Sporda imgeleme envanterinin Türk sporcular için uyarlanması

Bu çalışmada sporcuların imgelemenin hangi türünü kullandıklarını belirlemek amacıyla kullanılan “Sporda İmgeleme Envanteri (SİE)” Türk sporcular için uyarlanmıştır. Envanterin uyarlanması çalışmasına yedi spor branşından (atletizm, basketbol, eskrim, futbol, tenis, voleybol, yüzme) yaşları 15 ile 36 arasında değişen ( yaş= 19.54 ? 3.45) 188 erkek ( yaş= 20.00 ? 3.57) ve 149 kadın ( yaş= 18.97?? 3.21) olmak üzere toplam 337 sporcu katılmıştır. Orijinal envanter 5 alt boyut ve 30 maddeden oluşmaktadır. Envanterin yapı geçerliğini test etmek için verilere faktör analizi uygulanmış 4 faktör yaklaşık olarak varyansın %51’ini açıklamıştır. Türk sporcularında Bilişsel Özel İmgeleme boyutuna rastlanmamıştır. Elde edilen dört alt boyut “Bilişsel İmgeleme”, “Motivasyonel Özel İmgeleme”, “Motivasyonel Genel-Uyarılmışlık”, “Motivasyonel Genel-Ustalık” tır. Envanter alt boyutları için hesaplanan Cronbach alpha güvenirlik katsayıları “Bilişsel İmgeleme” alt boyutu için .81, “Motivasyonel Özel” alt boyutu için .80, “Motivasyonel Genel Uyarılmışlık” alt boyutu için .71 ve “Motivasyonel Genel Ustalık” alt boyutu için .59 olarak bulunmuştur. Test-tekrar test güvenirliği için 36 sporcuya 3 hafta ara ile uygulanan envanterin güvenirlik katsayısı Bilişsel İmgeleme” için .74, “Motivasyonel Özel İmgeleme” için .91, “Motivasyonel Genel-Uyarılmışlık” için .88, “Motivasyonel Genel-Ustalık” için .90 dır.

Adaptation of sports imagery questionnaire for Turkish athletes

In this study, Sports Imagery Questionnaire (SIQ), used for identify what kind of imagery using by athletes was adapted for Turkish athletes. Total 337 athletes (118 male (Mage= 20.00 􀁲 3.57) and 149 female (Mage= 18.97 􀁲 3.21)), from seven various sports, aged between 15 to 36 years (Mage= 19.54 􀁲 3.45) were participated in the study. The original scale consists of 5 subscales and 30 items. Principle component factor analysis with varimax rotation was used for testing the construct validation of the scale and the percent of variance explained by the 4-factors was approximately 51%. Cognitive Specific Imagery subscale wasn’t found for Turkish athletes. The subscales were Cognitive Imagery, Motivational Specific Imagery, Motivational General-Arousal, Motivational General-Mastery. The internal consistency estimates computed with Cronbach alpha were .81, .80, .71, .59 for Cognitive Imagery, Motivational Specific Imagery, Motivational General-Arousal, Motivational General- Mastery, respectively. The test- retest reliability estimates derived from the data from 36 track and field athletes and volleyball players responded to the questionnaire after 3 week interval were .74 for Cognitive Imagery, .91 for Motivational Specific Imagery, .88 for Motivational General- Arousal, .90 for Motivational General- Mastery.

PDF

___

1. Abma CL, Fry MD, Li Y, Relyea G. (2002). Difference in imagery content and imagery ability between high and low confident track and field athletes. Journal of Applied Sport Psychology, 14(2), 67- 75.
2. Aldağ H, Sezgin ME. (2003). Çok ortamlı öğrenmede ikili kodlama kuramı ve bilişsel model. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(11), 121- 135.
3. Altunışık R, Coşkun R, Bayraktaroğlu S, Yıldırım E. (2005). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri: SPSS Uygulamalı, Sakarya: Sakarya Yayınevi..
4. Chong VK, Rundus MJ. (2004). Total quality management, market competition and organizational performance, The British Accounting Review, 36(2), 155-172.
5. Cox RH. (1998). Sport Psychology Concepts and Applications. (4th Edition). WCB McGraw-Hill, 172- 180.
6. Feltz DC, Riessinger CA. (1990). Effects of in vivo imagery and performance feedback on self-efficacy and muscular endurance. Journal of Sport and Exercise Psychology, 12, 132-143.
7. Hall CR. (2001). Imagery in sport and exercise. (2nd Edition). (RN Singer, HA Hausenblas, Eds.) Handbook of Research on Sport Psychology.s. 538. New York: John Willy& Sons.
8. Hall CR, Mack D, Paivio A, Hausenblas H. (1998). Imagery use by athletes: Development of the sport imagery questionnaire. International Journal of Sport Psychology, 29, 73-89.
9. Ille A, Cadopi M. (1999). Memory for movement sequences in gymnastics: Effects of age and skill level. Journal of Motor Behavior, 31(3), 290-300.
10. İkizler C, Karagözoğlu C. (1997). Sporda Başarının Psikolojisi (3. Baskı). İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım, s.119.
11. Konter E. (1999). Uygulamalı Spor Psikolojisinde Zihinsel Antrenman. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, s.8.
12. Martens R. (1987). Coaches Guide to Sport Psychology, Ilinois: Human Kinetics Publishers, 77- 89.
13. Martin K, Hall C. (1995). Using mental imagery to enhance intrinsic motivation. Journal of Sport and Exercise Psychology, 17, 54-69.
14. Morris T, Spittle M, Watt AP. (2006). Imagery in Sport. Champaign, IL: Human Kinetics.
15. Munroe K, Giacobbi P, Hall C, Weinberg R. (2000). The four W’s of imagery use: Where, when, why, and what. The Sport Psychologist, 14, 119-137.
16. Nunaly JC. (1978). Psychometric Theory. (2nd Edition). New York: Mc Graw- Hill, s.245.
17. Özerkan KN. (2004). Spor Psikolojisine Giriş. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, s.83.
18. Paivio A. (1985). Cognitive and motivational functions of imagery in human performance. Canadian Journal of Applied Sport Sciences, 10(4), 22- 28.