KIRGIZ TÜRKÇESİNDEKİ FARSÇA YAPIM EKLERİNİN TÜRKÇENİN FONETİĞİ İLE OLAN İLİŞKİSİ

Kırgızlar, Türkistan coğrafyasını mesken edinmiş Türk halklarından biridir. Kırgız halkı, 19. yüzyılda göçebelikten yerleşik hayata geçmiş bir millettir. Bundan dolayı kendi öz değerlerini koruyabilmiştir. Kırgız Türkçesinin söz varlığını oluşturan kelimeler genellikle Kırgızların kendine ait sözleridir. Bunun yanında diğer milletlerden alınan kelimeler de yer almaktadır. Bunlar çoğunlukla Arap, Fars ve Rus dillerinden alınan kelimelerdir. Kırgız Türkçesi, siyasi-sosyolojik ve coğrafi konumu itibariyle Arapça ve Farsçadan en az etkilenen dillerden sayılır. Kırgızcanın Arapça ve Farsçayla direkt teması olmamıştır. Kırgızcadaki Arapça ve Farsça kelimelerin alınması daha çok Özbek Türkçesi vasıtasıyla gerçekleşmiştir. Bu çalışmada Kırgızcadaki Farsça kökenli eklerin fonetik değişimi incelenecektir. Literatür tarama yöntemi kullanılan araştırmada incelediğimiz 14 Farsça ekin 4 tanesinin hiç değişmeden kullanıldığı, kalan 10 ekin ise çeşitli fonetik hadiseler sonucunda değişime uğradığı gözlenmiştir.

___

  • Aksan, D., (2000). Her yönüyle dil (ana çizgileriyle dilbilim). Ankara: TDK Yayınları.
  • Doğan, L., (2010). Çağdaş Türk lehçeleri el kitabı. İstanbul: Kriter Yayınları.
  • Emre, A., (1949). Türk lehçelerinin mukayeseli grameri- fonetik. İstanbul: TDK Yayınları. Ercilasun, A., (2007). Türk lehçeleri grameri. Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Ercilasun, A., (1991). Karşılaştırmalı Türk lehçeleri sözlüğü. Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.
  • Gülensoy, T. (2007). Türkiye Türkçesindeki Türkçe sözcüklerin köken bilgisi sözlüğü. Ankara: TDK Yayınları.
  • Kanar, M., (2000). Farsça-Türkçe sözlük, İstanbul: Deniz Kitabevi.
  • Karaağaç, G., (1997). Alıntı kelimeler üzerine düşünceler. Türk Dili Dergisi, Aralık, s.552, s. 552. Kasapoğlu, Ç. (2007). Çağdaş Türk lehçeleri grameri. Ankara: Akçağ Yayınevi.
  • Öner, M., (1998). Bugünkü Kıpçak Türkçesi (Tatar, Kazak ve Kırgız lehçeleri karşılaştır-malı grameri). Ankara: TDK Yayınları.