KAMU ÇALIŞANLARINDA ALGILANAN ÖRGÜTSEL DESTEĞİN, ÖRGÜTSEL SİNİZMİN VE ÜRETKENLİK KARŞITI İŞ DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ: GRUPLARARASI FARK ANALİZİ

Türkiye’de kamu örgütleri dünyadaki gelişime paralel olarak geleneksel kamu yönetimi anlayışından vazgeçerek 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu ile vatandaş odaklılık, şeffaflık, hesap verebilirlik, verimlilik ve etkinlik çalışma ilkelerini benimsemişlerdir. Vatandaş memnuniyetini sağlamayı amaçlayan kamu kurum ve kuruluşlarında en önemli unsur ise beşeri sermayedir. Bu makalede; kamu çalışanlarının örgütsel sinizm, algılanan örgütsel destek düzeylerinin ve gösterdikleri üretkenlik karşıtı iş davranışların (ÜKİD) demografik değişkenlere (yaş, medeni durum, çalışma süresi, öğrenim durumu, hizmet sınıfı) göre nasıl farklılaştığı araştırılmıştır. Araştırma sonucunda, her bir değişken için bir veya daha çok ölçekte anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Bu araştırmanın sonuçları kamu örgütlerinin; ÜKİD’i azaltmak ve/veya ortadan kaldırmak için örgütsel desteği arttıracak ve örgütsel sinizmi azaltacak önlemler almaları gerektiğini göstermektedir. Bu bağlamda devlet memurlarının tabi olduğu 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu (DMK)’nun zaten bir unsuru olan liyakat sisteminin etkinliğinin arttırılarak reformize edilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda sadece yeterlilik ve uzmanlık değil ahlak ve etiğin de liyakatin bir unsuru olduğu unutulmamalıdır. Makro anlamda da düşünüldüğünde liyakat hem kamu hem özel sektör işleyişi bağlamında bir ülkenin kalkınması ve büyümesi için de temel yapı taşlarından birini oluşturmaktadır.

THE EXAMINATION OF PERCEIVED ORGANIZATIONAL SUPPORT (POS), ORGANIZATIONAL CYNICISM AND COUNTER PRODUCTIVE WORK BEHAVIOR (CWB) IN PUBLIC EMPLOYEES: INTERGROUP GAP ANALYSIS

Public organizations in Turkey adopted working principles such as citizen-orientation, transparency, accountability, efficiency and effectiveness with Law No. 5018 Public Financial Management and Control Law in parallel with the new development trends of giving up the traditional understanding of public administration. The most important factor is human capital in public organizations aiming at ensuring citizen satisfaction. In this article; levels of organizational cynicism, perceived organizational support, of public employees and their counter-productive work behaviors (CWB) were analyzed according to demographic variables (age, marital status, working time, education level, service period, service class). According to results of the analysis, significant differences were found for each variable in one or more scales. The results of this research indicates that should take measures to increase POS and reduce organizational cynicism in order to reduce and/or eliminate the CWB. So, Civil Servants Law No 657 (DMK), to which civil servants are subject, should be reformed by increasing effectiveness of merit system which is already an element of Law no 657. In this context, it should be remembered that not only competence and expertise, but also ethics and moral are an element of merit. When considering in the macro sense, merit constitutes one of the basic building blocks for the development and growth of a country in terms of both public and private sector functioning.

