ÇİFTE MAĞDURİYETİN ÖZNELERİ OLARAK ENGELLİ MÜLTECİLERE İLİŞKİN BİR İNCELEME

Engellilik ve göç iki farklı dezavantajlılık durumudur ancak özellikle savaş mağduru olarak göç eden engelli kişilerin kendilerine özel durumları bulunmaktadır. Bu bağlamda elinizdeki çalışma engellilik ve göçün bir arada tecrübe edilmesini konu edinmektedir. Literatürdeki genel bakış engelli sığınmacıların engelli kişiler olarak menşei toplumlarında ve ev sahibi toplumlarda ayrımcılıkla karşılaşmalarından dolayı görünmez kaldıklarını göstermektedir. Hem yerinden edilmiş olmak hem de bunun sonucunda engelli olmanın çifte dezavantajını yaşayan engelli mülteciler engelli bireylerin sahip olduğu tüm haklardan faydalanamamakta, sığınmacı ve geçici koruma statüsündeki bireyler için farklı prosedürler izlenmektedir. Çalışmanın amacı engellilik ve göçün bir araya gelmesiyle birlikte daha büyük ve karmaşık sorunların varlığına dikkat çekmektir. Bu amaçla öncelikle engellilik ve göçün bir arada ortaya çıkmasına sebep olan savaşlara, ardından konuyla ilgili yasal düzenlemelere ve son olarak da engelli göçmenlerin yaşadıkları sorunlara değinilmiştir. Çalışma, engelli mültecilerin sosyal uyumu için gerekli olduğu düşünülen sosyal hizmet ve sosyal politika önerileriyle tamamlanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

engelli mülteci, Savaş, Göç, sosyal politika

PDF

___

Abbas, R. (2017). “Savaş Mağduru Engelliler”. Savaş Mağduru Engelliler Uluslararası Zirvesi Bildiri Kitabı (içinde). Savaş Mağduru Engelliler Uluslararası İşbirliği Teşkilatı, 182-186.
Barros, M. A. & Nogueira, A. J. A. (2018). Public Policies, Sovereignty And The Right Of Asylum For People With Disabilities: An Analysis From The Constructivist Perspective. Sociol Int J, 2(6), 769-777.
Beduschi-Ortiz, A. (2010). Reception of Asylum Seekers with Disabilities in Europe. Forced Migration Review, (35), 29.
Calvot, T., Merat, C. (2014). Hidden Victims Of The Syrian Crisis: Disabled, Injured And Older Refugees. London: HelpAge International and Handicap International. https://data2.unhcr.org/en/documents/details/40819.
DSÖ (Dünya Sağlık Örgütü) (2011). Dünya Engellilik Raporu.
European Commission (2003) Communication from the Commission to the Council, the European Parliament, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions: Equal opportunities for people with disabilities: A European Action Plan, Com (2003) 650 final, 30.10.2003.
Gasseer, N., Dresden, E., Keeney, G. and Warrenn, N. (2004). Status of Women and Infant in Complex Humanitarian Emergencies. Journal of Midwifery , Women’s Health, 49; 7-13.
Gökmen, M. (2007). Zaferin Destanlaştığı Yer: Çanakkale. https://www.yeniasya.com.tr/2007/03/18/gorus/default.htm, erişim:19.07.2020.
Harris, J. (2003). "All Doors Are Closed To Us": A Social Model Analysis of the Experiences of Disabled Refugees and Asylum Seekers in Britain. Disability and Society 18(4): 393-408.
Hussain, B. (2017). “Filistin’de Engellilik”. Savaş Mağduru Engelliler Uluslararası Zirvesi Bildiri Kitabı (içinde). Savaş Mağduru Engelliler Uluslararası İşbirliği Teşkilatı, 187-192. İncetahtacı, N. (2017). “Gaziantep’te Yaşayan Suriyeli Engelli Mültecilere Yönelik Durum Analizi ve Sayısal Veriler; Çocuklar Odağında Bir Değerlendirme” Savaş Mağduru Engelliler Uluslararası Zirvesi Bildiri Kitabı(içinde). Savaş Mağduru Engelliler Uluslararası İşbirliği Teşkilatı, 150-157.
Karataş, K. (2017). “Savaş, Terör ve Şiddet Mağduru Engelliler ve Sosyal Yaşama Katılım”. Savaş Mağduru Engelliler Uluslararası Zirvesi Bildiri Kitabı (içinde). Savaş Mağduru Engelliler Uluslararası İşbirliği Teşkilatı, 103-119.
Kassap, H. (2015). Savaşlar Dünyada Engelli Sayısını 1 Milyar 80 Milyon Kişiye Çıkardı. http://www.milliyet.com.tr/savaslar-dunyada-engelli-sayisini-1-adana-yerelhaber-1092193/, erişim:17.07.2020.
Kaya, M. (2017). Türkiye'deki Savaş Mağduru Engelli Suriyeli Mültecilerin Toplumsal Hayata Adaptasyon Süreçleri: Özel ve Kamusal Alan Engelleri. Diyalektolog, 16, 127-144.
Kurtoğlu Karayel, A. H. (2018). Savaşın Engellileri: Engelli Yaşama Mahkûm Edilen Suriyeliler. İNSAMER Gözlem-Saha 12.
NASW (National Association of Social Workers), (2006). Social Work Speaks: 2006-2009. Washington, DC.
Palestinian Centre For Human Rights (PCHR) (2007). The Reality of The Rights of Disabled Persons in the Gaza Strip. Gazze Palestian. Palestinian Centre for Human Rights Publications.
Schneider, A. & Ingram, H. (1993). Social Construction of Target Populations: Implications For Politics and Policy. The American Political Science Review, 4(1), 334–347.
Snoubar, Y. ve Karataş, K. (2015). Bir Sakatlık Nedeni Olarak Savaş, Çatışmalar ve Engelli Çocukların Hakları: Filistin Örneği. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 14(1), 1-14.
Straimer, C. (2010). Vulnerable Or Invisible?: Asylum Seekers with Disabilities in Europe. UNHCR, Policy Development and Evaluation Service.
T. C. Başbakanlık Engelliler İdaresi Başkanlığı (2009). Toplum Engelliliği Nasıl Anlıyor Temel Araştırması, Ankara.
Taşkın, D. (2018). Sığınmacılar ve Geçici Koruma Altındaki Engelli Suriyeliler ile Engelli Iraklılar: Türkiye’de Sağlık ve Rehabilitasyon Hizmetlerine Erişimlerindeki Sorunları ve Çözüm Önerileri. Yüksek Lisans Tezi, Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Sağlık Yönetimi, Ankara.