Müjdat ŞAKAR, Duygu ERKAN ŞAHİN

Esnek Çalışma Modellerinden Uzaktan Çalışma ve Uzaktan Çalışanların Sigortalılığı

Son yıllarda tüm dünyada etkili olan iş hukukunun katı uygulamalarının esnekleştirilmesi gerektiği yönündeki görüş ülkemizde de karşılık bulmuş ve 4857 sayılı İş Kanunu ile çeşitli esnek çalışma uygulamaları iş mevzuatımıza dahil edilmiştir. Bunlardan biri olan uzaktan çalışma modeli başlarda yeterince uygulama alanı bulamamış hatta bu nedenle İş Kanunu’nda öngörülen yönetmeliğin çıkarılması bile uzun yıllar sürmüştür. Ancak 2019 yılı itibariyle ortaya çıkan ve giderek tüm dünyaya yayılan Covid-19 salgını ile mücadele için uygulanması gereken tedbirler işyerinden yapılan çalışmaları olumsuz yönde etkilemiş ve uzaktan çalışmanın öneminin anlaşılmasını sağlamıştır. Salgın hastalığın çalışma hayatı üzerindeki etkilerini azaltmak isteyen kamu ve özel sektör işyerleri büyük oranda uzaktan çalışmaya geçmiştir. Bunun neticesinde de konunun detaylı çalışmalarla incelenmesi ihtiyacı doğmuştur. Bu ihtiyaca yönelik olarak hazırlanan çalışmamızda uzaktan çalışanların iş ve sosyal güvenlik hukuku yönünden durumları ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu doğrultuda öncelikle uzaktan çalışma kavramı üzerinde durulmuş; devamında ise iş mevzuatımızın uzaktan çalışanlara tanıdığı hak ve yükümlülükler ile bu şekilde çalışanların sigortalılıklarına ilişkin özellik gösteren durumlar incelenmiştir.

Remote Work From Flexible Working Models and the Insurance of Remote Employees

T.he opinion that the strict practises of labor law should be flexible, which has been effective all over the world in recent years, has also found a response in our country and various flexible working practices have been included in our labor legislation with the Labor Law numbered 4857. The remote working model, which is one of those practices, couldn’t find enough implementation field in the beginning and therefore, the enactment of the regulation projected in the Labor Law took many years. However, the measures to be implemented to struggle with the Covid-19 epidemic, which appeared as from 2019 and spread all over the world, adversely affected the work done at the workplace and made the importance of working remotely understood. Public and private sector workplaces that want to reduce the effects of theepidemic on working life have largely switched to remote work. As a result, the need to examine the subject with detailed studies has arisen. In our study prepared for this need, the situation of remote employees in terms of labor and social security law was tried to be presented. Accordingly, first of all, the concept of remote work was emphasized; afterwards, the rights and responsibilities granted to remoteemployees by our labor legislation and the situations regarding the insurance of employees who work remotely were examined.

