ERCAN ZORBA, ALİ GÜREL GÖKSEL, Adem PALA, HAVVA NUR ZORBA

FUTBOL HAKEMLERİNİN MÜSABAKA ÖNCESİ SÜREKLİ KAYGI DÜZEYLERİNİN BAZI DEĞİŞKENLERE GÖRE İNCELENMESİ (EGE BÖLGESİ ÖRNEĞİ)

Bu araştırmada, futbol hakemlerinin müsabaka öncesindeki sürekli kaygı düzeylerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın evrenini 2014-2015 sezonunda Ege Bölgesindeki illerde faal hakemlik yapan 639 futbol hakemi, örneklemini ise araştırmaya gönüllü olarak katılan 106 hakem oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama araçları olarak, araştırmacılar tarafından hazırlanan demografik sorulardan oluşan sosyo-demografik bilgi formu ile kaygı düzeyini ölçmek için Öner ve Le Compte tarafından Türkçeye uyarlanmış ve güvenirlilik ve geçerlilik çalışması yine aynı kişiler tarafından yapılmış olan Speilberger'in sürekli kaygı envanteri kullanılmış, elde edilen bulgular SPSS 20.0 paket programı kullanılarak değerlendirilmiştir. Verilerin analizinde, verilerin normal dağılıma uygunluğu tek örneklem kolmogorov-smirnov testi ile belirlenmiştir. Tüm gruplar için %5 anlamlılık düzeyinde verilerin dağılımın normal dağılıma uygunluk göstermediği belirlenmiştir. Bu yüzden parametrik olmayan analiz yöntemlerinden olan Wilcoxon İşaretli Sıra Sayıları Testi ile Mann Whitney-U Testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda; müsabaka öncesi sürekli kaygı düzeyi bakımından cinsiyet değişkenine, hakemlik kategorilerine ve hakemlik yapma sürelerine göre katılımcılarda anlamlı bir fark tespit edilememiştir.

EVALUATION OF TRAIT ANXIETY LEVELS OF FOOTBALL REFEREES ACCORDING TO CERTAIN VARIABLES (SAMPLE OF THE AEGEAN REGION)

The aim of this study was to evaluate the trait anxiety levels of football referees according to some variables. The sample of the study consisted of 106 football referees in total who served in the province of Aegean region. In this research, "State and Trait Anxiety Inventory" which was developed by C. Spielberger (1970) and adapted by Öner and Le Compte (1985) were used to collect data. The data was analyzed using SPSS 20.0 (Statistical package for social sciences) package program. Nl AYASormal distribution conformity of data has been determined by using Kolmogorov-Smirnov test. For all the groups, it has been found that data did not display normal distribution. Correspondingly, nonparametric tests, Kruska-Wallis and Mann Whitney-U, have been used to analyze data. As a result of this research; there was not a significant difference in terms of trait anxiety levels before the competitions according to gender, referee categories and referee times.

