GÖÇ EDEN MUTFAK: MARDİN’DEKİ SURİYELİLER ÖRNEĞİ

Göç ile birlikte göçmenlerin sosyo-ekonomik durum, toplumsal konum ve statülerindeki değişimlere bağlı olarak yaşam tarzı ve beslenme alışkanlıklarında da değişim meydana gelmektedir. Bu değişiklikler besinin ulaşılabilirliği, hazırlanması veya tüketimi gibi çeşitli veçhelerde görülebilmektedir. Bu makale, Suriye’de 2011 yılından beri yaşanan savaş nedeniyle ülkelerinden göç ederek Türkiye’ye gelen göçmenlerin göçten sonraki beslenme alışkanlıklarındaki değişim ve dönüşümü ortaya koymaya çalışmaktadır. Araştırma, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde bulunan Mardin kentine odaklanarak saha çalışması şeklinde yürütülmüştür. Bu bağlamda nitel araştırma teknikleri kullanılarak kartopu örnekleme yöntemiyle Suriye’nin farklı bölgelerinden Mardin’e göç etmiş 25 kişiyle derinlemesine mülakat ve katılımlı gözlem yapılmıştır. Araştırmada beslenme alışkanlıklarındaki değişimin büyük ölçüde sosyo-ekonomik statüdeki farklılaşmaya paralel olarak ortaya çıktığı görülmüştür. Bununla birlikte yemeğin yapısı ve beslenme düzeniyle ilgili farklılaşmalar olabilmektedir. Araştırmada göçmenlerin yemek manzaralarının farklı yörüngeler izlediği ortaya çıkmış; Suriyelilerin geleneksel yemek alışkanlıklarını sürdürdükleri veya yeni ülkenin beslenme alışkanlıklarını tamamen benimsedikleri veyahut da kültürel geçişlere bağlı olarak beslenme pratiklerinde melezleşmenin ortaya çıktığı görülmüştür.

MIGRATORY KITCHEN: THE EXAMPLE OF SYRIANS IN MARDIN

Due to immigration, lifestyle and dietary habits transform depending on the change in the socioeconomic situation, social position, and status of migrants. These changes can be observed in variousstages, such as in the availability of food and its preparation, and consumption. This article attempts todemonstrate the transformation in dietary habits after immigration of people who migrated to Turkeysince 2011 due to the Syrian war. The study focused on the city of Mardin, located in southeasternAnatolia, and was conducted in the form of fieldwork. Using snowball sampling methods, participantobservation, and qualitative research techniques, in-depth interviews were made with 25 people whomigrated to Mardin from different regions of Syria. The change in dietary habits varies greatly in parallelwith the amount of change in socio-economic status to a large extent. However, there was somedifferentiation in terms of food structure and diet. This study shows that immigrants’ views on foodwere different. It was observed that Syrians continued their traditional dietary habits or fully adopt thedietary habits of the new country or engage in a hybridization of dietary practices due to culturaltransition.

