Türkçede Sık Kullanılan Harfler ve Öğretilmesi
Günümüzde harf öğretimi ilk okuma yazma sürecinin öncelikli ve zorunlu çalışmalarından biri olmaktadır. Harfleri tanıma becerisi üç alt bileşenden oluşmaktadır. Bunlar harfin adını bilme, sesini ayırt etme ve yazılışını öğrenmedir. Okula yeni başlayan öğrencilere harfleri öğretmek için önce harfin adı, sesi ve yazılışı ardından da aralarındaki ilişkiler öğretilmektedir. Bunlar birbirini etkilemekte ve öğrencilerin harfleri tanıma becerilerini geliştirmektedir. Dünyamızdaki harf öğretimi çalışmaları incelendiğinde çeşitli yöntemlerden yararlanıldığı görülmektedir. Son yıllarda ise ilk okuma yazma sürecinde harf öğretimi çalışmalarında harfin adı, sesi, yazım kolaylığı ve dilde kullanım sıklığı ön plana çıkmaktadır. Bu ölçütlerden hareketle öğretilecek harflerin sıralaması yapılmaktadır. Ülkemizde de 2005 yılından bu yana Türkçe öğretim programlarında öğretilecek harflerin sıralaması verilmektedir. Ancak bu sıralamanın 2015 ve 2017 programlarında değiştiği görülmektedir. Bu araştırmada ilk okuma yazma sürecinde etkili bir harf öğretimi için Türkçede sık kullanılan harflerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla Türk Dil Kurumu Türkçe Sözlü ile Kişi Adları Sözlüğünden alınan toplam 120.151 kelime ile 788.318 harf incelenmiştir. Türkçede en sık kullanılan sesli harf “a” ve “e”, sessiz harf ise “k” olmaktadır. İlk on sırada “a,e,k,i,l,m,r,n,t,ı” harfleri yer almakta bu harflerle metinlerin yarıdan fazlası yazılmaktadır. Bu durum Türkçenin öğretim üstünlüğünü ortaya koymakta, İngilizceden üstün, Fransızcaya yakın olduğunu göstermektedir. Diğer taraftan Türkçede sesli harfler %41,22 sessiz harfler ise %58,78 oranında kullanılmaktadır. Türkçe sesli ve sessiz harf kullanımı yönüyle İngilizce ve Almancadan üstün Fransızcaya yakındır. Türkçede sık kullanılan harflerin sıralaması “aekilmrntısuydobüşzgçphcvğöfj” şeklindedir. Bu sıralama 2005 Türkçe Öğretim Programında verilen harf öğretimi sıralamasıyla büyük oranda örtüşmektedir. Ancak 2015 ve 2017 Türkçe Öğretim Programlarında verilen harf sıralamasıyla örtüşmemektedir. Etkili bir harf öğretimi için2017 Türkçe Öğretim Programındaki harf sıralamasının dilimizin yapısına uygun düzenlenmesi, öğretilecek harflerin bilimsel araştırmalara dayalı seçilmesi, ders kitap ve materyallerin yenilenmesi, Türkçemizin öğretim üstünlükleri konusunda yeni araştırmaların yapılması önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler:
Harf öğretimi, Kullanım sıklığı, İlk okuma yazma öğretimi
Usage Frequency and Training of Letters in Turkish
Today, letter training is one of the major and compulsory studies of the first literacy training process. The ability to recognize letters consists of three subcomponents. These are knowing the name, distinguishing the sound, and learning to write of the letter. First the name, the voice and the spelling of the letter, then the relations between them are taught to teach letters to students who are new to the school. They influence each other and improve the ability of students to recognize letters. When studies of letter training in the world are examined, it is seen that various methods are utilized. In some periods it is revealed that the name and order of the alphabet are taught and in some periods it is revealed that the vocal is taught. The order of the letters to be taught is based on these criteria. In our country, since 2005, the order of the letters to be taught in Turkish teaching programs is given. However, this ranking has changed in 2015 and 2017 programs. In this study, it was aimed to determine commonly used letters in the Turkish language for effective letter training in the first literacy training process. For this purpose, a total of 120,151 words and 788,318 letters taken from Turkish Language Institution Turkish Dictionary and Person Names Dictionary were examined. The most frequently used vowels are "a" and "e", while the constant is "k" in Turkish. In the first ten ranks, there are the letters "a,e,k,i,l,m,r,n,t,ı" and more than half of the words are written with these letters. This situation reveals the superior to Turkish training, shows that the Turkish is superior to the English, close to the French. On the other hand, vowels are used at 41.22% and constants are used at 58.78% in Turkish. Turkish is superior to English and Germany, close to France aspects of the use of vowels and constants. The order of the commonly used letters in Turkish is the “aekilmrntısuydobüşzgçphcvğöfj". This ranking is in great agreement with the order of letter training in the 2005 Turkish Curriculum. However, it does not coincide with the letter order given in 2015 and 2017 Turkish Curriculum. For effective letter teaching, it is suggested that the order of letters in the 2017 Turkish Language Teaching Program should be arranged according to the structure of our language, to selection of the letters to be taught are based on scientific researches, to renewal of textbooks and materials, and to do new research about Turkish teaching abilities.
