Leylâ Erbil'in Öykülerinde Evlilik Teması

Leylâ Erbil, metinlerinde yer verdiği temalar ve dili kullanışı ile Türk edebiyatının özgün yazarlarından biridir. Kadın sorunlarına değindiği öykülerinde eleştirel, ironik ve hırçın bir dil ile bu problemleri tartışır. Marksçı ve Freudçu bir bakış açısı ile bu meseleleri dile getiren Leylâ Erbil’in kadın karakterleri de içinde yaşadığı düzeni ve onlara dayattığı kuralları istintak ederler. Bu kuralları sorgulamayan, erkek egemen toplumun kurallarını kabul edip düzenin taraftarı olan kadınlar ise Erbil’in öykülerinde eleştirel bir yaklaşım ile ele alınır. Bu makalede Erbil’in Hallaç, (1959) Gecede (1968) ve Eski Sevgili (1977) isimli öykü kitaplarında yer alan izleklerden biri olan evlilik değerlendirilecektir. Evlilik, dört alt başlık altında incelenecektir: Ataerkil evlilikler, cinsellik vurgusuyla biçimlendirilen evlilikler, kadını özel alana hapseden evlilikler, statü elde etmek için yapılan evlilikler. Bu tema değerlendirilirken evliliğin kadınların hayatına getirdiği açmazlar feminist kuram çerçevesinde ele alınacaktır. Evlilik kurumunun erkek egemen toplumun kurallarına göre inşa edilmesi, kadının özel alana hapsedilip kamusal alandan mahrum bırakılması ve bu kurumun kurallarının erkekler tarafından oluşturulması ve kadının dışlanması bu yazıda vurgulanacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Leylâ Erbil, kadın, evlilik, feminizm, Hallaç, Gecede, Eski Sevgili

Marriage Theme on Leyla Erbil's Stories

Leyla Erbil is one of the genuine authors of Turkish literature with her use of literature and the themes she preferred. She uses a critical, ironic and combative discourse in her stories which she discusses the problems of women. Leylâ Erbil’s women characters also interrogates the oppressive social norms and rules of their period in a Marxist and Freudian tone. The women characters who do not interrogate the repressive structure of the male-dominated society and comply with them are criticized in her texts. In this article, the theme of marriage in some of Erbil’s books such as Hallaç, (1959) Gecede, (1968) and Eski Sevgili, (1977) is going to be scrutinized. The concept of marriage is going to be examined under four sub-headings: The Patriarchal Marriages, The Marriages Formed with the Sexuality Emphasis, The Marriages that Imprisoned Women to the Private Sphere and The Benefit-Oriented Marriages. In the meantime, the dilemmas and influences of the marriage for a woman is going to be evaluated in the framework of feminist theory. The institution of marriage that is built according to the rules of male-dominated society, the women who are abstracted from the public sphere and imprisoned to the special sphere and lastly the paternalistic world order are the topics which are going to be analyzed in this study.

Keywords:

Leylâ Erbil, women, marriage, feminism, Hallaç, Gecede, Eski Sevgili,

PDF

___

Baş, Selma. “Leylâ Erbil’in Öykülerinde Kadın Kimliği ve Başkaldırı.” http: //www.journals.istanbul.edu.tr (erişim 25.02.2016).
Bayhan, Vehbi (2012-13, Kasım-Aralık). Beden Sosyolojisi ve Toplumsal Cinsiyet. Doğu-Batı, 16: 147-164.
Beauvoir, Simone De (1993). Kadın “İkinci Cins” III Bağımsızlığa Doğru. Çev. Bertan Onaran. İstanbul: Payel Yayınevi.
Berktay, Fatmagül (2012). Tek Tanrılı Dinler Karşısında Dinler. İstanbul: Metis Yayınları
Birkan, Şebnem. “Leylâ Erbil’le Kitaplarını Konuştuk.” http://yeniedebiyat. blogcu.com/Leylâ-erbil-le-kitaplarini-konustuk-a-sebnem-birkan/441601 (erişim 25.2.2016).
Donovan, Josephine (2014). Feminist Teori. Çev. Aksu Bora-Meltem Ağduk Gevrek, Fevziye Sayılan. İstanbul: İletişim Yayınları.
Erbil, Leylâ (1983). Gecede. İstanbul: Adam Yayınları.
Erbil, Leylâ (2013a). Hallaç. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Erbil, Leylâ (2013b). Eski Sevgili. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Şahin, Elmas (2009). Leylâ Erbil'in Eserlerine Feminist Bir Yaklaşım. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi.
Şahin, Elmas (2015). Hiçliğin Kıyısında Bilinçli Eğinim. Mersin: Çağ Üniversitesi.
Şentürk, Semiha (2009). Leylâ Erbil’in Öykülerinde Öznellik, Dil ve Anlatım. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Boğaziçi üniversitesi.
Tunç, Ayfer (2007). Harflere Bölünmüş Zaman. İstanbul: Alt Kitap.
Yavuzer Mehmet Şahin (2010). Leylâ Erbil’in Romanlarının Psikanalitik Yönden İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi.