ÖDEMELER BİLANÇOSUNDA EKONOMİK KRİZLERİN YOL AÇTIĞI YAPISAL KIRILMALAR: TÜRKİYE ÖRNEĞİ (1998-2010)

Ödemeler bilançosu, bir ülkenin başka ülkelerle olan ekonomik ilişkilerinin özetlendiği temel bir tablo olarak nitelendirilmektedir. Cari hesap, sermaye hesabı, net hata ve noksan ve resmi rezerv hareketleri olmak üzere dört ana başlıktan meydana gelen tablonun ilk kalemi olan cari hesap, temelde ithalat ve ihracat verilerinden olması dolayısıyla ülkenin dış ticaret göstergesi olarak kabul edilebilmektedir. Çalışmada, 1998-2010 yılları arasındaki Türkiye`nin aylık enflasyon, döviz kuru ve milli gelir verilerinin aynı dönemdeki aylık ödemeler bilançosu cari işlemler kalemi verileri üzerine modellenmiştir. İlgili dönemde meydana gelen krizler incelendiğinde, yapılan chow testi ve kukla değişken yaklaşımı ile ödemeler bilançosu cari işlemler kaleminde yapısal değişikliğe neden olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Krizlerin dikkate alınarak modelin tahmin edilmesi durumda teorik beklentiye uygun sonuçlar elde edilmiştir.

STRUCTURAL BREAKS ON BALANCE OF PAYMENTS CAUSED BY ECONOMIC CRISIS: A CASE FOR TURKEY (1998-2010)

The balance of payments is summary table of a country`s international trade with other countries. It has four main parts that are current account, capital account, net errors and omissions and reserve assets. Basically the current account is consider as a country`s international trade because it contains import and export data. In this paper, current account data of Turkish balance of payments is regressed with inflation, exchange rate and gross domestic product (GDP) for 1998M01-2010M12 period. When crises are analyzed during this period, findings of chow test and dummy variable approach show that the crises cause structural breaks on the model. When the effects of crises are taken into account, robust estimation results have been obtained.