11951

İş Tatmini ve Sanal Kaytarma Davranışının Örgütsel Yabancılaşma Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi

Bu çalışmanın amacı, iş tatmini ve sanal kaytarma davranışının örgütsel yabancılaşma üzerindeki etkisinin incelenmesidir. Araştırmada, nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmanın araştırma grubu, amaçlı örneklem yöntemi kullanılarak belirlenmiştir. Araştrımanın çalışma grubu, Ege Bölgesindeki Gençlik ve Spor Bakanlığına bağlı spor örgütlerinde, en az 1 yıldır çalışan, yaşları 21 ile 50 arasında değişen, araştırmaya gönüllü olarak katılmayı kabul eden, 91 (%47.90) sportif eğitim uzmanı, 43 (%22.60) uzman ve 56 ( %29.50) spor eğitim uzmanı olmak üzere toplam 190 personeldir. Araştırmada verileri elde edebilmek için, Örücü ve Yıldız’ın (2014) “Sanal Kaytarma Ölçeği”, Spector’ un (1985) yılında geliştirdiği ve Türkçe’ye uyarlaması Yelboğa (2009) tarafından yapılan “iş memnuniyeti ölçeği” ve Mottaz’ın (1981) yılında geliştirdiği ve Türkçe’ye uyarlaması Uysaler (2010) tarafından yapılmış “örgütsel yabancılaşma ölçeği” ile araştırmacılar tarafından hazırlanmış kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde, tanımlayıcı istatistiksel yöntemler, güvenirlik analizi, faktör analizi, pearson korelasyon ve basit doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, iş tatmininin örgütsel yabancılaşma üzerinde negatif, sanal kaytarma davranışının ise örgütsel yabancılaşma üzerinde pozitif yönde anlamlı bir etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuçlar neticesinde, yöneticilere, kurumlarında çalışan, personellerinin örgütsel yabancılaşma davranışlarını azaltabilmeleri için; çalışanların, iş tatminlerini arttırmaya ve sanal kaytarma davranışlarını azaltmaya yönelik çalışmalar yapılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

İş Tatmini, Sanal Kaytarma, Örgütsel Yabancılaşma

Investigation of the Effect of Job Satisfaction and Cyberloafing on Organizational Alienation

The purpose of this study is to examine the effects of job satisfaction and cyberloafing behaviour on organizational alienation. As a quantitative research method, relational survey model was used for the research. The research group of the study was determined using the purposeful sampling method. The study group of the research, who has been working in sports organizations affiliated to the ministry of youth and sports in the Aegean Region for at least 1 year, aged between 21 and 50, who voluntarily agree to participate in the research, 91 (47.90%) physical education expert, 43 (22.60%) experts and 56 (29.50%) sports training experts a total of 190 staff. In order to obtain the data for the research; In order to obtain the data for the research; The " Cyberloafing Scale " developed by Örücü and Yıldız (2014), the "Job Satisfaction Scale" developed by Spector (1985) and adapted into Turkish by Yelboğa (2009) and Mottaz’s (1981) "Organizational Alienation Scale" adapted in to Turkish by Uysaler (2010) as well as the personal information form prepared by the authors was used. Descriptive statistical methods, correlation analysis and regression analysis were used to analyze of data. As a result of the research, it was concluded that job satisfaction has a negative effect on organizational alienation, while cyber loafing has a positive significant effect on organizational alienation. As a result of these results, it’s recomended that the managers will reduce the organizational alienation behaviors of their employees, if they should make some applications about increasing job satisfaction and decreasing the cyber loafing behaviors of employees.

Keywords:

