Hegel’in Efendi-Köle Diyalektiği Çerçevesinde Spartacus Filmi Üzerine Düşünceler

Evreni bütün olarak kavramaya çalışan felsefe, insanın karşılaşabileceği her türlü düşünceyi kendi konusu yapabilir. Bu durum, felsefenin konu olarak sınırsız bir içeriğe sahip olabileceğini göstermektedir. Dolayısıyla insanın bulunduğu her alanda felsefe varlığını ortaya çıkarabilir. Bu alanlardan biri de sinemadır. Sinema, bilinen dünya ve bu dünyadaki canlılar dışında yepyeni bir dünya kurup gösterme gücüne sahip olsa da asla insan olan karakterden vazgeçmemiştir. Bu açıdan sinemada insanı düşünmek, çeşitli felsefeciler aracılığıyla gerçekleştirilebilmekte ve felsefe tarihinde önemli bir yeri olan Hegel, tamamen insana yönelmiş bir felsefeci olarak sinemada düşünülmeye uygun olabilmektedir. Dolayısıyla onun ‘diyalektik yöntem’ini ve bu yönteminin temelini oturttuğu ‘köle-efendi diyalektiği’ni sinemada değerlendirmek, bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Bu bağlamda, çalışmada köle-efendi diyalektiğine uygunluğu açısından Spartacus (Spartaküs, Stanley Kubrick, 1960), Hegel’in ‘diyalektik yöntem’i (görüngübilimsel yöntem) çerçevesinde çözümlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Sinema, Hegel, köle-efendi diyalektiği, Spartacus

Opinions On Film Spartacus Within the Framework of Hegel’s Master-Slave Dialectics

Philosophy trying to grasp the Universe as a whole may make all kinds of opinions that a human may encounter its own subject. This shows that philosophy may have unlimited content in terms of the subject. Therefore, philosophy can reveal its presence wherever a human is found. Cinema is one of these areas. Although cinema has the power to establish and show a totally new world, apart from the known world and creatures in this world, it has never given up human characters. In this respect, thinking in a humanistic way in cinema may be realized through various philosophers, and Hegel, which has an important place in the history of philosophy, can be appropriate for being under consideration in cinema as totally a people-oriented philosopher. Therefore, to assess his ‘dialectical method’ and ‘the master-slave dialectic’ that forms a basis of this method in cinema constitutes the purpose of this study. In this context, Spartacus (Stanley Kubrick, 1960) was analyzed in this study in terms of its compliance with the master-slave dialectic within the framework of Hegel’s dialectical method (phenomenological method).

Keywords:

Cinema, Hegel, master-slave dialectical, Spartacus,

PDF

___

Adrew, J. Dudley, (2010). Büyük Sinema Kuramları, Çev. Zahit Atam, İstanbul: Doruk Yayıncılık.
Aristoteles, (2012). Poetika, Çev. İsmail Tunalı, İstanbul: Remzi Kitabevi.
Baudrillard, Jean, (2005). Baştan Çıkarma Üzerine, Çev. Ayşegül Sönmezay, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Bozkurt, Nejat, (2009). Hegel, İstanbul: Say Yayınları.
Bumin, Tülin, (2013). Hegel, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Büker, Seçil, (1985). Sinema Dili Üzerine Yazılar, Ankara: Dost Kitabevi.
Campbell, Joseph; Moyers, Bill, (2010). Mitolojinin Gücü: Kutsal Kitaplardan Hollywood Filmlerine Mitoloji ve Hikâyeler, Çev. Zeynep Yaman, İstanbul: Mediacat Kitapları.
Chatman, Seymour, (2008). Öykü ve Söylem: Filmde ve Kurmacada Anlatı Yapısı, Çev. Özgür Yaren, Ankara: Deki Yayınları.
Chion, Michael, (2003). Bir Senaryo Yazmak, Çev. Nedret Tanyolaç Öztokat, İstanbul: Agora Yayınevi.
Fraser, Jan, (2008). Hegel ve Marks İhtiyaç Kavramı, Çev. Beyza Sumer Aydaş, Ankara: Dost Kitabevi.
Hegel, G.W.F., (2011a). Tinin Görüngübilimi, Çev. Aziz Yardımlı, İstanbul: İdea Yayınları.
Hegel, G.W.F., (2011b). Estetiğe Giriş, Çev. Aziz Yardımlı, İstanbul: İdea Yayınları.
Hegel, G.W.F., (2011c). Doğa Felsefesi, Çev. Aziz Yardımlı, İstanbul: İdea Yayınları.
Hegel, G.W.F., (2011d). Tarihte Akıl, Çev. Önay Sözer, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
Hegel, G.W.F., (2011e). Tarih Felsefesi-I (Giriş), Çev. Aziz Yardımlı, İstanbul: İdea Yayınları.
Hegel, G.W.F., (2011f). Tarih Felsefesi-IV (Germanik Dünya), Çev. Aziz Yardımlı, İstanbul: İdea Yayınları.
Hegel, G.W.F., (2011g). Estetiğe Giriş, Çev. Aziz Yardımlı, İstanbul: İdea Yayınları.
İzmir, Mutluhan, (2013). Öznenin Diyalektiği, Ankara: İmge Kitabevi.
Jahn, Manfred, (2012). Anlatıbilim, Çev. Bahar Dervişcemaloğlu. İstanbul: Dergâh Yayınları.
Kabadayı, Lale, (2013). Film Eleştirisi: Kuramsal Çerçeve ve Sinemamızdan Örnek Çözümlemeler, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Kırel, Serpil, (2012). Kültürel Çalışmalar ve Sinema, İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınevi.
Kojève, Alexandre, (2012). Hegel Felsefesine Giriş, Çev. Selahattin Hilav, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Lotman, M. Yurih, (2012). Sinema Göstergebilimi, Çev. Oğuz Özügül, İstanbul: Nirengi Kitap.
Miller, William, (2009). Senaryo Yazımı: Televizyon ve Sinema İçin, Çev. Yılmaz Büyükerşen; Yalçın Demir; Nesrin Esen, İstanbul: Hayalbaz Kitap.
Morss, B. Susan, (2009). Görmenin Diyalektiği, Çev. Ferit Burak Aydar, İstanbul: Metis Yayınları.
Morss, B. Susan, (2011). Hegel, Haiti ve Evrensel Tarih, Çev. Erkal Ünal, İstanbul: Metis Yayınları.
Moseley, Alexander, (2012). A’dan Z’ye Felsefe, Çev. Ali Süha, İstanbul: Ntv Yayınları.
Nutku, Özdemir, (2001). Dram Sanatı. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
Oluk, Ayşen, (2008). Klasik Anlatı Sineması, İstanbul: Hayalet Kitap.
Pezzella, Mario, (2006). Sinemada Estetik, Çev. Fisun Demir, Ankara: Dost Kitabevi.
Ryan, Micheal; Kellner, Douglas, (2010). Politik Kamera, Çev. Elif Özsayar, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Scognamıllo, Giovanni, (1997). Dünya Sinema Sanayii, İstanbul: Timaş Yayınları.
Stace, W.T., (1976). Hegel Üstüne, Çev. Murat Belge, İstanbul: Birikim Yayınları.
Stanislavski, Konstantin, (2011). Bir Karakter Yaratmak, Çev. Suat Taşer, İstanbul: Agora Kitaplığı.