bayanlar Futbol Liginde oynayan toplam 80 bayan ve 1. Amatör Ligde futbol oynayan toplam 40 erkek profesyonel futbolcu katılmıştır. Elde edilen verilerin değerlendirilmesinde SPSS 10,0 istatistik programı kullanılmıştır. Normallik sınamasına göre, normal dağılıma uyan veriler için bağımsız gruplarda t testi, normal dağılıma uymayan veriler için ise Mann-Whitney U testi uygulanmıştır. Yapılan istatistiksel analizler sonucunda; bayan ve erkek futbolcuların kişilik kavramları ve kendini değerlendirme açısından birinci ve üçüncü scalada anlamlı farklılıklar olduğu tespit edilmiştir (p<0.05). Erkek futbolcuların, çekici olmayan, sevimsiz, kendi istediğini yapamayan, güzel görünmeye değer vermeyen bir yapıya sahip oldukları belirlenirken bayan futbolcuların çekici, sevimli, istediğini yapabilen, güzel görünmeye dikkat eden bir yapıya sahip oldukları belirlenmiştir. Ayrıca, erkek futbolcuların kontrolsüz, para harcamada kontrolsüz, düzensiz rahat oldukları belirlenmiş fakat bayan futbolcuların kontrollü, para harcamada kontrollü, düzenli, rahat hareket edemeyen bir yapıya sahip oldukları belirlenmiştir. Bayan ve erkek futbolcuların beden algısının cinsiyet değişkeni açısından anlamlı farklılık olduğu belirlenmiştir (p<0,05). Görünüşü Değerlendirme, Görünüş Yönelimi, Fiziksel Yeterliliği Değerlendirme, Fiziksel Yeterlik Yönelimi, Sağlık Değerlendirmesi ve Beden-self ilişkileri bakımından istatistiksel olarak farklılık vardır. Bu karşılaştırmalarda bayanların Görünüş Değerlendirme, Görünüş Yönelimi, Fiziksel Yeterliliği Değerlendirme, Fiziksel Yeterlik Yönelimi, Sağlık Değerlendirmesi ve Beden-self ilişki puanları erkeklerden daha yüksek olduğu belirlenmiştir

Anahtar Kelimeler:

Kişilik, Benlik, Beden İmgesi, Cinsiyet, Futbol

THE RESEARCH OF THE LEVEL OF MALE AND FEMALEM FOOTBALLERS PERCIEVING THEIR OWN CHARACTERISTIC FEATURES AND BODIES

In this study, the determination of male and female footballers’ characteristic features and the perception of their own bodies were aimed at. In the first part of the study, Giessen test- Ben form was applied to the footballers to evaluate the characteristic concepts and learn the thoughts of the individual about him/herself. After that, multi-purpose body-self relation quantity (MBSRQ) self evaluation form was used to evaluate the body image structure of footballers’ self mannered sides. Totally 80 female footballers whose age vary from 18 to 26 and who play at Turkish Ladies Football League and 40 professional footballers who play at First Amateur League had participated in this research. In the evaluation of the obtained data, SPSS 10.0 statistical programme had been used. According to normality examination, for the data which fits to normal dispersion, t-test was applied and for the data which does not fit to normal dispersion, Mann- Whitney U test was applied. At the end of the statistical analyses, meaningful variances were determined in male and female footballers’ characteristic concepts and self –evaluation in the 1st and 3rd scales (p< 0.05). It was found out that male footballers are not attractive, not likeable, can not do whatever they want and do not give value to look nice , on the other hand, female footballers are attractive, likeable, can do whatever they want, and give importance to look nice. Besides, it was determined that male footballers are uncontrolled, also

Keywords:

Character, Egoism, Body Image, Gender, Football.,

PDF

___

Cüceloğlu D., İnsan ve Davranışı, Psikolojinin Temel Kuramları, 11. Baskı, Remzi Kitabevi, İstanbul, 2002. 2. Tiryaki
Atkinson, R.L., Atkinson, R. C., Smith, E. E., Bem, D.J. ve Nolen, S., Psikolojiye Giriş,12. Baskı, İ(çev: Aloğan, Y), Arkadaş Yayınları, s.458,Ankara, 1999.
Gillet, R.P., Pietroni, C. , Depresyon (overcoming depression), İstanbul 1987.
Kuru, E., Sporda Psikoloji, Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Basımevi, s.82-83, Ankara, 2000. 6. Güney,
Gültekin O., Türkiye’de Slalom ve Kayaklı Koşu Yapan Genç Erkek ve Bayan Kayakçıların Kendini Fiziksel Algılama ve Beden İmgelerinden Hoşnut Olma Profilleri, Uludağ Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Bursa, 2002.
Tavacıoğlu L., Spor Psikolojisi, Bağırgan Yayınevi, Ankara, 1999.
Uğur G., Üniversite Öğrencilerinde Atılganlık ile Beden Algısı İlişkisi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, İzmir, 1996.
Kulaksızoğlu A., Ergenlik Psikolojisi, Remzi Yayıncılık, İstanbul, 1999.
Koruç, Z., Bayar P., Sporun Kişilik Üzerine Etkileri Araştırma Raporu, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü, SESAM, Ankara, 1989.
Horst, de M., Sportphysiologie, Tropon Werke Köln- München, 1976.
Weinberg R.S., Gould, D., Foundations of Sport and Exercise Psychology. Human Kinetics. Champaign/ U.S. 1995.
Gibson, B., Persönlichkeit und Sportliche Leistung, ein Überlick die Theorien von, 1975.
Syer, J., Connolly, C., Sporcular için Zihinsel Antrenman, (çev. Erkan, F.U.), Bağırgan Yayınevi, s.7, Ankara, 1998.
Singer, N.Y., Coaching Atletics And Psyhology, Florida, U.S., 1972.
Olrich, T., Psychosocial factors associated with AS use should be conducted It is important to assess AS users’ and nonusers’ perceptions of AS, Journal of Applied Social Psychology, 15, 1214-1225,1992.
Matlin, M.W., Myths, science and the construction of gender. The psychology of women, New York: Harcourt Brace College Pub., Chap. 1, 1996.
Cratty, B.J., Psychology in contemporary sport. Guidelines for coaches and athletes. New Jersey: Englewood Cliffs. Prentice-Hall, 1983.
Doğan O., Doğan S., Çok Yönlü Beden-Self İlişkileri Ölçeği El Kitabı, Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Basımevi, Cumhuriyet Üniversitesi Yayınları No:53, Sivas, 1992.
Morgan Ç.T., Psikolojiye Giriş Ders Kitabı, (çev. Karabaş, S.),Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü Yayınları, Ankara, 1980.
Kuzgun Y., Edwards Kişisel Tercih Envanteri, s.7-15, Ankara, 1989.
Coşkuntürk S.O., Kişilik Özelliklerinden Kendine Güven, Kararlılık, Başarı Dürtüsünün Performans Gelişimine Etkisi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 1998.
Çok F., Üniversite Öğrencilerinin Arkadaşlık İlişkileri ve Bunun Ana- Baba Tutumlarıyla İlişkisi, Ankara üniversitesi Öğrencileri Üzerinde Bir Araştırma, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi, Ankara, 1996.
Bilge, F., Sporcuların Psikolojik İhtiyaçları, Spor Bilimleri Dergisi Cilt 3, Sayı 2, Haziran 10-17, s.91, Ankara, 1992.
Kuru, E., Baştuğ, G., “Bayan ve Erkek Futbolcuların Psikolojik İhtiyaçlarının Cinsiyet Değişkenine Göre İncelenmesi” Ankara Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, Cilt 4, Sayı 3, 2006.
Morgan T.C., Psikolojiye Giriş Ders Kitabı, (çev. Karabaş, S.), Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü Yayını, s.56-59, 190, Ankara, 1980.