BOKS ANTRENÖRLERİNİN PERSPEKTİFİNDEN SPORCULAR VE EBEVEYNLERİN BOKSA YÖNELİK TUTUMLARI

Boksun ciddi sakatlıklara neden olduğu ve şiddet içerdiği yönünde araştırmalar bulunmakla birlikte bu sporun bu kadar olumuz yönlerinin olmadığını belirten çalışmalar da mevcuttur. Bu çelişki nedeniyle sporcular ve onların ebeveynleri net bilimsel gerçeklere ulaşmakta zorlanabilir, bu sebeple de boks sporuna yönelik olumsuz tutum sergileyebilirler. Ayrıca, sporcu ve ebeveynlerin bu olumsuz tutumları antrenörleri de etkileyebilir. Bu bağlamda, bu araştırmanın birinci amacı, boks antrenörlerinin bakış açısından boks sporunu incelemektir. İkinci amaç ise antrenörlerin perspektifinden sporcuların ve sporcu ebeveynlerinin boksa yönelik tutumlarını belirlemektir. Çalışma grubu, sekiz boks antrenöründen oluşmaktadır. Veri toplama aşamasında, katılımcılar ile bireysel görüşmeler yapılmıştır. Yapılan görüşmeler ses kayıt cihazına kaydedilmiş ve sonrasında metin hâline getirilmiştir. Analizler NVIVO 11 programında içerik analizi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Görüşmeler sonucu beş tema ortaya çıkmıştır. Bunlar; “sporcuların boksa başlama nedenleri”, “boksun faydaları”, “boksa yönelik ifade edilen sorunlar ve edişeler”, “sorunlar ve endişeleri gidermek için uygulananlar” ve “antrenörlerin önerileri” temalarıdır. Sonuç olarak; bireylerin boksa başlamasının çeşitli nedenleri bulunmakla birlikte boksa katılımın bilişsel, sosyal, duygusal, fiziksel/sağlık ile ilgili, kariyer ve maddi faydaları bulunmaktadır. Ayrıca, bireylerin boksa katılıma yönelik birçok endişesi olduğu belirlenmiştir. Bu endişeler; sporun okul başarını düşürmesi, spor yaralanması ve hastalık, görünüşün bozulması veya can yanması, zorlu diyet uygulamaları, boksun kadınlara ve çocuklara uygun olmadığının düşünülmesi, kadınlar ile erkeklerin birlikte antrenman yapması, boksun hijyenik olmadığına yönelik düşünceler, ebeveynlerin boksa katılımı desteklemeyeceğinin düşünülmesi ve boks yapan çocukların kavgacı olabileceğine yönelik düşüncelerdir. Antrenörlere göre sporcular ve ebeveynler boksa yönelik birçok hatalı inanca sahiptir. Bu endişe ve sorunlarla başa çıkabilmek için çeşitli yöntemler kullanan antrenörler bazı öneriler de sunmuştur.

Anahtar Kelimeler:

spor, boks, antrenör, aile, sporcu

PDF

___

Altıntaş, A., Aşçı, F.H., Dolu, Ç.E. (2016). Ebeveyn güdüsel iklim envanteri-2’nin Türkçe versiyonunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 14(2), 163-174.
Arastaman G., Fidan İ.Ö., Fidan T. (2018). Nitel araştırmada geçerlik ve güvenirlik: Kuramsal bir inceleme. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 37-75.
Avcı, Ö.H., Koç, M, Bayar, Ö. (2016). Zülfü Livaneli’nin mutluluk romanı karakterlerinin toplumsal cinsiyet bağlamında incelenmesi. İnsan ve İnsan, 3(8), 5-31.
Ayılgan, E. (2017). Kadın sporcuların seçilmiş bazı branşlara (Güreş, halter, boks, taekwondo) katılım nedenleri ve beklentilerinin incelenmesi, Aksaray Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Aksaray.
Bingöl, O. (2014). Toplumsal cinsiyet olgusu ve Türkiye'de kadınlık. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 16(1), 108-114.
Bostan, Ö.M. (2015). Tıbbi durumlar ve spora katılım: kardiyovasküler problemler. Türkiye Klinikleri Spor Hekimliği-Özel Konular, 1(3), 42-49.
Çağlar, E., Aşçı, F.H., Uygurtaş, M. (2017). Roles of perceived motivational climates created by coach, peer, and parent on dispositional flow in young athletes. Perceptual and Motor Skills, 124(2), 462-476.
Demir, G.T., Cicioğlu, H.İ. (2019). Fiziksel aktiviteye katilim motivasyonu ile dijital oyun oynama motivasyonu arasindaki ilişkinin incelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 17(3), 23-34.
Demirezen, İ., Saçlı-Uzunöz, F., Arslan, Y. (2016). İlkokul ve ortaokul öğrencilerinin fiziksel etkinliğe katılım nedenlerinin belirlenmesi: Nevşehir örneği. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(4), 1075-1085.
Domingos, J., Radder, D., Riggare, S., Godinho, C., Dean, J., Graziano, M., Bloem, B.R. (2019). Implementation of a community-based exercise program for parkinson patients: Using boxing as an example. Journal of Parkinson's Disease, 9(3), 615-623.
Duyan, M., Günel, İ. (2020). Determining the sports participation motivations of ski athletes. European Journal of Physical Education and Sport Science, 6(4), 33-46.
Elmas, S., Gözmen-Elmas, A, Yıldız, A., Aşçı, FH. (2019). "The best parent is the dead parent”: Parental involvement in team sports. 15. Avrupa Spor Psikolojisi Kongresi bildiri kitabı. Münster/Almanya.
Emir, E., Karaçam, M.Ş., Koca, C. (2015). Kadın boksörler: Boks ringinde ve ringin dışında sürekli eldiven giymek. Spor Bilimleri Dergisi, 26(4), 136-153.
Gill, D.L., Gross J.B., Huddleston, S., (1983). Participation motivation in young sports. International Journal of Sport Psychology, 14, 1-14.
Güllü, S. (2018). Sporcuların antrenör-sporcu ilişkisi ile sportmenlik yönelimleri üzerine bir araştırma. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 16(4), 190-204.
Harwood, C.G., Caglar, E., Thrower, S.N., Smith, J.M. (2019). Development and validation of the parent-initiated motivational climate in individual sport competition questionnaire. Frontiers in Psychology, 10, 128.
Kavasoğlu, İ., Macit, A. (2018). Denetimdeki bedenler: Bikini fitnessta üretilen kadınlık kimliği. Ulusal Spor Bilimleri Dergisi, 2(1), 42-67.
Kavasoğlu, İ., Özer, U., Yenel, İ.F. (2016). Sporda favoritizm: mücadele sporları üzerine bir inceleme. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 14(2), 199-211.
Kavasoğlu, İ., Yaşar, M. (2016). Toplumsal cinsiyet normlarının dışındaki sporcular. Spor Bilimleri Dergisi, 27(3), 118-132.
Kavasoğlu, İ., Yıkılmaz, A. (2018). Şampiyonluk ve yenilgi arasında bir kimlik: Wushu’da üretilen erkeklik formları. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 13(2), 318-341.
Kerr, J.H. (2019). The multifaceted nature of participation motivation in elite Canadian women rugby union players. International Journal of Sport and Exercise Psychology, 19(1), 74-89. doi: 10.1080/1612197X.2019.1611904.
Kolayiş, H. Sarı, İ., Çelik, N. (2017). Parent-Initiated motivational climate and self-determined motivation in youth sport: How should parents behave to keep their child in sport? Kinesiology, 49(2), 217-224.
Kolayiş, H., Sarı, İ., Çelik, N. (2018). Farklı mücadele sporlarındaki sporcuların spora katılım güdülerinin belirlenmesi. International Refereed Academic Journal of Sports, Health and Medical Sciences, 27, 28-42.
Küçük, V., Koç, H. (2004). Psiko-sosyal gelişim süreci içerisinde insan ve spor ilişkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 211-223.
Lincoln Y.S., Guba, E.G. (1986). But is it rigorous? Trustworthiness and authenticity in naturalistic evaluation. New Directions for Evaluation, 30, 73-84.
Lisinskiene, A., Lochbaum, M., May, E., Huml, M. (2019b). Quantifying the Coach–Athlete–Parent (C–A–P) relationship in youth sport: initial development of the positive and negative processes in the C–A–P questionnaire (PNPCAP). International Journal of Environmental Research and Public Health, 16(21), 4140.
Lisinskiene, A., May, E., Lochbaum, M. (2019a). The ınitial questionnaire development in measuring of coach-athlete–parent ınterpersonal relationships: Results of two qualitative ınvestigations. International journal of Environmental Research and Public Health, 16(13), 2283.
