Behice VARIŞOĞLU, Goncagül KAŞAVEKLİOĞLU

ATANAMAYAN ÖĞRETMEN KAVRAMINA YÖNELİK METAFORLAR

Bu araştırmanın amacı, atanamayan öğretmen kavramına yönelik üretilen metaforları incelemektir. Dilsel bir araç olarak iki kavramı ilişkilendiren metafor, sembolik ve imalı anlatım, herhangi bir kavramı daha anlaşılır hâle getirmek için kullanılan mecaz olarak tarif edilebilir. Metaforlardan faydalanmak, günlük yaşamda gizli kalmış anlamları incelemek ve anlamlandırmaya çalışmak bakımından önemlidir. Bu çalışmada toplumun farklı kesimlerindeki bireylerin atanamayan öğretmenlere yönelik algılarını belirlemek ve incelemek için nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Araştırma grubunu Tokat‟ta ikamet eden bireyler oluşturmaktadır. Bu katılımcı grup, kolay ulaşılabilir örnekleme tekniği ile belirlenmiştir. 100 kişiden oluşan araştırma grubundaki bireyler 20-55 yaş aralığında olup 56‟sı kadın, 44‟ü erkektir. Araştırmanın verileri “Atanamayan öğretmenleri bir şeye benzetecek olsanız neye benzetirdiniz?” ve “Neden?” sorularını içeren görüşme formuyla toplanmış, bunlar betimsel analiz tekniğiyle incelenmiştir. Araştırmanın sonucunda, atanamayan öğretmen kavramına yönelik toplumsal algıyı somutlaştıran metaforların çeşitlilik bakımından sayıca fazla olduğu tespit edilmiştir. Öte yandan, kadın ve erkek katılımcıların konuya benzer temalar etrafında açıklık getirmeye çalıştığı, kadın katılımcıların atanamayan öğretmene bakış açılarının işe yaramamak bağlamı etrafında şekillendiği, erkek katılımcıların ise kıymeti bilinmemek bağlamı etrafında birleştiği sonucuna ulaşılmıştır. Söz konusu metaforların olumsuz duygu ve düşüncelerden hareketle üretildiği, bu metaforların kendisi kadar nedenleri ile arasındaki bağlamın konunun anlaşılmasında önem taşıdığı, araştırmaya katılanların atanamayan öğretmenlerin atama beklentilerine karşı umutsuzluk ve karamsarlık içerisinde oldukları tespit edilen diğer sonuçlardır.

THE METAPHORS RELATED to NON-APPOINTED TEACHER CONCEPT

The aim of this study is to examine the metaphors produced for the concept of nonappointed teachers. Metaphor is a linguistic tool and associates two concepts. Metaphor can be expressed as symbolic and suggestive expression and is used to make any concept more understandable. Taking advantage of metaphors is important in terms of examining and trying to make sense of hidden meanings in daily life. In this study, it was aimed to determine and examine the perceptions of individuals from different sections of society towards non-appointed teachers. For this purpose, one of the qualitative research methods, phenomenology design was used. The research group consists of individuals residing in Tokat. This group of participants was determined by convenience sampling technique. The research group consisted of 100 people (56 female and 44 male) in the 20-55 age range. The data of the study were collected by an interview form which included questions “What would you liken if you were to liken non-appointed teachers to something?” and “Why?”. The obtained data were analyzed with descriptive analysis technique. The following conclusions were reached in the study: Metaphors that concretize the social perception of the concept of non-appointed teachers are numerous in terms of diversity. Male and female participants tried to clarify this issue within the framework of similar themes. While the perspectives of women to the nonappointed teacher are around the context of “idle”, the point of view of men is united around the context of “not to be appreciated”. As well as the metaphors themselves, the context with their causes is as important for understanding the issue. These metaphors are produced from negative emotions and thoughts. It was found that the participants in the research were in despair and pessimism against the expectations of teachers who could not be appointed.

PDF