“Türkiye” Şiiri Özelinde Osman Türkay’ın Milliyetçilik ve Türkiye Algısı

Edebiyatı şekillendiren temel dinamiklerden birisi ideolojilerdir. Yazarların ve şairlerin dünya görüşleri ya da ideolojileri reddeden apolitik tutumları ele aldıkları konunun işlenişini ve sunuluşunu ciddi anlamda etkilemektedir. Milliyetçilik de önemli ideolojilerden biri olarak edebiyatı etkilemekte, şekillendirmektedir. Bu çalışmada Kıbrıs Türk edebiyatının önemli şairlerinden olan ve iki kez Nobel Edebiyat Ödülü’ne aday gösterilen Osman Türkay’ın (1927-2001) ilk şiir kitabı 7 Telli’de (1959) yer alan “Türkiye” şiiri milliyetçilik ve Türkiye algısı açısından incelenecektir. Şairin 1951’den 1958’e kadarki Türkiye ve İngiltere izlenimlerinin bir yansıması olan bu şiir, başındaki epigraflardan başlayarak Türkay’ın milliyetçilik algısını ve bu doğrultuda o yıllarda İngiliz sömürgesi olan Kıbrıs’tan bağımsız Türkiye’ye bakışını somutlaştırması açısından önemlidir.

Anahtar Kelimeler:

Kıbrıs Türk Edebiyatı, Osman Türkay, Milliyetçilik, Türkiye, Şiir

Nationalism and Turkey Perception of Osman Türkay Specific to The Poem “Türkiye”

One of the basic dynamics shaping the literature is ideologies. World views or the apolitical attitude of the authors and the poets rejecting the ideologies seriously affect the examination or presentation of the subject they handle. Nationalism, being one of the important ideologies as well, affects and shapes the literature. In this study, the poem “Türkiye” in the first poetry book 7 Telli (1959) of Osman Türkay (1927-2001) who is one of the important poets of Cypriot Turkish literature and nominated for Nobel Literature Prize for twice will be examined in terms of nationalism and perception of Turkey. This poem, which is a reflection of the poet’s impressions of Turkey and England from 1951 to 1958, is important from the point that it objectifies Türkay’s perception of nationalism starting from the epigraphs at its beginning and accordingly his view of independent Turkey from Cyprus which was a British colony during those years.

Keywords:

Cypriot Turkish Literature, Osman Türkay, Nationalism, Turkey, Poem,

PDF

___

Akgün, Atıf (2007). “Yeni Turan Romanı ve Türkçülük Mefkuresi Açısından İncelenmesi”. Edebiyat Otağı, (24): 30-35.
Altan, Mustafa Haşim (1997). Atatürk Devrimlerinin Kıbrıs Türk Toplumuna Yansıması. KKTC: Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Bakanlığı Yayınları.
Birinci, Necat (1999). “Osman Türkay’ın Şiirinde Kıbrıs”. Türk Dili, (569): 407-421.
Ecevit, Bülent (2011). Dış Politika ve Kıbrıs Dosyası. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Enginün, İnci (1986). Halide Edib Adıvar. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
Filizok, Rıza (2005). Ziya Gökalp. Ankara: Akçağ Yayınları.
Gönlübol, Mehmet (1980). “Atatürk Döneminde Türk Dış Siyasası”. Türk Dili, (347): 500-503.
Kefeli, Emel (2017). Batı Edebiyatında Akımlar. İstanbul: Dergâh Yayınları.
Köroğlu, Erol (2016). Türk Edebiyatı ve Birinci Dünya Savaşı (1914-1918). İstanbul: İletişim Yayınları.
Memmedova, Elmira (2010). “Osman Türkay’ın Etkilendiği Kaynaklar”. Zeitschrift für die Welt der Türken, 2(1): 59-81.
Memmedova Kekeç, Elmira (2019). “Osman Türkay”. Kıbrıs Türk Edebiyatı Tarihi (1571-2017). 2. Cilt. Yayıma Hazırlayanlar: İsmail Bozkurt - Oğuz Karakartal - Nihal Solak. Ankara: Kıbrıs Türk Edebiyatı Araştırma ve Tanıtma Projesi Yayını.
Özkırımlı, Umut (2017). Milliyetçilik Kuramları - Eleştirel Bir Bakış. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
Öznur, Şevket - Özdoğanoğlu, Tuncay (2003). Uzay Çağı Ozanı Osman Türkay. Lefkoşa: Gökada ve Osman Türkay Vakfı Yayınları.
Şen, Can (2016). “Ölümünü Sezen Şairin Sesi: Kıbrıslı Şehit Süleyman Uluçamgil”. Kıbrıslı Şehit Şair Süleyman Uluçamgil, Editör: Can Şen, İstanbul: Kesit Yayınları.
Türkay, Osman (2018). 7 Telli. Girne: Girne Belediyesi Yayınları.
Yeniasır, Mustafa (2016). “Süleyman Uluçamgil’in Kıbrıs Türk Şiirindeki Yeri”. Kıbrıslı Şehit Şair Süleyman Uluçamgil. Editör: Can Şen. İstanbul: Kesit Yayınları.
Ziya Gökalp (2019). Türkçülüğün Esasları. Hazırlayanlar: Ebru Özgün - Buğra O. Uluyüz. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.