MUHAMMED’İN YAHUDİ EŞLERİ KLASİK İSLAM GELENEĞİNDE REYHÂNE BİNT ZEYD VE SAFİYYE BİNT HUYEY

Hayatı boyunca on iki farklı hanımla evlilik yapan Muhammed’in eşleri arasında iki Yahudi kadın vardı: Reyhâne bint Zeyd ve Safiyye bint Huyey. Bu iki kadın, eşlerinin Arabistan’da Müslümanlar ile yapılan savaşta öldürülmeleri sebebiyle dul kalmışlardı. Reyhâne ilk başta İslam’a girmeyi reddedip daha sonra toplumsal baskı sonucu İslam’a girerken, Safiyye kendisine sorulunca hemen İslam’a girdi. Reyhâne Muhammed’den birkaç yıl önce vefat etti, ancak Safiyye onun vefatından sonra da yaşadı. Klasik İslam kaynakları, Müslümanların Reyhâne’yi güzelliği sebebiyle sevmediklerini ve bu yüzden Yahudi kökenini mesele haline getirdiklerini, sadece Muhammed’in ona iyi davrandığını iddia etmektedirler. Muhammed’in vefatından sonra Safiyye, Mekke’de onun hanımları arasında yaşadı. Fakat Muhammed’in diğer hanımlarına -özellikle en nüfuzlu ve en gözde eşi olan Âişe’ye- kıyasla, İslam’ın başlangıcındaki siyasi karışıklıklarda yer almadı.
Anahtar Kelimeler:

