Farklı zamanlarda ekilen bezelye (Pisum sativum L.) çeşitlerinde verim ve kalite faktörleri ile bu özelliklerin korelasyonu ve path analizi

Bu araştırma, farklı zamanlarda (1998 yılında 15 Nisan, 23 Nisan, 3 Mayıs tarihlerinde, 1999 yılında 15 Nisan, 22 Nisan ve l Mayıs tarihlerinde) ekilen 6 bezelye {Pisum sativum L.) çeşidinin (Karina, Kosmos, Sprinter, Jofs, Manuel ve Bolero) verim ve bazı kalite faktörlerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. "Tesadüf Bloklannda Bölünmüş Parseller" deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak kurulan deneme Konya Köy Hizmetleri Araştırma Enstitüsü deneme tarlalarında yürütülmüş ve kimyasal analizler Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Laboratuarlarında yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre tane verimi bakımından yıllar, ekim zamanlan, çeşitler arasında önemli farklılıklar bulunmuş ve yıl x ekim zamanı x çeşit interaksiyonları istatistik! olarak önemli olmuştur. Yılların ve çeşitlerin ortalaması olarak en yüksek tane verimi (168.0 kg/da) 15 Nisan ekimlerinden elde edilmiştir. Yıllanri ve ekim zamanlarının ortalaması olarak en yüksek tane verimi 160.9 kg/da ile Jofs çeşidinden elde edilmiştir. Tüm uygulamalar içerisinde en yüksek tane verimi ise 216.1 kg/da üe ikinci yıl (1999), 23 Nisanda ekilen Jofs çeşidinden elde edilmiştir. Taneyi meydana getiren unsurlar bakımından ekim zamanlan arasında fark çıkmazken genellikle yıllar ve çeşitler arasında istatistiki olarak önemli farklar çıkmıştır. Yapılan korelasyon ve path analizi sonuçlarına göre tane verimi ile yağ oranı arasında olumsuz önemli (-0.206*) ilişkisi bulunurken, tane verim ile protein oranı, selüloz oranı ve nitrojensiz öz maddeler oranı arasındaki ilişkilerde doğrudan etkilerin yüksek olduğu tespit edilmiştir.

Correlation and path analysis of the yield and quality factors at different sowing dates in pea (Pisum sativum L.) cultivars

Six pea cultivars (Karina, Kosmos, Sprinter, Jofs, Manuel and Bolero) were sown in 3 different sowing date in 15 April, 23 April, 3 May (1998) and 15 April, 22 April, 1 May (1999) for 2 consecutive years to effect of sowing date and cultivar differences on the seed and quality factors. Experimental design was a Split Plots of randomised blocks in 3 replication. The experement was established in the experimental site of Konya Rural Affairs Research Stationwith analyses were performed in the laboratories of Faculty of Agriculture, University of Selçuk, Konya. There have been significant differences between the.sowing dates, years and cultivars with respect to seed yield. Year x sowing date x cultivars interaction was also significant on this character. Average of years and cultivars the highest seed yield (168.9 kg/da) was obtainted when sown in the first sowing date (15 April). On the other hand, average of years and sowing date the highest seed yield was obtained from Jofs (160.9 kg/da). Considering overall applications, the higset seed yield was obtained fi-om Jofs (216.1 kg/da) from the second sowing date in second year (23 April in 1999). There was no significant varition between the sowing date with respect to quality factors but significant variations were found between cultivars and years. Con-elation and Path analyses have shown significant negative relation between seed yield and oil content (-0.206*), while significant direct effect between seed yield protein content, celluose content and non-nitrogenous pith substances.

___