Keywords:
Letter training, Usage frequency, First literacy training,
___
- Briquet-Duhazé, S. (2015). La connaissance du nomdes lettres chez les élèves âgés de 8 à 10 ans. In S. Briquet-Duhazé, C. Ouellet& N. Lavoie. Progrès en lecture-écriture chez des élèves de la maternelleau post-secondaire. Paris: L’Harmattan, Enfance, Éducation et Société, p. 51-64.
- Dehaene, S. (2011). Apprendre à lire. Des sciences cognitives à la salle de classe, Paris: Odile Jacob
- Ecalle, J. (2004). Les connaissances des lettres et l'écriture du prénom chez l'enfant français avant l'enseignement formel de la lecture-écriture. PsychologieCanadienne, 45, 111- 119.
- Foulin, J. N. Ve Pacton, S. (2006). La connaissance du nom des lettres: précurseur de l’apprentissage du son des lettres. Education et Francophonie, 34, 28-55.
- Giezendanner, F. D. (2008). Identification meilleure et Lecture plus rapide en minuscule, Les minuscules augmentent l’identité visuelle des motshttp://icp.ge.ch/sem/cms-spip/spip. php? article 546.
- Güneş, F. (2007). Ses temelli cümle yöntemi ve zihinsel yapılandırma, Ankara: Nobel Yayınları.
- Güneş, F. (2012). Okumada küçük harflerin büyük gücü, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(10),93-108.
- Hillairet de Boisferon, A., Colé, P. ve Gentaz, E. (2010). Connaissance du nom et du son des lettres, habiletés métaphonémiques et capacités de décodage en grande section de maternelle. Psychologie Française, 55, 91-111.
- Helal, S. ve Weil-Barais, A. (2010). Les enseignants sont-ils convaincus de l’importance de l’apprentissage des lettres à l’école maternelle: quels exercices d’apprentissage proposent-ils aux élèves? Communication affichée présentée au colloque «Le développement du jeune enfant: les apports de la recherche à la prise en charge des enfants auj ourd'hui et demain par les professionnels», Nantes, 7 juin 2010.
- Jaffré, J-P. ve Fayol, M. (1997). Orthographes,des systèmes aux usages,Paris : Flammarion, Collection Domino.
- Le Petit Robert (2016). Dictionaire Le Petit Robert de la langue française www.lerobert.com/
- MEB. (2005). İlköğretim Türkçe dersi öğretim programı ve kılavuzu. Ankara: MEB.
- MEB. (2017). Türkçe dersi öğretim programı. Ankara: MEB.
- Rosenthal, V. (2001). Approche microgénétique du langage et de la perception. Texto !12 Aralık 2011 tarihinde http://www.revue texto. net/ Inedits/ Rosenthal/ Rosenthal_Micro1.html adresinden erişilmiştir.
- Suha, H. (2012). La connaissance des lettres a l'ecole maternelle et ses determinants. These de Doctorat, Psychologie. Universite d'Angers, Francais.
- TDK (2011).Türkçe Sözlük, 11.Baskı, Ankara: Türk Dil Kurumu.
- Ziegler, J. C. ve Goswami, U. (2005).Reading acquisition, developmental dyslexia, and skille dreadingacross languages: a psycholinguistic grain size theory. Psychological Bulletin, 131(1), 3-29.
- Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
- Başlangıç: 2016
- Yayıncı: Sınırsız Eğitim ve Araştırma Derneği