Profesyonel Turist Rehberlerinin İş Yaşam Dengelerinin Tükenmişlik ve Yaşam Doyumuna Olan Etkisi

Bu araştırmanın amacı; profesyonel turist rehberlerinin iş yaşam dengeleri, tükenmişlik düzeylerini ve yaşam doyumlarını analiz ederek, aralarındaki ilişki ve etki durumunun ortaya koymaktır. Bu kapsamda, kartopu örnekleme yöntemi ile 302 adet anket toplanmış ve yapısal eşitlik modellemesi yapılarak değişkenler arasındaki ilişki durumu açıklanmıştır. Yapılan analizler neticesinde tükenmişliğin yaş gruplarına göre farklılık gösterdiği, yaşam doyumunun evli olan rehberlerde daha yüksek hissedildiği, iş yaşam dengesinin tükenmişlik üzerinde negatif, yaşam doyumu üzerinde pozitif etkisi olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Turist Rehberliği, İş Yaşam Dengesi, Tükenmişlik, Yaşam Doyumu

The Effect of Professional Tourist Guides' Work Life Balance on Burnout and Life Satisfaction

The purpose of this research is to analyze the work life balance, burnout levels and life satisfaction of professional tourist guides, and to reveal the relationship between them. In this context, 302 questionnaires were collected with the snowball sampling method and the relationship between the variables was explained by performing structural equation modeling. As a result of the analysis, it was determined that burnout differs according to age groups, life satisfaction is felt higher in married guides, work-life balance has a negative effect on burnout and a positive effect on life satisfaction.

Keywords:

Tourist Guiding, , Work Life Balance , Burnout, , Life Satisfaction.,

___

Alrawadieh, Z., Çetin, G., Dinçer, M.Z., İstanbullu Dinçer, F. (2018). Exploring Quality Of Work Life And Life Satisfaction Of Tour Guides: An Emotional Labor Perspective. 8 Th Advances İn Hospitality And Tourism Marketing And Management (Ahtmm) Conference Proceedings, 25-29 June, Bangkok-Thailand.
Altay, H. (2009). Antakya ve İskenderun Otel Çalışanlarının Tükenmişliği ve İş Tatmini Üzerine Bir Araştırma. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Cilt: 6 Sayı: 12: 1-17.
Appleton, S. And Song, L. (2008). Life Satisfaction İn Urban China: Components And Determinants. World Development, (36), 11.
Ardıç, K., Polatçı, S. (2009). Tükenmişlik Sendromu ve Madalyonun Öbür Yüzü: İşle Bütünleşme. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 32, Ss.21-46.
Arı, G. S. Ve Bal, E. Ç. (2008). Tükenmişlik Kavramı: Birey ve Örgütler Açısından Önemi. Yönetim ve Ekonomi Cilt:15 Sayı:1: 131-148.
Avşaroğlu, S. Denız, M.E., Kahraman, A. (2005). Teknik Öğretmenlerde Yaşam Doyumu, İş Doyumu ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14: 115-129.
Baltacı, A. (2018). Nitel Araştırmalarda Örnekleme Yöntemleri ve Örnek Hacmi Sorunsalı Üzerine Kavramsal Bir İnceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 7(1): 231-274.
Bonebright, C. A., Clay, D. L.,Ankenmann, R. D. (2000). The Relationship Of Workaholism With Work–Life Conflict, Life Satisfaction, And Purpose In Life. Journal Of Counseling Psychology, Vol 47(4), 469-477.
Brough, P., Tımms, C., O'drıscoll, M.P., Kallıath, T., Sıu, O., Sıt, C. & Lo, D. (2014). Work–Life Balance: A Longitudinal Evaluation Of A New Measure Across Australia And New Zealand Workers. The International Journal Of Human Resource Management: 1-21.
Büyüköztürk, Ş. (2011) . Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Pegem Yayınları, Ankara.
Cain, L., Busser, J. And Kang, H.J. (2018). Executive Chefs’ Calling: Effect On Engagement, Work-Life Balance And Life Satisfaction. International Journal Of Contemporary Hospitality Management, Vol. 30 No. 5, Pp. 2287-2307.
Ceyhan, A. A., Sılığ, A. (2005). Banka Çalısanlarının Tükenmislik Düzeyleri ile Uyum Düzeyleri Arasındaki Iliskiler. Sosyal Bilimler Dergisi 2005-2: 43-56.
Chan, D. W. (2011). Burnout And Life Satisfaction: Does Gratitude Intervention Make A Difference Among Chinese School Teachers İn Hong Kong?. Educational Psychology, 31(7), 809–823.
Comrey, A. L., & Lee, H. B. (1992). A First Course in Factor Analysis” (2nd Ed.). Hillsdale: Lawrence Erlbaum Associates.
Cortina, J. M. (1993). What İs Coefficient Alpha? An Examination Of Theory And Applications. Journal Of Applied Psychology, 78(1), 98.
Dalkılıç, Sürgevıl O. (2014). Çalışma Hayatında Tükenmişlik Sendromu-Tükenmişlikle Mücadele Teknikleri. 2. Basım. Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
Diener, E., Emmons, R.A., Larsen, R.J., Grıffın, S. (1985). The Satisfaction With Life Scale. Journal Of Personality Assessment. 49(1): 71-75.
Dikmen, A.A. (1995). İş Doyumu ve Yaşam Doyumu İlişkisi. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 50(3-4), Ss. 115-140.
Demerouti, E., Bakker, A.B. And Bulters, A.J. (2004). The Loss Spiral Of Work Pressure, Work‐Home İnterference And Exhaustion: Reciprocal Relations İn A Three‐Wave Study. Journal Of Vocational Behavior. Vol. 64, Pp. 131‐49.
Ergin, C. (1995). Sağlık Personelinin İş Anlayışları ve İş Tutumları Araştırması. T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Projesi Genel Koordinatörlüğü Yayını, Ankara.
George, D., And Mallery, M. (2010) . Spss For Windows Step By Step: A Simple Guide And Reference. 17.0 Update (10a Ed.) Boston: Pearson.
Guest, D. E. (2002). Perspectives On The Study Of Work-Life Balance. Social Science Information Sage Publications. 41(2): 255-279.
Hsieh, H.H., Chang, C.M., Huang, H.C., Chen, K.C. (2016). Identifications Of The Key Impacting Factors On Hotel Workers' Burnout: A Comparison Of Ragin’s Fsqca And Pls-Sem Analysis. The International Journal Of Organizational Innovation, 9(2), 260-270.
Haar, J. M., Russo, M., Suñe, A., And Ollıer-Malaterre, A. (2014). Outcomes Of Work–Life Balance On Job Satisfaction, Life Satisfaction And Mental Health: A Study Across Seven Cultures. J. Vocat. Behav. 85, 361–373.
Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E., Tatham, R. L. (2013). Multivariate Data Analysis. Pearson Education Limited.
İskender, A. Ve Yaylı, A. (2017). İşgörenlerin İş ve Serbest Zaman Çatışma Düzeyleri İle Mesleki Tükenmişlik Ve Yaşam Tatmini İlişkisi: Ankara’daki 4-5 Yıldızlı Otel Çalışanları Üzerine Bir Uygulama. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 6 Sayı:1: 95-112.
Kanwar, Y.P.S., Singh, A.K. And Kodwanı, A. D. (2009). Work–Life Balance And Burnout As Predictors Of Job Satisfaction In The It-Ites Industry Vision. The Journal Of Business Perspective Vol. 13 No. 2.
Keeton, K., Fenner, D. E., Johnson, T.R.B., Hayward, R.A. (2007). Predictors Of Physician Career Satisfaction, Work–Life Balance, And Burnout. Obstetrıcs & Gynecology Vol. 109, No. 4, Pp.949-955.
Kline, B. R. (2011). Principles And Practise Of Structural Equation Modelling. New York/London: The Guilford Press.
Kara, F. M., Kelecek, S. Ve Aşçı, F.H. (2014). Sporcu Eşlerinin Yaşam Doyumu ve Yalnızlık Düzeylerinin İncelenmesi. Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe J. Of Sport Sciences 2014, 25 (2), 56–66.
Kuzulu, E., Kurtuldu, S. Ve Özkan G. V. (2013). İş Yaşam Dengesi ile Yaşam Doyumu İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. Sakarya İktisat Dergisi, 2(5).
Maslach, C. and Jackson, S. E. (1981). The Measurement Of Experienced Burnout. Journal Of Occupational Behavior, 2, Ss.99-113.
Maslach, C., Schaufeli, W. B. and Leiter, M. P. (2001). Job Burnout. Annual Review Psychology, 52, Ss.397-422.
Meydan, C.H. Ve Şeşen, H. (2015). Yapısal Eşitlik Modellemesi Amos Uygulamaları. Detay Yayıncılık, 2.Baskı, Ankara.
Nunnally, J. C.: (1994). Psychometric Theory 3e. Tata Mcgraw-Hill Education.
Rama Devi, V. and Nagini, A. (2013). Work-Life Balance And Burnout As Predictors Of Job Satisfaction In Private Banking Sector. Skyline Business Journal, Volume Ix-Issue 1:50-56.
Rutherford, B. N., Hamwi, G. A., Friend, S. B. And Hartmann, N. N. (2011). Measuring Salesperson Burnout: A Reduced Maslach Burnout Inventory For Sales Researchers. Journal Of Personal Selling & Sales Management, 31:4, 429-440.
Putranti, H. R. D. (2018). Organizational Commitment Of Hospital Nurses: An Empirical Study On Work-Life Balance And Burnout Management. European Researcher. Series A, 2018, 9(3) 235-248.
Pınar, Ş.E, Bilgiç, D., Demirel, G., Akyüz, M.B., Karatepe, C. Ve Sevım D. (2015). Sağlık Alanlarında Okuyan Üniversite Öğrencilerinin Tükenmişlik ve Yaşam Doyumları Arasındaki İlişki. Taf Preventive Medicine Bulletin, 14(4), 284-292.
Shukla, A., And Srivastava, R. (2016). Development Of Short Questionnaire To Measure An Extended Set Of Role Expectation Conflict, Coworker Support And Work-Life Balance: The New Job Stress Scale. Cogent Business & Management, 3(1), Pp. 1-19.
Tabachnick, B.G. And Fidell, L.S. (2013). Using Multivariate Statistics. (Sixth Ed.) Pearson, Boston.
Taşdelen-Karçkay, A., and Bakalım, O. (2017). The Mediating Effect Of Work–Life Balance On The Relationship Between Work–Family Conflict And Life Satisfaction. Australian Journal Of Career Development, 26(1), 3–13.
Tümkaya, S., Çam, S. Ve Çavuşoğlu, İ. (2009). Tükenmişlik Ölçeği Kısa Versiyonu’nun Türkçe’ye Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 18, Sayı 1, S.387–398.
Tuğsal, T. (2017). İş-Yaşam Dengesi, Sosyal Destek ve Sosyo-Demografik Faktörlerin Tükenmişlik Üzerindeki Etkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Umer, R. And Rehman, M.Z. (2013). Impact Of Work Life Balance And Work Life Conflict On The Life Satisfaction Of Working Women: A Case Study Of Higher Education Sector Of Twin Cities Of Pakistan. Academic Research International. Vol. 4 No. 5: 445-458.
Ünal, S., Karlıdağ, R. Ve Yoloğlu S. (2001). Hekimlerde Tükenmişlik ve İş Doyumu Düzeylerinin Yaşam Doyumu Düzeyleri ile İlişkisi. Klinik Psikiyatri. 4, 113-118.
Yağcı, E. (2014). Konaklama İşletmelerinde Kurumsallaşmanın İş Yaşam Dengesi Aracılığıyla Tükenmişlik Düzeyine Etkisi: Beş Yıldızlı Otel Genel Müdürleri Üzerine Bir Uygulama. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
Yıldız, S. (2020). Turizm Endüstrisinde Paylaşım Ekonomisi Platformları Kullanım Motivasyonlarının Belirlenmesi ve Paylaşım Ekonomisi Kabul Modeli Önerisi: Konaklama Ve Ulaştırma Hizmetleri Üzerine Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.