___

  • Abraham, R., (2000). Organizational Cynicism: Bases and Consequences. Genetic, Social, and General Psychology Monographs. 126(3). Ağustos. 269-292.
  • Ambrose, M. L., Seabright, M. A., & Schminke, M. (2002). Sabotage in the Workplace: The Role of Organizational Injustice. Organizational Behavior and Human Decision Processes. 89(1). 947-965.
  • Andersson, L. M., Bateman, T.S., (1997). Cynicism in the Workplace: Some Causes and Effects. Journal of Organizational Behavior. 18(5). 449-469.
  • Avşaroğlu, S., Deniz, M. E., & Kahraman, A. (2005). Teknik Öğretmenlerde Yaşam Doyumu İş Doyumu ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. (14). 115-129.
  • Bernerth, J. B., Armenakis, A. A., Feild, H. S., & Walker, H. J. (2007). Justice, Cynicism, and Commitment: a Study of Important Organizational Change Variables. The Journal of Applied Behavioral Science. 43(3). 303–326.
  • Bommer, W.H., Rich, G.A., Rubin, R.S. (2005). Changing Attitudes about Change: Longitudinal Effects of Transformational Leader Behavior on Employee Cynicism about Organizational Change. Journal of Organizational Behavior. 26. 733-753.
  • Brandes, P., & Das, D. (2006). Locating Behavioral Cynicism at Work: Construct Issues and Performance Implications. inside Employee Health, Coping and Methodologies. Emerald Group Publishing Limited. 233-266.
  • Brandes, P.M. (1997). Organizational Cynicism: Its Nature, Antecedents, and Consequences. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Cincinnati: The University of Cincinnati.
  • Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal Bilimler için Çok Değişkenli İstatistik: SPSS ve LISREL Uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Byrne, Z.S., Hochwarter, W.A., (2008). Perceived Organizational Support and Performance Relationships across Levels of Organizational Cynicism. Journal of Managerial Psychology. Sayı: 23(1). 54-72.
  • Chiaburu, D. S., Peng, A. C., Oh, I. S., Banks, G. C., & Lomeli, L. C. (2013). Antecedents and Consequences of Employee Organizational Cynicism: A Meta-Analysis. Journal of Vocational Behavior. 83(2). 181-197.
  • Çekmecelioğlu, H. G. (2005). Örgüt Ikliminin Iş Tatmini Ve Işten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisi: Bir Araştırma. CÜ İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 6(2). 23-39.
  • Dean Jr, J.W., Brandes, P., Dharwadkar, R., (1998). Organizational Cynicism. The Academy of Management Review. 23(2). 341-352.
  • Delken, M.. (2004). Organizational Cynicism: A Study among Call Centers. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. University of Maastricht. Efilti, S., Gönen, Y., & Öztürk, F. (2008). Örgütsel Sinizm: Akdeniz Üniversitesi’nde Görev Yapan Yönetici Sekreterler Üzerinde Bir Alan Araştirması. 7. Ulusal Büro Yönetimi ve Sekreterlik Kongresi. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi. 1-14.
  • Eisenberger, R., Armeli, S., Rexwinkel, B., Lynch, P. D., Rhoades, L. (2001). Reciprocation of Perceived Organizational Support. Journal of Applied Psychology. 86(1). 42-51.
  • Eisenberger, R., Huntington, R., Hutchison, S., Sowa, D. (1986). Perceived Organizational Support. Journal of Applied Psychology. 71(3). 500-507.
  • Erdost, H. E., Karacaoğlu, K., Reyhanoğlu, M., (2012). Örgütsel Sinizm Kavramı Ve Ilgili Ölçeklerin Türkiye’deki Bir Firmada Test Edilmesi. 15. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiri Kitabı. 514-524.
  • Ersoy-Kart, M. (2015). Örgütsel Sinizm, Bağlamsal Performans ve Etik İdeoloji. Nobel Yayıncılık. Ankara.
  • Fox, S., Spector, P. E., Miles, D. (2001). Counterproductive Work Behavior (Cpwb) In Response to Job Stressors and Organizational Justice: Some Mediator and Moderator Tests for Autonomy and Emotions. Journal of Vocational Behavior. 59. 291-309.
  • Göksu, T., (2007). Sosyal Psikoloji. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Güney, S., (2009). Sosyal Psikoloji. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Güzeller C. & Kalağan G., (2008). Örgütsel Sinizm Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanmasi Ve Çeşitli Değişkenler Açisindan Eğitim Örgütlerinde Incelenmesi. 16. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiri Kitabı. 87-94.