Reyhâne, Safiyye

___

  • Abbott, Nabia, Aisha - The Beloved of Mohammed, Londra: al-Saqi Books, 1985.
  • Jinn, Mustafa, al-Waqf wa-l-Wasiyya, Beyrut: Kuliyya al-Shari’a wa-l-Dirasat al-Islamiyya, 1987.
  • Anwar, Hekmat, Women and the Qur’an, New York: Prometheus Books, 1997.
  • Armstrong, Karen, Muhammad: A Western Attempt to Understand Islam, Londra: Victor Golloncz Ltd, 1992.
  • Ascha, Ghassan, “The ‘Mother of the Believers’: Stereotypes of the Prophet Muhammad’s Wives,” ss. 89-107, Female Stereotype in Religious Traditions, Ed. Ria Kloppenborg ve Wouter J. Hanegraaff, Leiden: Brill, 1995.
  • Askalânî, Ebü’l-Fazl Şihâbüddîn Ahmed b. Alî b. Muhammed, el-İsâbe fî temyîzi’s-sahâbe, Beyrut: Daru’s-Sadr, t.y.
  • Barakat, Ahmad, Muhammad and the Jews, New Delhi: Vikas, 1979.
  • Belâzürî, Ahmed b. Yahyâ b. Câbir b. Dâvûd el-Belâzürî, Fütûhu’l-Büldân, Beyrut: Darül Kutubil İlmiyye, 1978.
  • Bennett, Clinton, In Search of Muhammad, Londra ve New York: Cassell, 1998.
  • Beydâvî, Abdullah b. Ömer b. Muhammed, Envârü’t-tenzîl ve Esrârü’t-Te’vîl, Osnabruck: Biblio Verlag, 1968.
  • Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâîl b. İbrâhîm el-Cu‘fî, Sahîh-i Buhârî, Kahire: Dar Matab’i al-Sha’b, 1950.
  • Faizer, S. Rizwi, “Muhammad and the Medinan Jews: A Comparison of the Texts of Ibn Ishaq’s Kitab Sirat Rasul Allah with al-Waqaidi’s Kitab al-Maghazi,” International Journal of Middle East Studies 28: 463- 85, 1996.
  • Hisham, Muhammad Kabbani ve Bakhtiar Laleh, ed., Encyclopedia of Muhammad’s Women Companions and the Traditions They Related, Chicago: ABC International Group, 1998.
  • Hufni, ‘Abd al-Mun’im, Mawsu’a umm al-Mu’aminin: Aisha bint Abi Bakr, Kahire: Mataba Madbouly, 2003.
  • İbn Hişam, Ebû Muhammed Cemâlüddîn Abdülmelik b. Hişâm b. Eyyûb el-Himyerî el-Meâfirî el-Basrî el-Mısrî, es-Sîretü’n-Nebeviyye, Kahire:Mataba al-Khiriyya, 1911.
  • İbn Sâ‘d, Ebû Abdillâh Muhammed b. Sa‘d b. Menî‘ el-Kâtib el-Hâşimî el-Basrî el-Bağdâdî, Tabakâtü’l-Kübrâ, Leiden: Brill, 1905-40.
  • İbnü’l-Esîr, Ebü’l-Hasen İzzüddîn Alî b. Muhammed b. Muhammed eş-Şeybânî el-Cezerî, el-Kâmil fi’t-Târîh, Beyrut: Darül Kitabil Arabi, 1967.
  • İbnü’l-Kesîr, Ebü’l-Fidâ’ İmâdüddîn İsmâîl b. Şihâbiddîn Ömer b. Kesîr b. Dav’ b. Kesîr el-Kaysî el-Kureşî el-Busrâvî ed-Dımaşk eş-Şâfiî, el-Bidâye ve’n-Nihâye, Beyrut: Darul Marife, 1966.
  • Kurtûbî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Ahmed b. Ebî Bekr b. Ferh el-Kurtubî, el-Câmi‘ li-Ahkâmi’l-Kur’ân, Beyrut: Darul İhya Turas el-Arab, t.y.
  • Kuşeyrî, Ebü’l-Hüseyn Müslim b. el-Haccâc b. Müslim el-Kuşeyrî, Sahih Müslim bi Şerh el-Nevevi, Beyrut: Darul Kütübil İlmiyye, 1990.
  • Levy, Reuben, The Social Structure of Islam, Cambridge: Cambridge University Press, 1969.
  • Lings, Martin, Muhammad: His Life Based on the Earliest Sources, London: Islamic Texts Society, 1983.
  • Mahallî, Ebû Abdillâh Celâlüddîn Muhammed b. Ahmed b. Muhammed el-Ensârî ve Ebü’l-Fazl Celâlüddîn Abdurrahmân b. Ebî Bekr b. Muhammed el-Hudayrî es-Süyûtî, Tefsîrü’l-Celâleyn, Beyrut: Dar al-Ma’arafa, t.y.
  • Mernissi, Fatima, The Veil and the Male Elite, Çev. Mary Jo Lakeland. Reading: Addison-Wesley Publishing, 1992.
  • Muir, William, The Life of Mohammad from Original Sources, Edinburgh: J. Grant, 1912.
  • Salihi, Muhammad b. Yusuf, Kitab Azwaj al-Nabi, Dımaşk: Dar Ibn Kathir, 1992.
  • Stern, Gertrude H, “Muhammad’s Bond with the Women,” Bulletin of the School of Oriental and African Studies 10: 185-97, 1939.
  • Stowasser, Barbara Freyer, Women in the Qur’an, Traditions, and Interpretation, New York: Oxford University Press, 1994.
  • Taberî, Ebû Ca‘fer Muhammed b. Cerîr b. Yezîd el-Âmülî et-Taberî el-Bağdâdî, Târîhu’l-Ümem ve’l-Mülûk, Leiden: Brill, 1964.
  • Tabersî, Ebû Alî Emînüddîn el-Fazl b. el-Hasen b. el-Fazl et-Tabersî, Mecma‘ u’l-beyân fî tefsîri’l-Kur’ân, Beyrut: Daru Mektebetu Hayat, 1961.
  • Vâkıdî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Ömer b. Vâkıd el-Vâkıdî el-Eslemî el-Medenî, Kitâbu’l-Megâzî, Londra: Oxford University Press, 1966.
  • Worrbll, William H, “The Case of Muhammad,” Journal of the American Oriental Society 48: 136-46, 1928.