ERKEK EGEMEN İŞ ORTAMLARINDA KADIN YÖNETİCİLERİN DENEYİMLERİ VE STRATEJİLERİ

Ataerkil toplumlarda kadınlar kamusal ve özel alandaki eşitsizlikler sonucunda ayrımcılığa maruz kalmaktadırlar. Söz konusu eşitsizlikler kamusal alanın önemli bir bölümünü teşkil eden iş hayatında da geçerlidir. Kadının eğitim alması, meslek edinmesi ve hatta çalıştığı alanında yönetici konumuna gelmesi bile bu eşitsizliklerin ortadan kalkmasını mümkün kılmamaktadır. Bu makalenin amacı kadınların iş alanında karşılaştıkları zorlukları ve bunlarla başa çıkma stratejilerini belirleyerek ayrımcılık ve eşitsizlikleri hangi yollarla aşmaya çalıştıklarını incelemektir. Çalışmada yönetici pozisyonunda çalışan kadınların çalışma hayatlarındaki deneyimleri, karşılaştıkları sorunlar, bunlarla başa çıkma stratejileri incelenmiş ve eşitsizliklerin aşılmasında sahip oldukları sosyal çevrenin rolü sorgulanmıştır. Çalışmanın örneklemini Türkiye’de bir teknoparkta çalışan kadın yöneticiler oluşturmaktadır. Alan araştırmasında kadın yöneticilerle derinlemesine mülakatlar yapılmıştır. Çalışmanın savı kadınların eğitim düzeylerinin yükseldiği ve profesyonel alanda yönetici konumunda bulunmalarına rağmen kamusal ve özel alanda iş hayatında ataerkil davranış kalıplarını sürdürüp içselleştirmekte ve hatta yeniden üretebildikleridir. Sosyal çevre ve sosyal sermaye, eşitsizliklerin giderilmesinde önemli bir etken olmakla birlikte çalışma hayatındaki eşitsizlik ve ayrımcılık örüntülerinin ortadan kaldırılmasında sadece kolaylaştırıcı etki göstermekte, bunların ortadan kaldırılmasında yapısal bir katkı sağlayamamaktadır.