  • James, M. S. L., (2005). Antecedents And Consequences Of Cynicism In Organizations: An Examination Of The Potential Positive And Negative Effects On School System. Unpublished Doctoral Dissertation. The Florida State University.
  • Kağıtçıbaşı Ç., (2013). Günümüzde İnsan ve İnsanlar Sosyal Psikolojiye Giriş. İstanbul: Seçkin Yayıncılık.
  • Kalağan, G. & Güzeller C.O., (2010). Öğretmenlerin Örgütsel Sinizm Düzeylerinin Incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 27. 83-97.
  • Kalağan, G., (2009). Araştırma Görevlilerinin Örgütsel Destek Algıları Ile Örgütsel Sinizm Tutumları Arasındaki Ilişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Antalya: Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Kılıç, S., (2013). Algılanan Örgütsel Etik İklim Ile Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları Arasındaki Ilişkiler. Yayınlanmış Doktora Tezi. Niğde: Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Kraimer, M.L., and Wayne, S.J. (2004). An Examination Of Perceived Organizational Support As A Multidimensional Construct In The Context Of An Expatriate Assignment. Journal of Management. 30. 209–237.
  • Lobnika, B. (2004). The Prevalence And Nature Of Police Cynicism In Slovenia (From Policing In Central And Eastern Europe: Dilemmas Of Contemporary Criminal Justice). (Edt. Gorazd Mesko, Milan Pagon, and Bojan Dobovsek). the Faculty of Criminal Justice. Slovenia: University of Maribor. 103-111.
  • Mustaine, E. E., & Tewksbury, R. (2002). Workplace theft: An analysis of student-employee offenders and job attributes. American Journal of Criminal Justice. 27(1). 111-127.
  • Nayır, F., (2013). Algılanan Örgütsel Destek Ölçeğinin Kısa Form Geçerlik Güvenirlik Çalışması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 28. 89-106.
  • Neuman, J. H., & Baron, R. A. (1997). Aggression in the Workplace. Antisocial Behavior in Organizations. 37-67.
  • Neves, P., (2012). Organizational Cynicism: Spillover Effects on Supervisorsubordinate Relationships and Performance. The Leadership Quarterly. 23. 965–976.
  • OED. 2019. https://en.oxforddictionaries.com/definition/cynicism (Erişim: 24.08.2019)
  • Pearson, C. M., Andersson, L. M. ve Porath, C. L. (2005). Workplace Incivility içerisinde S. Fox ve P. E. Spector (Ed). Counterproductive Work Behavior: Investigations of Actors And Targets. 177-200.
  • Rhoades, L., & Eisenberger, R. (2002). Perceived Organizational Support: A Review Of The Literature. Journal of Applied Psychology. 87(4). 698-714.
  • Robinson, S. L., & Bennett, R. J. (1995). A Typology of Deviant Workplace Behaviors: A Multidimensional Scaling Study. Academy of Management Journal. 38(2). 555-572.
  • Skarlicki, D. P., Van Jaarsveld, D. D., & Walker, D. D. (2008). Getting Even For Customer Mistreatment: The Role of Moral Identity in the Relationship between Customer Interpersonal Injustice and Employee Sabotage. Journal of Applied Psychology. 93(6). 1335.
  • Spector, P. E. (2000). Industrial and Organizational Psychology: Research and Practice (2.b.). New York: John Wiley & Sons Inc.
  • Spector, P. E. (2011). The Relationship of Personality to Counterproductive Work Behavior (Cwb): An Integration of Perspectives. Human Resource Management Review. 21(4). 342-352.
  • Spector, P.E. & Fox, S., (2002). An Emotion-Centered Model of Voluntary Work Behavior: Some Parallels between Counterproductive Work Behavior and Organizational Citizenship Behavior. Human Resource Management Review. 12(2). 269-92.
  • Spector, P.E., Fox, S.; Penney, L.M.; Brursema, K; Goh, A., Kessler, S. (2006). The Dimensionality of Counterproductivity: Are All Counterproductive Behaviors Created Equal? Journal of Vocational Behavior. 68. 446–460.
  • TDK, (2019). Sinizm Tanımı. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.580cff050ed408.78977704 (Erişim: 23.08.2019).
  • Tokgöz, N. & Yılmaz, H., (2008). Örgütsel Sinizm: Eskişehir ve Alanya’daki Otel Işletmelerinde Bir Uygulama. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 8(2). 283–305.
  • Tokgöz, N. (2011). Örgütsel Sinizm, Örgütsel Destek Ve Örgütsel Adalet Ilişkisi: Elektrik Dağıtım Işletmesi Çalışanları Örneği. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 6(2). 363-387.
  • Yazıcıoglu, Y., ve Erdogan, S. (2004). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık.