Toplumsal Bütünleşme Modeli Olarak Yeni Mekânsal Örgütlenmeler: Çağdaş Yaşlı Yaşam Merkezleri

Gelişen teknolojiye bağlı olarak teşhis-tedavi yöntemlerinin ilerlemesi ve yaşam şartlarının iyileşmesi erken yaşlarda ölüm oranlarını azaltmıştır. Bununla birlikte ileri yaştaki bireylerin nüfusunda artış olmuştur. Çağdaş toplumlarda artan yaşlı nüfusunun pasif yaşantısı toplumsal bir sorun olarak kabul edilmektedir. Bu soruna çözüm olarak aktif yaşlanmayı destekleyen ve huzurevlerinin alternatifi olan birlikte yaşantı modelleri önerilmektedir. Bu araştırmanın konusu, yaşlıların aktif yaşantılarını sürdürmeleri amacıyla geliştirilen çağdaş yaşlı yaşam merkezleridir. Araştırmanın amacı, sosyopolitik kalkınma için bir toplumsal bütünleşme modeli olarak önerilen çağdaş yaşlı yaşam merkezlerinin sosyoloji-mimarlık ara kesitinde bir değerlendirmesini yapmaktır. Araştırmada, çağdaş yaşlı yaşam merkezleri özelinde yeni bir uygulamanın durum analizine odaklanıldığı için nicel araştırma türlerinden betimleme yöntemi tercih edilmiştir. Çalışma tarama modeline uygun olarak desenlenmiştir. Araştırma verileri 2012 yılından itibaren Avrupa Birliği ülkelerinde yaşlanmaya yönelik ilerlemeyi karşılaştırmayı amaçlayan bileşik endeks olan Aktif Yaşlanma Endeksi temel alınarak toplanmıştır. Danimarka, İsveç, Hollanda, Finlandiya ve Birleşik Krallık gibi ortalamanın üzerindeki ülkelerdeki “bağımsız yaşam alanları” olarak tanımlanan “Çağdaş Yaşlı Yaşam Merkezleri” araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Genel değerlendirmede bu ülkelerdeki modern çağ yaşam merkezlerinin yaşlılar için bağımsız yaşam alanları olmasının yanı sıra toplumsal bütünleşme için yeni bir toplumsal bütünleşme modeli olarak kabul edilebileceği anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Yaşlı mekanları, Toplumsal bütünleşme, Aktif yaşlanma, Bağımsız yaşam alanı, Aktif yaşlanma endeksi, Yaşlı yaşam merkezleri, Birlikte yaşam mekanları

New Spatial Organizations as a Social Integration Model: Contemporary Elderly Living Centers

The mortality rates at early ages decreased as diagnosis-treatment methods progressed and living conditions improved due to technological advancements. However, the population of elderly people has notably increased. The passive life of the increasing elderly population in contemporary societies is acknowledged as a social problem. Hence, coexistence models that support active aging and alternative nursing homes are indicated to solve this problem. This study included the modern elderly living centers developed for elderly people to maintain their active lives. It aimed to evaluate contemporary elderly living centers, which are proposed as a social integration model for sociopolitical development, at the socioarchitecture interface. It focuses on the situation analysis of a new practice in contemporary elderly living centers and thus preferred the descriptive method, which is one of the quantitative research types. This study followed the design of the scanning model and collected research data based on active aging index, which is a composite index for comparing the progress toward aging in European Union countries since 2012. The study sample included “contemporary elderly living centers,” defined as “independent living spaces” in above-average countries, such as Denmark, Sweden, Netherlands, Finland, and the United Kingdom. The general evaluation indicated that modern-age living centers in these countries can be accepted as a new social integration model for social integration as well as independent living spaces for the elderly.

Keywords:

Elderly spaces, Social integration, Active aging, Independent living space, Active aging index, Elderly living centers, Living spaces together,

PDF

___

Andersson, J. E. (2011). Architecture for the silver generation: Exploring the meaning of appropriate space for ageing in a Swedish municipality. Health & Place, 17(2) 572-587. https://doi. org/10.1016/j.healthplace.2010.12.015 google scholar
Arch daily. (2023, June 23). Scheldehof residential care centre atelier pro architects. Archdaily. https://www.archdaily.com/909443/scheldehof-residential-care-centre-atelier-pro-architects google scholar
Arksi. (2023, June 23). Myllymatkan seniorikeskus helsinki. Arksi. https://arksi.fi/myllymatkan-seniorikeskus-helsinki/ google scholar
Avrupa Birliği İstatistik Ofisi (Eurostat) Veri Tabanı. (2021). Toplam doğurganlık hızının Avrupa Birliği üye ülkeleri ile karşılaştırması. Eurostat. google scholar
Beşe Canpolat, Ş. & Taştı, E. (2022). Türkiye’de aktif yaşlanma endeksinde 2008-2020 döneminde yaşanan değişim: Avrupa birliği ülkeleri ile karşılaştırmalı bir değerlendirme. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 22(56), 443-499. google scholar
Brent, R. (1999). A place to grow old and die aging. In B. Schwarz & B. Brent (Eds.), Autonomy and architecture: Advances in assisted living (pp. 230-270). John Hopkins University Press. google scholar
Cowgill, D. O. (1974). The ageing of populations and societies. The Annals of the American Academy of Political and Social Science, 415(1), 1-18. HYPERLINK “https://doi. org/10.1177/000271627441500102” https://doi.org/10.1177/000271627441500102 google scholar
Earth Regeneration. (2023, July 23). Battersea place retirement village. Earthregeneration. https:// earthregeneration.co.uk/battersea-place-retirement-village/ google scholar
Foster, L., & Walker, A. (2015). Successful aging. The Gerontologist, 55(1), 83- 90. google scholar
Grenier, A. M. (2005). The contextual and social locations of older women’s experiences of disability and decline. Journal of Aging Studies, 19(2), 131-146. HYPERLINK “https://doi.org/10.1016/j">https://doi.org/10.1016/j. jaging.2004.07.003” \t “_blank” \o “Persistent link using digital object identifier” https://doi. org/10.1016/j.jaging.2004.07.003 google scholar
Havighurst, R. (1961). Successful aging. The Gerontologist, 1, 8-13. google scholar
Helsingborgshem. (2023, July 23). Nu visar vi upp sallbo det nya sattet att bo. Helsingborgshem. https://www.helsingborgshem.se/nyheter/nu-visar-vi-upp-sallbo-det-nya-sattet-att-bo google scholar
Hodge, G. (2008). The Geography of Aging: Preparing communities for the surge in seniors. McGill-Queen’s Press. google scholar
Info Finland. (2023, April 23). Family elderly. Info Finland. https://www.infofinland.fi/en/family/ elderly google scholar
Jackson, N. (2007). Population ageing in a nutshell: A phenomenon in four dimensions. People and Places, 15 (2), 12-21. google scholar
Kalınkara, V. (2004). Yaşlı konutlarında iç mekan tasarımının ergonomik boyutu. V. Kalınkara (Ed.), Yaşlılık disiplinler arası yaklaşım, sorunlar, çözümler içinde (s. 59-79). Odak Yayınevi. google scholar
Kalınkara, V. (2016). Temel gerontoloji yaşlılık bilimi. Nobel Yayıncılık. google scholar
Lawton, M., & Nahemow, L. (1975). Similarity and propinquity in friendship formation. Journal of Personality and Social Psychology, 32(2), 205-213. HYPERLINK “https://psycnet.apa.org/ doi/10.1037/0022-3514.32.2.205” \t “_blank” https://doi.org/10.1037/0022-3514.32.2.205 google scholar
Otjes, S., & Voerman, G. (2020). The netherlands: Political developments and data in 2019. Political Data in 2019: Introducing the 2020 Political Data Yearbook, 59(1) 261-271. HYPERLINK “https://doi.org/10.1111/2047-8852.12227">https://doi.org/10.1111/2047-8852.12227”https://doi.org/10.1111/2047-8852.12227 google scholar
Özgür, E. M. (2019). Yaşlanmanın coğrafyaları: Coğrafi gerontolojide ilerleme, tartışmalar ve araştırma gündemi. Coğrafi Bilimler Dergisi, 17(1), 78-109. google scholar
Rowland, D. T. (2009). Global population aging: History and prospects. In P. Uhlenberg (Ed.), International handbook of population (pp. 37- 65). Springer. https://doi.org/10.1007/978-1-4020-8356-3_3 google scholar
Schwarz, B. (1997). Nursing home design: A misguided architectural model. Journal of Architectural and Planning Research, 14(4), 343-359. google scholar
Taşçı, F. (2010). Yaşlılara yönelik sosyal politikalar: İsveç, Almanya, İngiltere ve İtalya örnekleri. Çalışma ve Toplum, 1(24), 175-202. google scholar
Timonen, V. (2016). Beyond successful and active ageing. A theory of model ageing. Policy Press. google scholar
UNECE. (2023, July 23). Active Ageing Index 2018. https://unece.org/DAM/pau/age/Active_Ageing_ Index/ECE-WG-33.pdf google scholar
UNECE. (2023, July 20). Active ageing index. https://unece.org/population/active-ageing-index google scholar
UNFPA. (2012). Ageing in the twenty-first century: A celebration and a challenge. Help Age International. google scholar
United Nation. (2020). World Population Ageing 2020 Highlights. Department of Economic and Social Affairs, UN. google scholar
United Nations. (2019). World population prospects. Author. google scholar
United Nations. (2022). World population prospects. Author. google scholar
Urban Edge Architecture. (2023, July 23). Senior living Copenhagen part 1. https://www. urbanedgearchitecture.co.uk/all/senior-living-copenhagen-part-1/ google scholar
Van der Voordt, T. J., & Van der Wegen, H. R. (2005). Architecture in use: An introduction to the programming, design and evaluation of buildings. Architectural Press. google scholar
Walker, A., & Maltby, T. (2012). Active ageing: A strategic policy solution to demographic ageing in the European Union. International Journal of Social Welfare, 21(1), 117-130. https://doi. org/10.1111/j.1468-2397.2012.00871.x google scholar
World Health Organization. (2002). Active ageing: a policy framework. Author. google scholar