HZ. PEYGAMBER’İN (SAS) DAVETİNDEKİ BAŞARISININ NEDENLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Hz. Peygamber’in (sas) ve Müslümanların gece gündüz çalışmalarına rağmen İslâm daveti Mekke’de kitlesel olarak kabul görmeyip tıkanmıştı. Hz. Peygamber, daveti Mekke dışındaki insanlarla buluşturacak yollar aramaya başladı. Mekke’nin çevresine haber göndermesine rağmen kimse ne Peygamber’i (sas) ne de davetini kabul etmedi. Çünkü onu kabul etmek; “kızıla ve karaya savaş açmak”; ilahlık iddiasındaki kişi ve kurumlarla hesaplaşmak demekti. İslâm davasının tek bir mekânla kayıtlı olmadığını bilen Hz. Muhammed (sas), Habeşistan’a Müslümanların hicret etmelerine iki defa izin verdi ve Habeşistan’a hicret gerçekleşti. Habeşistan’ın, stratejik olarak uygun bir yer olmaması nedeniyle Resûlullah (sas), yeni hicret yerleri aramayı ihmal etmedi. Bir hac mevsiminde Yesribliler ile karşılaştı. Onların Müslüman olmasından sonraki iki hac mevsiminde birinci ve ikinci Akabe Biatleri gerçekleşti ve yeni hicret yurdunun kapıları açıldı. Allah’ın izni ile Peygamber Efendimiz hicretini gerçekleştirince Yesrib, Medine oldu. Yesrib’i “Medine” yapan, dinin burada hâkim olmasıydı. Unutulmamalı ki Allah’ın dini olmadan “Medine” inşa etmek mümkün değildir. Medine’nin hicret yurdu olmasıyla beraber siyasal velâyet el değiştirdi ve Müslümanlar mahkûmiyetten kurtuldular. Hz. Muhammed (sas) Medine’de bir devlet kurdu. Yeni kurumlar oluşturdu. İlmî, iktisadî, siyasî ve hukukî çalışmalarla beraber askerî çalışmalar da başlattı. Bu kurumlar sonraki dönem Müslümanları için örnek oldu. 610 yılında Mekke’de doğan İslam güneşi Medine’de karar kıldı. Evrenselliği gereği sonraki dönemlerde tüm dünyaya yayılmaya başladı. Doğuşundan 100 sene geçtiğinde sınırları Avrupa’ya kadar dayandı. İslâm davasının bu kadar kısa sürede yayılmasının ve kabul görmesinin en önemli nedenlerinden belki de birincisi, Resûlullah’ın takip ettiği yöntem ve plânlı çalışmasıdır. Maddeler hâlinde verdiğimiz bu prensipler günümüz davetçilerinin de yollarını açacak anahtar sayılır.

___

  • Buhârî, Ebû Abdullah Muhammed b. İsmail, el-Câmiu’s-sahîh, I-VIII, Çağrı Yayınları, İstanbul 1981.
  • İbn Hanbel, Ahmed, el-Musned, I-VI, Çağrı Yayınları, İstanbul 1981.
  • İbn Kesîr, İmaduddin Ebu’l-Fidâ İsmail, Tefsîru’l-Kur’âni’l-azîm, I-IV, Dâru’l- Velid, Kahire 1993.
  • İbn Mace, Muhammed b. Yezid, es-Sunen, I-II, Çağrı Yayınları, İstanbul 1981.
  • İbn Hamza, İbrahim b. Muhammed b. Kemaleddin, el-Beyan ve’t-tarif fî esbab-i vurûdi’l-Hadis, Beyrut 1982.
  • Nesâî, Ebû Abdurrahman Ahmed b. Şuayb, es-Sünen, I-VIII, Çağrı Yayınları, İstanbul 1981.
  • Tirmizî, Ebû İsa Muhammed b. İsa, es-Sunen, I-V, Çağrı Yayınları, İstanbul 1981.