PDF

___

1. Akarçeşme C (2004): Voleybolda müsabaka öncesi durumluk kaygı ile performans ölçütleri arasındaki ilişki, Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
2. Alıncaka F, Afyon YA, Özdayı N (2011): İki farklı ildeki futbol hakemlerinin müsabaka öncesi kaygı düzeylerinin karşılaştırılması. 4. Uluslararası Spor Bilimleri Öğrenci Kongresi, 19-21 Mayıs 2011, İstanbul.
3. Alisinanoğlu F, Ulutaş İ (2003): Çocukların kaygı düzeyleri ile annelerinin kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 28 (128), 65-71.
4. Arslanoğlu E, Tekin M, Arslanoğlu C, Özmutlu İ (2010): Voleybol hakemlerinin çeşitli değişkenlere göre kaygı ve temel psikolojik ihtiyaç düzeylerinin incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(2), 985-995.
5. Baldwin CF (2013): The ref must be blind! Identifying preand postgame stresses of Australian sports referees and match officials. Sociology Study, 3(1), 13-22.
6. Başaran MH, Taşğın Ö, Sanioğlu A, Taşkın AK (2009): Sporcularda durumluk ve sürekli kaygı düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, 533- 542 . 7. Baştuğ G (2009): Bayan voleybolcuların müsabaka dönemi kaygı ve umutsuzluk düzeylerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 11(3), 15-20.
8. Bingöl H,, Çoban B, Bingöl Ş, Gündoğdu C (2012): Üniversitelerde öğrenim gören taekwondo milli takım sporcularının maç öncesi kaygı düzeylerinin belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 14(1), 121-125.
9. Bozkurt N (2004): Bir grup üniversite öğrencisinin depresyon ve kaygı düzeyleri ile çeşitli değişkenler arasındaki ilişkiler, Eğitim ve Bilim, 29(133), 52-59.
10. Can Y, Soyer F, Çoban Ü (2011): Negatif duygusallığın stres üzerindeki etkisi: Faal futbol hakemleri üzerinde bir araştırma. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(2), 165-174.
11. Cel A (1994): Hakemlik psikolojisi, Çeviren: Kin A. Futbol Bilim ve Teknoloji Dergisi. Sayı:1.
12. Coşkun Y, Günbey A (2009): Engelli çocuğu olan annelerin sürekli kaygı düzeyleri ile sosyal destek algıları arasındaki ilişki. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 10(1), 23-32.
13. Cox RH, Martens MP, Russell WD (2003): Measuring anxiety in athletics: The revised competitive state anxiety inventory-2. Journal of Sport & Exercise Psychology, 25, 519-533.
14. Engür M (2002). Elit sporcularda başarı motivasyonun, durumluk kaygı düzeyleri üzerine etkisi, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Sporda Psiko-Sosyal Alanlar Yüksek lisans tezi, İzmir.
15. Erözkan A (2003): Üniversite öğrencilerinin kaygı sınav kaygısı başaçıkma davranışları, VII. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi Bildiri Özetleri, İnönü Üniversitesi, Malatya.
16. Filaire E, Alix D, Ferrand C, Verger M (2009): Psychophysiological stress in tennis players during the first single match of a tournament. Psychoneuroendocrinology, 34, 153-154.
17. Göksel AG, Pala A, Caz, Ç (2016): Futbol hakemlerinin boş zamanlarını değerlendirme tercihleri ile iletişim becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası Hakemli İletişim ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi (UHİVE), 11, 15-28.
18. Gümüş M (2002): Profesyonel futbol takımlarında puan sıralamasına göre durumluk kaygı düzeylerinin incelenmesi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek lisans tezi, Sakarya.
19. Hacıcaferoğlu S, Hacıcaferoğlu B, Seçer M (2015): Halk oyunları branşına katılan sporcuların yarışma öncesi kaygı düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. International Journal of Science Culture and Sport (IntJSCS), 4, 288-297.
20. Hoseini SH, Aslankhani MA, Abdoli B, Mohammadi F (2011): The relationship between number of crowds with anxiety and the function of the soccer premier league referees. Procedia--Social and Behavioral Sciences, 30, 2374-2378. doi: 10.1016/j.sbspro.2011.10.463
21. İkizler C (1994): Sporda Başarının Psikolojisi. 91-102. Alfa Yayıncılık, Genişletilmiş 2.Baskı, İstanbul.
22. Johansen BT, Haugen T (2013): Anxiety level and decision-making among Norwegian top-class soccer referees. International Journal of Sport and Exercise Psychology, 11(2), 215-226.
23. Karasar N. (2002): Bilimsel Araştırma Yöntemi: Kavramlar, İlkeler, Teknikler. 3A Araştırma Eğitim Danışmanlık Ltd., Ankara.
24. Kolayiş H, Taşkıran Y, Ulusoy Y, Sertbaş K, Gönener A (2002): Marmara bölgesi A, B ve C klasmanı futbol hakemlerinin kaygı seviyelerinin reaksiyon zamanı ile ilişkisi. 7. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi, 27-29 Ekim 2002, Antalya.
25. Nacar E, İmamoğlu O, Karahüseyinoğlu MF, Açak M (2011): Hentbolcuların sürekli kaygı düzeylerinin bazı değişkenler açısından araştırılması. e-Journal of New World Sciences Academy, 6(1), 1-12.
26. Öner N, Le Compte A (1998): Süreksiz durumluk sürekli kaygı envanteri el kitabı. 59-71. Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, İstanbul.
27. Özgüven İE (2000): Psikoljik testler. 81-85. Pdrem Yayınları, Ankara.
28. Polman R, Rowcliffe N, Borkoles E, Levy A (2007): Precompetitive state anxiety objective and subjective performance and causal attributions in competitive swimmers. Pediatric Exercise Science Feb, 19(1), 39- 50.
29. Rainey D, Hardy L (1999): Sources of stress, burnout and ıntention to terminate among rugby union referees. Journal of Sports Sciences, 17, 797-806.
30. Rosenthal BS, Schreiner AC (2000): Prevalence of psychological symptoms among undergraduate students in an ethnically diverse urban public college. Journal Of American College Health. 49 (1), 12-18.
31. Satman C, Öğülmüş S, Müniroğlu S (2001): Ankara ilindeki futbol hakemlerinin hakemlik seviyelerine göre sürekli kaygı durumlarının incelenmesi. II. Uluslararası Spor Psikolojisi Sempozyumu, 11-12 Ekim 2001, İzmir.
32. Spielberger CD (1970): Anxiety as emototional state, anxiety currents trend in theory on research, 23-43. Academic Press New York.
33. Surtees PG, Wainwright NWJ, Pharoah PDP (2002): Psychosocial factors and sex differences in high academic attainment at Cambridge University. Oxford Review of Education. 28(1), 21-38.
34. Tekin M, Mutlu OT, Bayraktar G (2007): Tenis hakemlerinin çeşitli değişkenlere göre kaygı ve temel psikolojik ihtiyaç düzeylerinin incelenmesi, 3. Raket Sporları Sempozyumu 14-15 Aralık 2007, Kocaeli.
35. Terzioğlu AE, Koç Y, Yazıcı M (2013): Halk oyunları oynayanların durumluk ve sürekli kaygı düzeyleri (Erzincan Yöresi Örneği). EÜSBED, 6(2), 361-370.
36. Zekioğlu A, Er N, Çobanoğlu G, Er G, Yazıcılar İ (2002): Yelken hakemlerinin sürekli kaygı durumlarının incelenmesi, 7. Spor Bilimleri Kongresi, 27-29 Ekim 2002 Kemer/Antalya.
37. Zeng HZ, Leung RW, Liu W (2008): An examination of competitive anxiety and selfconfidence among college varsity athletes. Journal of Physical Education & Recreation, 14(2), 6-12.