TÜRKİYE’DE ENFLASYON HEDEFLEMESİ: ÖRTÜK ENFLASYON VE AÇIK ENFLASYON DÖNEMLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Bu çalışma, Türkiye’de, enflasyon hedefleme rejiminin uygulandığı örtük enflasyon  hedefleme rejimi (2002-2005) ve açık enflasyon hedefleme rejimi (2006-2017) dönemlerinin fiyat istikrarını sağlama açısından başarılı olup olmadığını, bu dönemlerde gerçekleşen enflasyon ile hedeflenen enflasyon rakamlarını karşılaştırma analizinden hareketle değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Bu çalışmanın sonucunda, Türkiye ekonomisi örtük enflasyon hedefleme döneminde (2002-2005), enflasyon hedefleme stratejisinin başarılı olduğu görülmektedir. Bu başarılı performansta, 2001 yılında uygulamaya konulan 4651 nolu yasayla para politikasında tek yetkili merciin Merkez Bankası olması, Güçlü Ekonomiye Geçiş programının uygulanması ve bu program sayesinde yabancı sermayenin ülkeye girişinin artması ve mali otoriteyle uyumlu politikaların benimsenmesinin etkili olduğu görülmektedir. Türkiye ekonomisinde örtük enflasyon döneminde elde edilen başarı, 2001 krizinden sonra uygulanan yapısal reformlara bu dönemde kararlı bir şekilde devam edilmemesi, ülke ekonomisinin gelişmesi dışarıdan gelen kaynaklara bağlı olması nedeniyle küresel kriz sonrasında ülkeye yabancı sermaye girişinin azalması ve sermaye çıkışının artması, bu dönemde merkez bankasının üzerinde mali baskının artması nedeniyle merkez bankasının para politika araçlarının etkin kullanamaması ve Türkiye’nin ekonomik ilişkiler içerisinde olduğu ülkelerin siyasi karışıklık içerisinde olması gibi sebeplerden dolayı açık enflasyon hedefleme döneminde tekrar edilemediği görülmektedir.
Anahtar Kelimeler:

Enflasyon, Enflasyon hedefleme

___

  • Kaynakça Ak, R ve Akbingül, B (2008), Türkiye’de Uygulanan Enflasyon Hedeflemesi Rejimi Üzerine Bir Değerlendirme, Mevzuat Dergisi,2011(122), (Erişim tarihi: 12.11.2017).Alparslan, M. ve Pelin Ataman Erdönmez (2000), Enflasyon Hedeflemesi, Türkiye Bankalar Birliği, Aralık 2000.Bernanke S.B. (1999). Inflation Targeting: Lessons From International Experience, Princeton: Princeton University Press, 1999,ss.4.Calvo, G.(1999), Capital Markets and the Exchange Rate, Mimeo, Universıty of Maryland, October, 1999.Dinler, Z. (2017), KPSS İKTİSAT : Türkiye’de Enflasyon ve Büyüme, Bursa, Ekin Yayın.Engin, M. B.(2011), Bir Para Politikası Aracı Olarak Enflasyon Hedeflemesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 2011(2), ss. 45-53.Ermişoğlu, E., (2013), Türkiye’de Enflasyon Hedeflemesi: Bir Başarı Hikayesi mi?, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, Cilt 7, sayı 1.Mishkin, F. S. (2000). Inflation Targeting in Emerging Market Countries,http://www.nber.org/papers/w7618.pdf?new_window=1 (Erisim: 10.11 2017).Eroğlu, İ.(2007), Açık Enflasyon Hedeflemesi Stratejisi ve Türkiye Deneyimi, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/107433,( Erişim: 10.11.2017). Kahn, V. (2002). Transparency in Monetary Policy, a survey. Kansu, A. (2007), Para Politikasında Şeffaflık ve Enflasyonist Beklentierin Yönlendirilmesi, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 8(1), 2007, ss. 59-71).Kara, H. Orak, M. (2008), Enflasyon Hedeflemesi,(https://www.researchgate.net/profile/Hakan_Kara/publication/238738109_ENFLASYON_HEDEFLEMESI/links/5406bafe0cf2bba34c1e52d3.pdf, Erişim:10.11.2017).Malatyalı, K. (1998). Enflasyon Hedeflemesi, Ülke Uygulamalarına Örnekler ve Türkiye’de Uygulanabilirliği, DPT Çalışma Raporları, Mart 1998.Mishkin, F. S. (2006). Monetary Policy Strategy: How Did We Get Here?. National Bureau of Economic Research Working Paper 12515 Miskhin, F.(2014), Para Politikası Stratejisi, Ed. Çolak, Ö.F ve Alparslan Zengin, Efil Yayınevi, 1. Basım Mart 2014, AnkaraOktar,S., Eroğlu, N. ve Eroğlu, İ. (2013). 2008 Global Finansal Krizi, Parasal Aktarım Kanalları ve Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın Deneysel Politika Çabaları, Marmara Üniversitesi İ.İ.B. Dergisi, 35(2).Özdemir, M., (2007), Enflasyon Hedeflemesi Teorisi: Gelişmekte Olan ÜlkelerdeUygulanabilirliği ve Türkiye, İstanbul: İktisadi Araştırmalar Vakfı.Peker, H, (2011). Türkiye’de Enflasyon ve Enflasyon Hedeflemesi Uygulanmasının Değerlendirilmesi. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/289005 ( Erişim: 10.12.2017).Şanlı, B. (2006). Enflasyon Hedeflemesi Uygulamaları Ve Türkiye Açısından Değerlendirilmesi, Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:16,http://www.manas.kg/pdf/sbdpdf16/Makaleler/03_Sanli.pdf, (Erişim: 25.11.2017).TAKIM, Abdullah(2011). Türkiye de para politikası stratejilerinin fiyat istikrarına etkisi: enflasyon hedeflemesi örneği. http://ijmeb.org/index.php/zkesbe/article/view/245 ( Erişim: 10.12.2017).TCMB, (1999). Para Politikası Metinleri, 9 Aralık 1999 Tarihli Niyet Mektubu.TCMB, (2005). Enflasyon Hedeflemesi Rejimin Genel Çerçevesi ve 2006 Yılında Para ve Kur Politikası, Ankara, Aralık, (Erişim:10.11.2017).TCMB, (2013). Enflasyon ve Fiyat İstikrarı Raporu, http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/22dbefd0-b9db-48ff-9f9f-68835b673f8a/Enflasyon_FiyatIstikrari.pdf?MOD=AJPERES (Erişim:10.11.2017).TCMB, (2017). Enflasyon ve Fiyat İstikrarı Raporu, TCMB yayını(Erişim:5.12.2017).TUİK, http://www.tuik.gov.tr .Yay, G. G.(2006). Para Politikası Stratejileri ve Enflasyon Hedeflemesi, https://www.researchgate.net/profile/Gulsun_Yay/publication/281934626_Para_Politikasi_Stratejileri_ve_Enflasyon_Hedeflemesi/links/55feaa9408aec948c4f0e923/Para-Politikasi-Stratejileri-ve-Enflasyon-Hedeflemesi.pdf?origin=publication_detai, (Erişim: 25.11.2017). Yiğitbaş, Ş. B.(2009). Gelişen Piyasa Ekonomilerinde Alternatif Para Politikası Stratejileri, Türkiye Ekonomisi Açısından Bir Değerlendirme, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Yıl:2009, Cilt 16, Sayı:1, Manisa, ss. 208-225.http://www.treasury.gov.tr/standby/mektup/mektup-tr.htm (25.11.2017).