___

  • Acuner, S., & Sallan, S. (1993). Türk Kamu Yönetiminde Yönetici Kadınlar. Amme İdaresi Dergisi, (3), 77-92.
  • Adak, N. (2007). Kadınların İkilemi: İş ve Aile Yaşamı. Sosyoloji Dergisi Ülgen Oskay’a Armağan Özel Sayısı, 137-132.
  • Adam, F., & Rončević, B. (2003). Social Capital: Recent Debates and Research Trends. Social Science Information, 42(2), 155-183.
  • Akbalık, E. (2013). Türk Atasözlerinde Cinsiyet Algısı. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (36), 81-90.
  • Akgeyik, T. (2017) Türkiye’de Kadınların İşgücü Piyasasına Katılımını Etkileyen Faktörler: TÜİK Verileri Üzerine Bir Analiz. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, (70), 31-53.
  • Althusser, L., & Balibar, E. (1968). Reading Capital. Trans. Ben Brewster. London. Version (1997).
  • Babacan, M. (2014), “Teknopark Kavramları ve Türkiye’de Uygulamalar”, http://arsiv.mmo.org.tr/pdf/ (Erişim Tarihi: 12.02.2016)
  • Başalp, A., & Yazlık, B. (2014). Türkiye’de Teknoparklar ve Sorunları. XI. Türkiye’de İnternet Konferansı Bildirileri, TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi, Ankara.
  • Basow, S. A. (2013). Women In Management: Does Manager Equal Male? Women and Management: Global Issues and Promising Situations, 3-17.
  • Beşpınar, F. U. (2010). Questioning Agency and Empowerment: Women's Work-Related Strategies and Social Class In Urban Turkey. In Women's Studies International Forum (33), 523-532.
  • Bezanson, K. (2006). Gender and The Limits of Social Capital. Canadian Review of Sociology/Revue Canadienne De Sociologie, 43(4), 427-443.
  • Bourdieu, P. (1977). Outline of A Theory of Practice. Cambridge University Press.
  • Bourdieu, P. (1984). Distinction: A Social Critique of The Judgement of Taste. Harvard University Press.
  • Bourdieu, P. (1985). The Social Space and The Genesis of Groups. Theory and Society, 14(6), 723-744.
  • Burt, R. S. (1992). Structural Hole. Harvard Business School Press, Cambridge, MA.
  • Çetin, A. C. (1997). Teknolojide Yeni Bir Ufuk: Teknoparklar. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(2), 209-217.
  • Coleman, J. S. (1988). Social Capital In The Creation of Human Capital. American Journal of Sociology, (94), 95-120.
  • Ecevit, Y., Gündüz-Hoşgör, A., & Tokluoğlu, C. (2003). Professional Women In Computer Programming Occupations: The Case of Turkey. Career Development International, 8(2), 78-87.
  • Evetts, J. (1997). Women and Careers In Engineering: Management Changes In The Work Organization. Women In Management Review, 12(6), 228-233. Gülbaş, S. Y. (2011). İnovasyon: Teknopark Modeli. Ankem Dergisi, (25), 139-145.
  • Hakim, C. (1979). Occupational Segregation. Research paper, (9). London.
  • Hatmaker, D. M. (2013). Engineering Identity: Gender and Professional Identity Negotiation Among Women Engineers. Gender, Work & Organization, 20(4), 382-396.
  • IBR (2018). The Grant Thorton International Business Report. http://www.gtturkey.com/default.asp?PG=BSN2TR&NWS01_ID=523
  • Ibarra, H., Carter, N. M., & Silva, C. (2010). Why Men Still Get More Promotions Than Women. Harvard Business Review, 88(9), 80-85.
  • Jagacinski, C. M. (1987). Engineering Careers: Women In A Male‐Dominated Field. Psychology of Women Quarterly, 11(1), 97-110.
  • Karagül, M., & Dündar, S. (2006). Sosyal Sermaye ve Belirleyicileri Üzerine Ampirik Bir Çalışma. Akdeniz University Faculty of Economics & Administrative Sciences Faculty Journal/Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(12).
  • Kanter, R. M. (1977). Work and Family In The United States: A Critical Review and Agenda for Research and Policy. Russell Sage Foundation.
  • Koenig, A. M., Eagly, A. H., Mitchell, A. A., & Ristikari, T. (2011). Are Leader Stereotypes Masculine? A Meta-Analysis of Three Research Paradigms. Psychological Bulletin, 137(4), 616.
  • Molyneux, M. (2002). Gender and The Silences of Social Capital: Lessons From Latin America. Development and Change, 33(2), 167-188.
  • Moss, K. R. (1977). Men and Women of The Corporation. Publishers of New York, 245-266.
  • Negiz, N., & Tokmakçı, E. (2011). Women’s Burnout In Work Life: Burnout In Terms of Family-Work-Social Life: A Case Study Of Suleyman Demirel University. Journal of Yasar University, 24(6), 4041-70.
  • Powell, G. N., & Butterfield, D. A. (1979). The “Good Manager”: Masculine or Androgynous ?. Academy of Management Journal, 22(2), 395-403.
  • Putnam, R. (2001). Social Capital: Measurement and Consequences. Canadian Journal of Policy Research, 2(1), 41-51.
  • Putnam, R., Leonardi, R., & Nanetti, R. Y. (1994). Making Democracy Work: Civic Traditions In Modern Italy. Princeton University Press.
  • Schwartz, F. N. (1992). Women As A Business Imperative. Harvard Business Review, 70(2), 105-113.
  • Timberlake, S. (2005). Social Capital and Gender In The Workplace. Journal of Management Development, 24(1), 34-44.
  • TUİK, “İş Gücü İstatistikleri:2017”, www.tuik.gov.tr
  • Umberson, D., Chen, M. D., House, J. S., Hopkins, K., & Slaten, E. (1996). The Effect of Social Relationships On Psychological Well-Being: Are Men and Women Really So Different ?. American Sociological Review, 837-857.
  • Walby, S. (1990). Theorizing Patriarchy. Cambridge USA: Oxford.
  • Woolcock, M. (1998). Social Capital and Economic Development: Toward A Theoretical Synthesis and Policy Framework. Theory and Society, 27(2), 151-208.
  • Yalçıntaş, M. (2014). Üniversite-Sanayi-Devlet İşbirliğinin Ülke Ekonomilerine Etkileri: Teknopark İstanbul Örneği. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 5(10), 83-106
  • Yarcı, S. (2011). Pierre Bourdieu’da Sosyal Sermaye Kavramı. Akademik İncelemeler Dergisi, 6(1).