PDF

___

AFAD (2018). Geçici Barınma Merkezleri, on 19 March 2018, Retrieved from https://www.afad.gov.tr/upload/Node/2374/files/13_03_2018_Suriye_GBM_Bilgi_Notu.pdf .
AFAD (2017). Türkiye’deki Suriyelilerin Demografik Görünümü, Yaşam Koşulları ve Gelecek Beklentilerine Yönelik Saha Araştırması, on 19 March 2018, Retrieved from https://www.afad.gov.tr/upload/Node/25337/xfiles/17aTurkiye_deki_Suriyelilerin_Demografik_Gorunumu_Yasam_Kosullari_ve_Gelecek_Beklentil erine_Yonelik_Saha_Arastirmasi_2017.pdf.
Apak, H. (2014). Suriyeli Göçmenlerin Kente Uyumları: Mardin Örneği. Mukaddime, 5 (2), 53-70.
Apak, H. (2015). Suriyeli Göçmenlerin Gelecek Beklentileri: Mardin Örneği. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 5(9), 125-142.
Bailey, A. (2017). The Migrant Suitcase: Food, Belonging and Commensality Among Indian Migrants in The Netherlands. Appetite, Vol. 110, 51-60.
Berry, J. W. (2005). Acculturation: Living Successfully in Two Cultures. International Journal of Intercultural Relations, Vol.29, 697-712.
Chambers, I. (2014). Göç, Kültür, Kimlik. I. Türkmen and M. Beşikçi (Trans.), İstanbul: Ayrıntı.
Çağaptay, S. (2014). The Impact of Syrian Refugees On Southern Turkey. The Washington Institute for Near East Policy.
Ezme, A. T. (2016). Muslım Immıgrants Food Culture and Its Effect On Locatıon Preference. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, CİEP Özel Sayısı, 735- 759.
Fieldhouse, P. (2002). Food and Nutrition; Customs and Culture. Cheltenham, UK: Nelson Thornes Ltd.
Fischler, C. (1988). Food, Self and Identity. Social Science Information, 27, 275-293.
Fischler, C. (2011). Commensality, Society and Culture. Social Science Information, Vol. 50, 3-4.
Goody, J. (2013). Yemek, Mutfak, Sınıf - Karşılaştırmalı Sosyoloji Çalışması. M. Günay Güran (Trans.), İstanbul: Pinhan.
Gürhan, N. (2017). Yemek ve Din: Yemeğin Dini Simgesel Anlamları Üzerine Bir Inceleme. Journal of the Human and Social Science Researches, Vol. 6 (2), 1204-1223.
Güvenç, B. (2002). Kültürün ABC’si. Cogito, Vol.67, İstanbul, Yapı Kredi.
Harbottle, L. (1997). Fast Food/Spoiled Idendity. Iranian Migrants in The British Catering Trade. (Ed) P. Caplan, in Food, Health and Identity, New York: Routledge.
Kanık, İ. (2016). Gastro Gösteri-Popüler Kültür Ürünlerinde Yemeğin Kültürel Gösterisi. İstanbul: Ayrıntı.
Kershen, A. J. (2014). Food in the Biritish Immigrant Experience. Crossings: Journal of Migration and Culture, 5: 2,3, 201-211.
Koç, M., Welsh, J. (2001). Food, Foodways and Immigrant Experience. Paper written for the Multiculturalism Program, Department of Canadian Heritage Program at the Canadian Ethnic Studies Association Conference, Halifax. https://www.researchgate.net/profile/Mustafa_Koc2/publication/253449347_Food_Foodways _and_Immigrant_Experience/links/0a85e52fe76e2cff51000000/Food-Foodways-andImmigrant-Experience.pdf.
Kolukırık, S. (2014). Uluslararası Göç ve Türkiye: Yerel Uygulamalar ve Görünümler. Zeitschrift Für Die Welt Der Türken Journal Of World Of Turks, 6 (2), 37-53.
Lordoğlu, K., Aslan M. (2016). En Fazla Suriyeli Göçmen Alan Beş Kentin Emek Piyasalarında Değişimi: 2011-2014. Çalışma ve Toplum, S.2, 789-808.
Nicolaou, M. Doak, C. M., Van Dam, R. Brug, J. Stronks, K. Seidell, J. C. (2009). Cultural and Social Influences On Food Consumption in Dutch Residents of Turkish and Moroccan Origin: A Qualitative Study. Journal of Nutrition Education and Behavior, Vol. 41, 232-241.
Oussedik, S. (2012). Food and Cuisine: Part of The Migration Process. Quaderns de la Mediterrània, Vol. 17, 55-60.
Özkarslı, F. (2015). Mardin’de Enformel Istihdamda Çalişan Suriyeli Göçmenler. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 175-192.
Parasecoli, F. (2014). Food, Identity, and Cultural Reproduction in Immigrant Communities. Social Research, 81(2), 415-440.
Satia Abouta, J. Patterson, R., Neuhouser, M. L. and Elder, J. (2002). Dietary Acculturation: Applications to Nutrition Research and Dietetics. Journal of the American Dietetic Association, Vol. 102(8), 1105-1118.
Sauner-Leroy, M.H. (2012). Yemeğin Değişken Anlamları ve Göç: İstanbul’daki Fransızların Yemek Alışkanlıkları Üzerine Bir Değerlendirme, (Eds.) A. Avcı, S. Erkoç and E. Otman, in Yemekte Tarih Var -Yemek Kültürü ve Tarihçiliği-, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt.
Scholliers, P. (2008). Yenilik Ve Gelenek: Gastronominin Önündeki Yeni Ufuk. (Ed). S. Haznedaroğlu, (N. Elhüseyni Trans.) İstanbul: Oğlak.
Terragni, L., Garnweidner, L. M., Pettersen, K. S. and Mosdøl, A. (2014). Migration as a Turning Point in Food Habits: The Early Phase of Dietary Acculturation Among Women from South Asian, African, And Middle Eastern Countries Living in Norway. Ecology of Food and Nutrition, Vol. 53, 273-291.
Visser, S. S., Bailey, A., Meijering, L. (2015). Food, Faith and Community: Social Well-Being of Ghanaian Migrants in The Netherlands. Gender, Place & Culture, Vol. 22 (5), 608-625.
Wandel, M., Ra˚berg, M., Kumar, B. and Holmboe-Ottesen, G. (2008). Changes in Food Habits After Migration Among South Asians Settled in Oslo: The Effect of Demographic, Socio-Economic and Integration Factors. Appetite, Vol.50, 376-385.
Yalçın, C. (2004). Göç Sosyolojisi. Ankara: Anı.
Zafer, A. B. (2016). Göç Çalışmaları Için Bir Anahtar Olarak “Kültürleşme” Kavramı. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Vol.3, 75-92.