PDF

___

Abbas, B. (2016). Atipik Bir Çalışma Biçimi Olarak Evde Çalışma. Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi. 13(52). 2007-2038.
Akbaş Tuna, A. ve Türkmendağ, Z. (2020). Covid-19 Pandemi Döneminde Uzaktan Çalışma Uygulamaları ve Çalışma Motivasyonunu Etkileyen Faktörler. İşletme Araştırmaları Dergisi. 12(3). 3246-3260.
Akyiğit, E. (2021). Bireysel İş Hukuku Ders Kitabı. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Alp, M. (2011). Tele Çalışma (Uzaktan Çalışma). Prof. Dr. Sarper Süzek’e Armağan. İstanbul: Beta Yayınları.795-854.
Alper, Y. ve Kılkış, İ. (2020). İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku. Bursa: Dora Yayıncılık. Arntz, M., Ben Yahmed, S. ve Berlingieri, F. (2020). Working from Home and COVID-19: The Chances and Risks for Gender Gaps. Intereconomics. 55(6). 381-386.
Aydın, U. (2020). Covid-19 Pandemisi; İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Alanında Yarattığı Sorunlar ve Çözüm Önerileri. İstanbul Aydın Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 6(2). 181-214.
Aydınöz, G. (2014). İş Hukukunda Tele (Uzaktan) Çalışma. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi SBE.
Baycık, G., Doğan, S., Dulay Yangın, D. ve Yay, O. (2021). COVİD 19 Pandemisinde Uzaktan Çalışma: Tespit ve Öneriler. Çalışma ve Toplum Ekonomi ve Hukuk Dergisi. S. 3. 1683-1727.
Bozkurt Gümrükçüoğlu, Y. (2020). COVID-19 Pandemi Döneminde Ev-Ofis Eğitimine Yönelik Türk ve Alman Hukuku'nda Mukayeseli Bir Değerlendirme. Koronavirüs Döneminde Güncel Hukuki Meseleler Sempozyumu: Bildiri Tam Metin Kitabı (29-30 Mayıs 2020). (Editörler: Y. Çalışkan, Y.B. Gümrükçüoğlu, Ö.F. Erol, A. Dülger, G.A. Yakacak, Ö.F. Kafalı). İstanbul: İbn Haldun Üniversitesi Yayınları. 145-207.
Caniklioğlu, N. (2016). Atipik İstihdam Biçimi ile Çalışanların-Özellikle Kısmi Süreli Çalışanların- Sosyal Güvenliği. İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 15(1). 43-78.
Centel, T. (2021). Türk Sosyal Güvenlik Hukuku. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık. Civan, O. E. (2010). İş Hukukunda Uzaktan Çalışma (Evde Çalışma/Tele Çalışma). Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi. 7(26). 527-573.
Çelik, N., Caniklioğlu, N., Canbolat, T. ve Özkaraca, E. (2021). İş Hukuku Dersleri. İstanbul: Beta Yayıncılık.
Demircioğlu, A. M. ve Engin, M. (2002). Dünyada ve Türkiye’de Esnek Çalışma. İstanbul: İstanbul Ticaret Odası Yayınları.
Dulay Yangın, D. (2016a). Türk İş Hukukunda Evde Çalışma. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi SBE.
Dulay Yangın, D. (2016b). 6715 Sayılı Yasa’nın Uzaktan Çalışmaya İlişkin Hükümleri ve Değerlendirilmesi. Sicil İş Hukuku Dergisi. S. 36. 148-171.
Ergin, H. (2011). Özel Hizmet Sözleşmelerine İlişkin Yeni Borçlar Kanunu Hükümlerinin İş Hukuku Bakımından Önemi. İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku 2011 Yılı Toplantıları. İstanbul: İstanbul Barosu Yayınları.
Ergüneş Emrağ, S. (2016). 4857 Sayılı İş Kanununun Değişik 14. Maddesi Işığında Tele Çalışma. Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi. 13(51). 1413-1443.
Ertan, E. (2015). Fazla Çalışma Ücretinin Aylık Ücrete Dâhil Edilmesi. Sicil İş Hukuku Dergisi. S. 34. 103-124.
Görücü, İ. (2018). Tele Çalışma (Evde Çalışma). Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Alanında Yenilikçi Yaklaşımlar C.2. (Editörler: Kürşat Özdaşlı, Murat Cem Demir, Olcay Tire, İbrahim Sena Arvas, Uğur Köksal Odabaş). Ankara: Gece Akademi. 285-305.
Güzel, A., Okur, A. R. ve Caniklioğlu, N. (2020). Sosyal Güvenlik Hukuku. İstanbul: Beta Yayıncılık.
Hekimler, A. (2021). Home Office Uygulaması ve Uzaktan Çalışma Yönetmeliği Hakkında Genel Bir Değerlendirme. İktisat ve Toplum Dergisi. S. 127. 102-107.
ILO (2020a). COVID-19: Guidance for Labour Statistics Data Collection: Defining and Measuring Remote Work, Telework, Work at Home and Home-Based Work. [https://www.ilo.org/wcmsp5/ groups/public/---dgreports/---stat/documents/publicati on/wcms_747075.pdf]. (Erişim: 17 Ağustos 2021).
ILO (2020b). COVID-19 Ortamında ve Sonrasında Uzaktan Çalışma Uygulama Kılavuzu. [https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---europe/---ro-geneva/---ilo-ankara/documents/publi- cation/wcms_759299.pdf]. (Erişim: 18 Ağustos 2021).
İSMMMO (İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası) (2020). Uzaktan Çalışma Usul ve Yöntemleri. İstanbul.
Kandemir, M. (2011). İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Açısından Tele Çalışma. İstanbul: Legal Yayıncılık.
Kılıç, G. (2020). Uzaktan Çalışmanın Bir Türü Olarak Tele Çalışma ve Evden Çalışmadan Farkı. Terazi Hukuk Dergisi. 15(164). 805-819.
Kurt, R. (2020). 250 Soruda Koronavirüs (Covid-19) Sürecinde İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Özer, H. D. (2018). Uzaktan Çalışmada İş Sağlığı ve Güvenliği. Antalya Bilim Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 6(12). 193-229.
Sonkaya, Ç. (2021). İşverenin Uzaktan Çalışma Yapma Talebinin Bağlayıcılığı ve Hukuki Sonuçları. [https://uye.yaklasim.com/MagazineContent.aspx?ID=34735] (Erişim: 3 Eylül 2021).
Sümer, H. H. (2019). İş Hukuku Uygulamaları. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Sümer, H. H. (2020). Sosyal Güvenlik Hukuku. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Süzek, S. (2017). İş Hukuku. İstanbul: Beta Yayıncılık.
Şakar, M. (2020). İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku. İstanbul: Beta Yayıncılık.
TBMM (2016). İş Kanunu ile Türkiye İş Kurumu Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ile Gerekçesi. [https://www2.tbmm.gov.tr/d26/1/1-0597.pdf] (Erişim: 23 Ağustos 2021).
Tuaç Yılmaz, P. (2020). Uzaktan Çalışmanın Bir Türü Olarak Evde Çalışma. Sicil İş Hukuku Dergisi. S. 43. 254-273.
Tuncay, A. C. ve Ekmekçi, Ö. (2015). Sosyal Güvenlik Hukuku Dersleri. İstanbul: Beta Yayıncılık. Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (2019). Evde Çalışanlar İşgücünün Görünmeyen Yüzü. [http://www.turkis.org.tr/dosya/411jfg2bhr4c.pdf]. (Erişim: 14 Eylül 2021).
Ulucan, D. (2007). Yargıtay’ın Kayan İş Süreleri ve Fazla Çalışma ile İlgili Yaklaşımı. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. C. 9. Özel Sayı. 177-188.
Uşan, F. ve Erdoğan, C. (2020). İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku. Ankara: Seçkin Yayıncılık