Melih Cevdet’in Aylaklar Romanında Peter Pan Sendromu

Melih Cevdet Anday’ın 1965 yılında yayımlanan Aylaklar romanı Abdülhamit devrinden kalan konak yaşantısını/asilzadelik takıntısını devam ettirmeye çalışan bireylerin Leman Hanım önderliğinde toplumdan kopuk nasıl bir hayat sürdürdüklerini anlatmaktadır. Selim Paşa konağı ve aylaklık kavramı etrafında birleşen bu bireylerin, Cumhuriyet döneminde benimsedikleri yaşam tarzı, çöken konak yaşantısını gözler önüne serer. Romandaki bireylerin çoğu aileleri ve toplum tarafından kurban durumuna çekilmiş, psikolojik sıkıntı ve takıntıları olan aylak tiplerdir. Aylaklık olgusu anti-kahramanın özeliklerine bağlı olarak gelişen bir kavramdır. Toplum ve aileleri tarafından kurban durumuna çekilerek kahraman olmayan/olamayan bu kişiler “duygusal felç, üşengeçlik, sorumsuzluk, tedirginlik, yalnızlık, sosyal iktidarsızlık, intihar eğilimi, büyüsel düşünce ve korku” gibi birtakım psikolojik sıkıntılara sahiptir. Bu açıdan değerlendirildiğinde romandaki erkek karakterlerde Peter Pan Sendromu olduğu görülür. Romanın I. Bölümünde Davut Bey; hayalperestliği ve sorumsuz yaşantısıyla, Galip Bey; hastalığı ve bencilliğiyle, Muammer ise onlardan aldığı genetik miras ve Leman Hanım’ın takıntılarıyla büyüyemeyen/olgunlaşamayan erkekleri temsil eder. Romanın II. Bölümü Muammer’in günlüğü üzerine kuruldur. Bu nedenle sendromun özelliklerinin çoğu Muammer’de görülür. O, ailesinin kurbanı olan ve aylaklığı bir hayat şekline dönüştürerek farklı bir yaşam biçimine bir türlü geçemeyen bir anti-kahramandır.

Peter Pan Syndrome in Melih Cevdet’s Novel of Idleness

Melih Cevdet Anday’s novel Aylaklar, published in 1965, tells how individuals who try to maintain their mansion life/nobility obsession from the reign of Abdulhamid lead a life disconnected from society under the leadership of Ms. Leman. The lifestyle adopted by these individuals, who united around the Selim Pasha mansion and the concept of idleness, reveals the collapsed mansion life. Most of the individuals in the novel are idle types with psychological distress and obsessions who have been victimized by their families and society. The phenomenon of idleness is a concept that develops depending on the characteristics of the anti-hero. These people, who are not/cannot be heroes by being victimized by society and their families, have some psychological problems such as “emotional paralysis, laziness, irresponsibility, uneasiness, loneliness, social impotence, suicidal tendencies, magical thoughts and fear”. When evaluated from this point of view, it is seen that the male characters in the novel have Peter Pan Syndrome. In the first part of the novel, Davut Bey; with his dreaminess and irresponsible life, Mr. Galip; disease and selfishness, Muammer represents the men who cannot grow up / mature with the genetic inheritance he received from them and the obsessions of Leman Hanım. Part II of the novel is based on Muammer's diary. Therefore, most of the features of the syndrome are seen in Muammer. He is an anti-hero who is the victim of his family and cannot switch to a different way of life by turning idleness into a way of life.

___

  • Acar, Barış, B. (2020). Türk Romanında Antikahramanlar. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Edirne: Trakya Üniversitesi.
  • Akça, Hilal (2007). 1963-1965 Yılları Arasında Yayımlanan Türk Romanında Toplumcu Gerçekçilik. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kayseri: Erciyes Üniversitesi.
  • Anday, Melih Cevdet (1997). Aylaklar. 1. Baskı, İstanbul: Milliyet Yayınları.
  • Campbell, Joseph (2010). Kahramanın Sonsuz Yolculuğu. (Çev: Sabri Gürses) İstanbul: Kabalcı Yayınevi. Charrier, Jean Paul (2010). Bilinçdışı ve İnsan. (Çev. Hüsen Portakal), İstanbul: Cem Yayınevi.
  • Gençtan, Engin (2014). Psikanaliz ve Sonrası. İstanbul: Metis Yayıncılık.
  • Gürbilek, Nurdan (2012). Kötü Çocuk Türk. 4. Baskı, İstanbul: Metis Yayınları.