McNeill, J., Howard, S.J., Vella, S.A., Santos, R., Cliff, D.P. (2018). Physical activity and modified organized sport among preschool children: Associations with cognitive and psychosocial health. Mental Health and Physical Activity, 15, 45-52.
Miles, M, B., Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook. (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage
Montesano, P., Tafuri, D., Mazzeo, F. (2016). The drop-outs in young players. Journal of Physical Education and Sport, 16(4), 1242.
Oyar, Z.B., Aşçı, F.H., Çelebi, M., Mülazımoğlu, Ö. (2001). Validity and reliability of participation motivation questionnaire. Hacettepe Journal of Sport Sciences, 12(2), 21-32.
Özşaker, M., Sarı, İ., Omrak, H. (2016). The importance of the quality of coach–athlete relationship for athletes’ motivation Antrenör sporcu ilişkisinin sporcuların güdülenmesi için önemi. Journal of Human Sciences, 13(2), 3122-3129.
Pehlivan, Z. (2013). Okullararası spor yarışmalarına katılanların sporu bırakma ve devam etme nedenleri. Spor Bilimleri Dergisi, 24(3), 209-225.
Purcell L.K., Leblanc C.M. (2012) Boxing participation by children and adolescents: A joint statement with the American Academy of Pediatrics. Paediatr Child Health 17(1), 39-40.
Román, P.Á.L., Pinillos, F.G., Robles, J.L. (2018). Early sport dropout: high performance in early years in young athletes is not related with later success. Retos: Nuevas Tendencias en Educación Física, Deporte y Recreación, 33, 210-212.
Sarı, İ. (2019). Antrenörden algılanan özerklik desteği ve sporcuların özerk güdülenmesi arasındaki ilişki: bir meta-analiz çalışması. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 17(2), 110-125.
Sarı, İ., Bayazıt, B. (2017). The relationship between perceived coaching behaviours, motivation and self-efficacy in wrestlers. Journal of Human Kinetics, 57(1), 239-251.
Sarı, İ., Deryahanoğlu, G. (2019). Sporcularda ahlaktan uzaklaşmanın güdüsel iklim ve sporcuların önem verdikleri özellikler ile ilişkisi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 17(4), 91-104.
Sarı, İ., Köleli, N.Y. (2020). Antrenör Kaynaklı Destekleyici ve Kısıtlayıcı Güdüsel İklimin Sporcuların Tükenmişlik ve Ahlaki Karar Alma Tutumları ile İlişkisi. Spor Bilimleri Dergisi, 31(2), 69-82.
Sarı, İ., Şahin, D. (2021). Sporcunun ailesi kene gibi zararlı mı kale gibi güvenli mi? antrenörlerin sporcuların ailesine yönelik metaforik algıları. Türkiye Klinikleri Spor Bilimleri Dergisi, 13(1), 110-123. doi: 10.5336/sportsci.2020-79430.
Scott, I. (1999). Youth boxing ban in some Australian jurisdictions. Injury Prevention, 5(1), 77-77.
Semiz, K. (2018). Does sports and school run together? A needs analysis of university student-athletes. Journal of Physical Education and Sports Studies, 10(2), 123-133.
Shenton, A.K. (2004). Strategies for ensuring trustworthiness in qualitative research projects. Education for Information, 22(2), 63-75.
Shosha, M. (2020). A brief introduction to therapeutic boxing. International Journal of Physiology, Nutrition and Physical Education, 5(2), 29-31.
Siewe, J., Rudat, J., Zarghooni, K., Sobottke, R., Eysel, P., Herren, C., Michael, J. (2015). Injuries in competitive boxing. A prospective study. International Journal of Sports Medicine, 36, 249-253.
Şabanoğlu, M., Koçak, F. (2019). Ebeveynlerin buz hokeyi hakkında görüşleri: engeller ve kolaylaştırıcılar. 2. Uluslararası Rekreasyon ve Spor Yönetimi Kongresi bildiriler kitabı içinde (ss. 101-104), Muğla
Şallı, A.O., Küçük, V., Amman, M.T. (2017). Sporda baskın cinsiyet analizi (Türkiye örneği). Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 8(2), 154-165.
Tekkurşun-Demir, T., Cicioğlu, H.İ. (2019). Fiziksel aktiviteye katilim motivasyonu ile dijital oyun oynama motivasyonu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 17(3), 23-34.
Temel, V. (2018). Masa tenisi ve wushu sporcularının spora katılım güdülerinin incelenmesi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 23(3), 143-152.
Torres, C.R. Parry, J. (2017). Boxing and the Youth Olympic Games. Diagoras: International Academic Journal on Olympic Studies, 1, 169–190. Retrieved from http://diagorasjournal.com/index.php/diagoras/article/view/14.
Üstün, U.D. (2018). Participation motivation in university students who engage in different team sports. World Journal of Education, 8(3), 12-17.
Wall, J.M., Baugh, L.M., Pradhan, K., Beauchamp, M.R., Marshall, S.K., Young, R.A. (2019). The coach-parent relationship in Canadian competitive figure skating: An interpretive description. Psychology of Sport and Exercise, 45, 101577.
Witt, P.A., Dangi, T.B. (2018). Why children/youth drop out of sports. Journal of Park and Recreation Administration, 36, 191-199.
Yıldırım A., Şimşek H. (2008). Nitel araştırma yöntemleri. (6. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yıldırım, M. (2017). Üniversite takımlarında mücadele eden sporcuların spora katılım motivasyonlarına etki eden faktörlerin belirlenmesi (Eskişehir Osmangazi Üniversitesi örneği). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1), 41-51.
Yıldız, E., Çetin, Z. (2018). Sporun psiko-motor gelişim ve sosyal gelişime etkisi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 5(2), 54-66.
Yüksel, M. (2019). Ailenin spora katılımı ile çocuklarının elit spora yönelmesi arasındaki ilişki. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 9(2), 319-326.