Job Satisfaction, Cyberloafing, Organizational Alienation,

PDF

___

Anandarajan, M. & Simmers, C. A. (2004). Constructive and dysfunctional personal web usage in the workplace: Mapping employee attitudes. In M. Anandarajan and C. Simmers (Eds.), Personal web usage in workplace: A guide to effective human resources management (p.1-27). Melbourne: Information science publishing.
Babadağ, M. (2018). İşe yabancılaşmanın sanal kaytarma üzerindeki etkisi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(39), 207-239
Blanchard, A.L. & Henle, C.A. (2008). Correlates of different forms of cyberloafing: The role of norms and external locus of control. Computers in Human Behavior, 24(3), 1067-1084.
Candan, H. ve İnce, M. (2016). Siber kaytarma ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişkinin incelenmesine yönelik emniyet çalışanları üzerine bir araştırma. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9 (1), 229-235.
Cronbach, L. J. (1951). Coefficient alpha and the internal structure of tests. Psychometrika, 16(3), 297-334.
Demirel, G. ve Ünal, A. (2011). Meslek yüksekokullarında turizm eğitimi alan öğrencileri örgütsel yabancılaşma eğilimlerini belirlemeye yönelik bir araştırma: Pınarhisar MYO örnegi, II. Uluslararası VI. Ulusal Meslek Yüksekokulları Sempozyumu.
Fettahlıoğlu, T. (2006). Örgütlerde yabancılaşmanın yönetimi: Kahramanmaraş özel işletme ve kamu kuruluşlarında karşılaştırmalı bir araştırma, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Herzberg, F. (1968). One more time: How do you motivate employees (Vol.65). Boston, MA: Harvard Business Review.
Karasar, N. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları.
Koca, S. ve Yıldız, S.M. (2018). Futbol hakemlerini strese iten faktörler, iş tatmini ve iş performansı ilişkisinin incelenmesi. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 3(2), 195-207.
Lim, V. K. G. (2002). The IT way of loafing on the job: Cyberloafing, neutralizing and organizational justice. Journal of Organizational Behavior. 23, 675-694.
Mottaz, C. J. (1981). Some determinants of work alienation. The Sociological Quarterly, 22(4), 515-529.
Örücü, E. ve Yıldız, H. (2014). İşyerinde kişisel internet ve teknoloji kullanımı: Sanal kaytarma. Ege Akademik Bakış, 14(1), 99-114.
Özkalp, E., Aydın, U. ve Tekeli, S. (2012). Sapkın örgütsel davranışlar ve çalışma yaşamında yeni bir olgu: Sanal kaytarma (cyberloafing) ve iş ilişkilerine etkileri. Çimento İşveren Sendikası Dergisi, 26(2), 18-33.
Özkalp, E. ve Kırel, Ç. (2013). Örgütsel davranış (4.Baskı). Bursa: Ekin Yayıncılık.
Öztürk, A. ve Özdemir, F. (2003). İşletmelerde personel güçlendirmeye dayalı iş tatmininin artırılması. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 17(1-2), 189–202.
Parsak, G. (2010). Örgütlerde yabancılaşma ve iş tatmini ilişkisi: Çukurova üniversitesi çalışanları üzerinde bir uygulama. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Robinson, S. & Bennett, R. (1995). A typology of deviant workplace behaviors: A multi-dimensional scaling study. Academy of Management Journal, 38, 555-572.
Spector, P.E. (1985). Measurement of human service staff satisfaction: Development of the Job Satisfaction Survey. American Journal of Community Pscychology, 13, 693-713
Spector, P.E. (1997). Job satisfaction: application, assessment, causes, and consequences. Thousand Oaks, California: Sage Publications.
Uysaler, A. L. (2010). Örgütsel yabancılaşmanın örgütsel bağlılık, iş tatmini ve işten ayrılma eğilimi ile bağlantısı ve yabancılaşma yönetimi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gebze: Gebze İleri Teknoloji Enstitüsü Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Yalçın, İ. ve Koyuncu, S. (2014). Örgütsel yabancılaşma olgusunun iş tatmini üzerine etkisi: Niğde ilinde bir araştırma. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 16(26), 86-94.
Yelboğa, A. (2009). Validity and reliability of the Turkish version of the job satisfaction survey (JSS). World Applied Sciences Journal, 16(8),1066-1072
Yıldız, B. ve Yıldız, H. (2015). İş yaşamındaki sanal kaytarma davranışlarının hukuki yönden incelenmesi. Bandırma İİBF Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 13(3), 1-17
Yıldız, S.M. (2014). İçsel pazarlamanın iş tatmini ve işten ayrılma niyeti üzerindeki rolü: Spor ve fiziksel etkinlik işletmeleri üzerine ampirik bir inceleme. Ege Akademik Bakış, 14(1), 137- 146.